Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- слоўнік:анакруза [2025/08/22 10:59] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ слоўнік:анакруза [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 8: / Радок 8: @@
 ====== Анакруза ======
 Анакруза (ад грэч. anakrusis — адштурхоўванне, ход назад) — ненаціскныя склады ў пачатку вершаванага радка перад першым метрычным націскам.\\
-У [[slounik>сілаба-танічнае-вершаванне|сілаба-танічным вершы]] ў залежнасці ад характару метра бывае нулявой ([[slounik>харэй|харэй]], [[slounik>дактыль|дактыль]]), аднаскладовай ([[slounik>ямб|ямб]], [[slounik>амфібрахій|амфібрахій]]) і двухскладовай ([[slounik>анапест|анапест]]).\\
+У [[слоўнік/сілаба-танічнае-вершаванне|сілаба-танічным вершы]] ў залежнасці ад характару метра бывае нулявой ([[слоўнік/харэй|харэй]], [[слоўнік/дактыль|дактыль]]), аднаскладовай ([[слоўнік/ямб|ямб]], [[слоўнік/амфібрахій|амфібрахій]]) і двухскладовай ([[слоўнік/анапест|анапест]]).\\
-Анакруза у вершы мае вялікае рытмічнае значэнне. Паколькі ўнутраная структура роднасных памераў ([[slounik>двухскладовыя-памеры|двухскладовых]], з аднаго боку, і [[slounik>трохскладовыя-памеры|трохскладовых]], з другога) аднолькавая, то яны адрозніваюцца па сутнасці толькі анакрузай. На гэтым засноўваецца існаванне радковых [[slounik>лагаэд|лагаэдаў]] — двухскладовых і трохскладовых памераў з раўнамерным чаргаваннем анакрузы. Часам анакруза дапамагае вылучыць пэўнае слова ў пачатку вершаванага радка. Гэта здараецца тады, калі сярод аднатыпных анакрузаў з'яўляецца анакруза іншага віду. Найбольш відазмяняе рытмічны малюнак верша нераўнамернае паўтарэнне анакрузаў у трохскладовых метрах — дактылічным, амфібрахічным і анапестычным; памер такіх вершаў вызначаем як трохскладовікі з пераменнай анакрузай. Рэдка, але сустракаюцца ў паэзіі і двухскладовікі з пераменнай анакрузай. Б. Тамашэўскі, праўда, сцвярджаў, што "ніводзін рускі паэт не пісаў вершаў, у якіх ямбы і харэі знаходзяцца ў вольным спалучэнні". Але М. Гаспараў знайшоў такія вершы ў Б. Пастэрнака, У. Лугаўскога, С. Міхалкова і А. Барто. Сустракаюцца яны і ў беларускай паэзіі (напрыклад, у [[litpers>янка-купала|Янкі Купалы]], Яуба Коласа).\\
+Анакруза у вершы мае вялікае рытмічнае значэнне. Паколькі ўнутраная структура роднасных памераў ([[слоўнік/двухскладовыя-памеры|двухскладовых]], з аднаго боку, і [[слоўнік/трохскладовыя-памеры|трохскладовых]], з другога) аднолькавая, то яны адрозніваюцца па сутнасці толькі анакрузай. На гэтым засноўваецца існаванне радковых [[слоўнік/лагаэд|лагаэдаў]] — двухскладовых і трохскладовых памераў з раўнамерным чаргаваннем анакрузы. Часам анакруза дапамагае вылучыць пэўнае слова ў пачатку вершаванага радка. Гэта здараецца тады, калі сярод аднатыпных анакрузаў з'яўляецца анакруза іншага віду. Найбольш відазмяняе рытмічны малюнак верша нераўнамернае паўтарэнне анакрузаў у трохскладовых метрах — дактылічным, амфібрахічным і анапестычным; памер такіх вершаў вызначаем як трохскладовікі з пераменнай анакрузай. Рэдка, але сустракаюцца ў паэзіі і двухскладовікі з пераменнай анакрузай. Б. Тамашэўскі, праўда, сцвярджаў, што "ніводзін рускі паэт не пісаў вершаў, у якіх ямбы і харэі знаходзяцца ў вольным спалучэнні". Але М. Гаспараў знайшоў такія вершы ў Б. Пастэрнака, У. Лугаўскога, С. Міхалкова і А. Барто. Сустракаюцца яны і ў беларускай паэзіі (напрыклад, у [[постаці/янка-купала|Янкі Купалы]], Яуба Коласа).\\
 Некаторыя даследчыкі тэрмін "анакруза" ўжываюць толькі ў дачыненні да звышсхемных ненаціскных складоў у пачатку радкоў.