Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:іншае:уладзімір-сауліч-сабака-з-залатым-зубам [2025/08/22 11:11] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ творы:іншае:уладзімір-сауліч-сабака-з-залатым-зубам [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 16: / Радок 16: @@
 Кацярына Карпаўна працягвае маліцца. Маёр Козлікаў махае рукой.\\
 А-а, ёй хоць гарох аб сцяну. Не чуе. Здам днямі ў дом састарэлых, і канцы на тым! (Да залы.) Вы асуджаеце, што начальнік, такі лоб, і матку - у дом састарэлых?! А што мне рабіць, людзі! У мяне ж выйсця іншага няма. Вось памяркуйце. Вы ж, напэўна, чулі, што пайшла мода на сабак. У нашага старшыні райвыканкома ажно тры цюцькі дома. Адзін - тапкі ў зубах гаспадару падносіць, другі - заместа падушкі пад галаву кладзецца. Трэці - гаўкае пад музыку. Вот і жонка мая, Фяўроння Захараўна, паглядзеўшы на гэтыя штукі, уз'ерапенілася: "Хачу такога вучонага сабачку!" Я адбіваўся спачатку: "Навошта нам гэтая сука? Лішні рот у сям'і". Але жонка яшчэ больш насела. Ну і змушаны быў саступіць. Напытаў цюцьку. Ды не абы-якога, а іншаземнага паходжання. І яму, як іншаземцу, самі разумееце, пакой патрэбен асобны. А ў мяне ў гэтым пакоі матка пражывае. І тут, як ні круці, але апошняй давядзецца ўступіць. (Налівае самагонкі ў шклянку. Да Кацярыны Карпаўны.) Матка! Здаю цябе ў дом састарэлых. Чуеш?! Там на Леніна будзеш маліцца!.. За гэта! (Падымае шклянку з гарэлкай.)\\
-Тут шмат што выглядае непраўдападобна: і тое, што старая кабета моліцца на партрэт свайго сына, і самагонны апарат на самым відным месцы ў барацьбіта з алкагалізмам, і сынава імкненне прамяняць родную маці на нейкага сабаку. Але парадаксальнасць, гратэскавасць [[slounik>экспазіцыя|экспазіцыі]] вырастае з побытавых і досыць знаёмых жыццёвых рэалій.\\
+Тут шмат што выглядае непраўдападобна: і тое, што старая кабета моліцца на партрэт свайго сына, і самагонны апарат на самым відным месцы ў барацьбіта з алкагалізмам, і сынава імкненне прамяняць родную маці на нейкага сабаку. Але парадаксальнасць, гратэскавасць [[слоўнік/экспазіцыя|экспазіцыі]] вырастае з побытавых і досыць знаёмых жыццёвых рэалій.\\
 Мадам Козлікава з усяе сілы плішчыцца ў "новыя беларусы", маёр Козлікаў імкнецца ўладкаваць свой побыт лепш, чым "былы сакратар райкома", які таксама падаўся ў нуварышы. Прэстыжнасць у свеце "новых беларусаў" вымяраецца набытымі дабротамі, у гэтым выпадку - колькасцю сабак і іхняй пародзістасцю. Ачмурэламу ад комплексаў непаўнавартаснасці і бясконцай п'янкі маёру Козлікаву падаецца, што гэта і ёсць "жыццё" нармальных людзей. Ён не заўважае, як яно ператвараецца ў "сабачае", як сам ён разам з сямейнікамі пачынае дзічэць.\\
 У гэтай кватэры няма іконы, таму што думкі гаспадароў далёкія ад высокіх, адвечных матэрый. Бабуля моліцца на сынаў партрэт. Просіць сыну шчасця ў Бога. Бо сын для яе нават цяпер самая дарагая істота. Вобраз Кацярыны Карпаўны, ціхмянай і пакорлівай жанчыны, "якой ніяк не ўдаецца памерці", не падаецца стэрэатыпам, ён уражвае. Бабуля, нягледзячы на ўзрост, лепш за астатніх разумее тое, што адбываецца ў кватэры Козлікава, дый па-за яе сценамі. Яна задае пытанне: "Божачка, скажы мне, дурной, што гэта з людзьмі парабілася? Цкуюць адзін аднаго, душаць, б'юць, зусім звар'яцелі... Што гэта, Божачка?"\\
@@ Радок 25: / Радок 25: @@
 Нязмушана, чыста камедыйнымі сродкамі даводзіцца дэградацыя і амярцвенне чалавечага пачатку ў Homo sapiens - у тым выпадку, калі за мэту існавання бярэцца рэч, фетыш, пусты гонар.\\
 Здаць маці ў прытулак Козлікаву перашкаджае закон - неабходна давесці адсутнасць або смерць кармільца. І Козлікаў тэлефануе ў загс і паведамляе пра... уласную смерць. Нібы новы, местачковага кшталту "жывы труп".\\
-Збег рэальных, але надзвычайных абставін прыводзіць да дзвюх [[slounik>кульмінацыя|кульмінацый]], у якіх смех пачынае выглядаць злавесным, гратэскавым. Першая кульмінацыя - высвятленне радаводу Пана Фокса. Гэта звычайны вясковы цюцька, якога сяржант Дзюба, спрытны камбінатар, скраў у калгаснага вартаўніка дзеда Язэпа. У нечым сцэна нагадвае эпізод з Цюлікам і яго косткай у камедыі [[litpers>кандрат-крапіва|Кандрата Крапівы]] [[bellit>кандрат-крапіва/кандрат-крапіва-хто-смяецца-апошнім-гдз|"Хто смяецца апошні"]]. Парадыруецца традыцыйная ў драматургіі "сітуацыя пазнавання":\\
+Збег рэальных, але надзвычайных абставін прыводзіць да дзвюх [[слоўнік/кульмінацыя|кульмінацый]], у якіх смех пачынае выглядаць злавесным, гратэскавым. Першая кульмінацыя - высвятленне радаводу Пана Фокса. Гэта звычайны вясковы цюцька, якога сяржант Дзюба, спрытны камбінатар, скраў у калгаснага вартаўніка дзеда Язэпа. У нечым сцэна нагадвае эпізод з Цюлікам і яго косткай у камедыі [[постаці/кандрат-крапіва|Кандрата Крапівы]] [[творы/кандрат-крапіва/кандрат-крапіва-хто-смяецца-апошнім-гдз|"Хто смяецца апошні"]]. Парадыруецца традыцыйная ў драматургіі "сітуацыя пазнавання":\\
 М а ё р К о з л і к а ў. Адступіся, сяржант! Мне нават прыемна казычацца ў жываце, што так прагне мой хросны пабачыць тое, што ён ніколі не бачыў - майго заморскага сабачку. (Дзеду Язэпу.) Толькі, дзед, мля, асцярожна! Захад ёсць Захад!\\
 Сяржант Дзюба вымушаны адступіць. Дзед Язэп становіцца на калені і прыпадае вокам да шчыліны ў дзвярах. У маёра Козлікава заўважаецца нецярплівасць. Маёр Козлікаў не вытрымлівае.\\
@@ Радок 42: / Радок 42: @@
 М аё р Ко з лі ка ў (сяржанту Дзюбе). Разжалую ў радавыя, сукін сын".\\
 Каскадам нечаканых, парадаксальных і неверагодных сітуацый абарочваецца абыгрыванне матыву "смерці" галоўнага героя. Праўда, часам аўтару ў гэтым нагрувашчванні гратэскавых дэталяў бракуе пачуцця меры.\\
-Драматург "хавае" маёра Козлікава, паказваючы распад і амярцвенне асобы. Гэты працэс падкрэсліваецца з'яўленнем змрочнага, ледзьве не містычнага Чалавека ў чорным, работніка пахавальнага бюро, які даставіў у кватэру труну і белыя тапачкі для "нябожчыка Козлікава". Яго выхад у фінале суправаджаецца рэплікай "Вянок для нябожчыка Козлікава", што азначае не проста сатырычнае развянчанне антыгероя, а яго рыгуальнае пахаванне, пахаванне жывога нябожчыка. Можна згадаць і пра Фёдара Пратасава з п'есы Льва Талстога "Жывы труп", і пра "жывога нябожчыка" Буслая з п'есы [[bellit>аляксей-дудараў/аляксей-дудараў-парог|Аляксея Дударава "Парог"]].\\
+Драматург "хавае" маёра Козлікава, паказваючы распад і амярцвенне асобы. Гэты працэс падкрэсліваецца з'яўленнем змрочнага, ледзьве не містычнага Чалавека ў чорным, работніка пахавальнага бюро, які даставіў у кватэру труну і белыя тапачкі для "нябожчыка Козлікава". Яго выхад у фінале суправаджаецца рэплікай "Вянок для нябожчыка Козлікава", што азначае не проста сатырычнае развянчанне антыгероя, а яго рыгуальнае пахаванне, пахаванне жывога нябожчыка. Можна згадаць і пра Фёдара Пратасава з п'есы Льва Талстога "Жывы труп", і пра "жывога нябожчыка" Буслая з п'есы [[творы/аляксей-дудараў/аляксей-дудараў-парог|Аляксея Дударава "Парог"]].\\
 Творчая ўдача У. Сауліча сведчыць пра плён спалучэння лепшых традыцыйных рыс беларускай камедыі з надзённай тэматыкай і сучаснымі сцэнічнымі эфектамі. На жаль, прыкладаў такога плёну ў беларускай камедыяграфіі 1980 - 1990 гадоў не так і шмат.