творы:іншае:сучасная-літаратура-беларусі:сучасная-проза-беларусі
Адрозненні
Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.
| Наступная версія | Папярэдняя версія | ||
| творы:іншае:сучасная-літаратура-беларусі:сучасная-проза-беларусі [2025/08/22 11:11] – створана - знешняе змена 127.0.0.1 | творы:іншае:сучасная-літаратура-беларусі:сучасная-проза-беларусі [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin | ||
|---|---|---|---|
| Радок 7: | Радок 7: | ||
| ====== Сучасная проза Беларусі ====== | ====== Сучасная проза Беларусі ====== | ||
| - | 80-я і ў значнай ступені 90-я гады прынеслі беларускай прозе немалы плён. Гэты час стаў вельмі важным момантам у развіцці празаічнага слова. Выразна ўбачыўся крызісны стан мастацкай свядомасці, | + | 80-я і ў значнай ступені 90-я гады прынеслі беларускай прозе немалы плён. Гэты час стаў вельмі важным момантам у развіцці празаічнага слова. Выразна ўбачыўся крызісны стан мастацкай свядомасці, |
| - | 80-я гады замарудзілі развіццё беларускай прозы: у многіх творах выявілася спрошчанасць характараў і [[slounik>канфлікт|канфліктаў]], | + | 80-я гады замарудзілі развіццё беларускай прозы: у многіх творах выявілася спрошчанасць характараў і [[слоўнік/ |
| - | Кожны сапраўдны мастак піша сэрцам, | + | Кожны сапраўдны мастак піша сэрцам, |
| - | Другую палову 80-х — 90-я гады нельга назваць часам заняпаду беларускага рамана. Раманны [[slounik>эпас|эпас]] папоўніўся творамі [[litpers>іван-шамякін|Івана Шамякіна]] " | + | Другую палову 80-х — 90-я гады нельга назваць часам заняпаду беларускага рамана. Раманны [[слоўнік/ |
| - | Значнае тэматычнае і стылёвае развіццё прынесла сучаснай прозе аповесць, | + | Значнае тэматычнае і стылёвае развіццё прынесла сучаснай прозе аповесць, |
| - | Вялікай папулярнасцю, | + | Вялікай папулярнасцю, |
| - | У сучаснай літаратуры з' | + | У сучаснай літаратуры з' |
| - | Да жанру прытчы ў апошнія гады звярнуўся і наш знакаміты пісьменнік Васіль Быкаў. Створаныя ім алегарычныя карціны і сітуацыі з' | + | Да жанру прытчы ў апошнія гады звярнуўся і наш знакаміты пісьменнік Васіль Быкаў. Створаныя ім алегарычныя карціны і сітуацыі з' |
| - | Тэматычны змест сучаснай прозы істотна пашырыўся. I ўсё ж надзвычай вялікай і самай значнай мастацкай вяхой беларускай літаратуры стала **" | + | Тэматычны змест сучаснай прозы істотна пашырыўся. I ўсё ж надзвычай вялікай і самай значнай мастацкай вяхой беларускай літаратуры стала **" |
| Творчасць Васіля Быкава — выдатная старонка сучаснай " | Творчасць Васіля Быкава — выдатная старонка сучаснай " | ||
| - | Жорсткасць, | + | Жорсткасць, |
| - | Здавалася, | + | Здавалася, |
| - | Народ і вайна, вёска ў гады акупацыі, | + | Народ і вайна, вёска ў гады акупацыі, |
| - | Раманы І. Чыгрынава " | + | Раманы І. Чыгрынава " |
| - | Бацька Масея — Дзяніс Зазыба — прыходзіць у Мінск у шэрагу вызваліцеляў, | + | Бацька Масея — Дзяніс Зазыба — прыходзіць у Мінск у шэрагу вызваліцеляў, |
| - | Беларуская проза, пачынаючы з другой паловы 80-х гадоў, скіравалася да паказу жудасных **культаўскіх часоў**, | + | Беларуская проза, пачынаючы з другой паловы 80-х гадоў, скіравалася да паказу жудасных **культаўскіх часоў**, |
| - | 30-я, ды і ў немалой ступені 40-я і пачатак 50-х, — гады драматычна-трагедыйныя, | + | 30-я, ды і ў немалой ступені 40-я і пачатак 50-х, — гады драматычна-трагедыйныя, |
| - | Зрэшты, | + | Зрэшты, |
| - | Гэта аксіёма: | + | Гэта аксіёма: |
| - | Проза XX стагоддзя — гэта ў значнай ступені проза пра **беларускую вёску**. Лепшыя творы на **тэму вёскі** у прозе 70-80-х гадоў — гэта аповесці Міхася Стральцова [[bellit>міхась-стральцоў/ | + | Проза XX стагоддзя — гэта ў значнай ступені проза пра **беларускую вёску**. Лепшыя творы на **тэму вёскі** у прозе 70-80-х гадоў — гэта аповесці Міхася Стральцова [[творы/міхась-стральцоў/ |
| Сучасную беларускую літаратуру немагчыма ўявіць без вясковай тэмы, якая набыла ў наш час іншае гучанне, | Сучасную беларускую літаратуру немагчыма ўявіць без вясковай тэмы, якая набыла ў наш час іншае гучанне, | ||
| - | Свет беларускай вёскі з яго маральна-этычнымі асновамі жыцця знаходзіцца ў цэнтры рамана Віктара Гардзея " | + | Свет беларускай вёскі з яго маральна-этычнымі асновамі жыцця знаходзіцца ў цэнтры рамана Віктара Гардзея " |
| - | Калі ў рамане В. Гардзея беларуская вёска пасляваеннага часу паказваецца захавальніцай традыцыйнага ўкладу жыцця, маральна здаровым арганізмам, | + | Калі ў рамане В. Гардзея беларуская вёска пасляваеннага часу паказваецца захавальніцай традыцыйнага ўкладу жыцця, маральна здаровым арганізмам, |
| Мала аптымізму выклікае сучасная вёска ў героя аповесці Андрэя Федарэнкі. Антон Васкевіч вярнуўся сюды пасля таго, як яго ў канцы 1990 года выгналі з інстытута за адраджэнска-патрыятычныя погляды — дакладней за тое, што ён моцна любіць сваё, роднае, | Мала аптымізму выклікае сучасная вёска ў героя аповесці Андрэя Федарэнкі. Антон Васкевіч вярнуўся сюды пасля таго, як яго ў канцы 1990 года выгналі з інстытута за адраджэнска-патрыятычныя погляды — дакладней за тое, што ён моцна любіць сваё, роднае, | ||
| Проза нашых дзён паказвае, | Проза нашых дзён паказвае, | ||
| Шырокая і бурная плынь сучаснага жыцця прыкметна ўзбагаціла ў літаратуры спектр тэматыкі. Беларуская проза асэнсоўвае многія важныя сацыяльныя і маральна-філасофскія праблемы, | Шырокая і бурная плынь сучаснага жыцця прыкметна ўзбагаціла ў літаратуры спектр тэматыкі. Беларуская проза асэнсоўвае многія важныя сацыяльныя і маральна-філасофскія праблемы, | ||
| - | Самая трагедыйная **тэма** сучаснасці — **Чарнобыль**. I гэта тлумачыцца тым, што "мы ўсе, — як слушна сказаў замежны вучоны Роберт Гейл, — жывём паблізу Чарнобыля" | + | Самая трагедыйная **тэма** сучаснасці — **Чарнобыль**. I гэта тлумачыцца тым, што "мы ўсе, — як слушна сказаў замежны вучоны Роберт Гейл, — жывём паблізу Чарнобыля" |
| - | У апавяданні [[bellit>іван-пташнікаў/ | + | У апавяданні [[творы/іван-пташнікаў/ |
| Праблема экалогіі жыцця, праблема адносінаў чалавека і прыроды набыла ў сучаснай прозе маральна-філасофскую заглыбленасць асэнсавання. Найперш гэта выяўляецца ў творах Алеся Жука, Віктара Казько, | Праблема экалогіі жыцця, праблема адносінаў чалавека і прыроды набыла ў сучаснай прозе маральна-філасофскую заглыбленасць асэнсавання. Найперш гэта выяўляецца ў творах Алеся Жука, Віктара Казько, | ||
| Беларуская проза нашых дзён — гэта жывое, чуйнае люстэрка сучаснай рэчаіснасці з яе вострымі сацыяльнымі і маральна-этычнымі праблемамі. Пасля 1985 года азначыўся паварот ад традыцыйна-вясковай прозы да тэматычнай разнастайнасці. Літаратура як даследчыца жыцця пазбавілася розных забаронаў і абмежаванняў. Вельмі прыкметнай з' | Беларуская проза нашых дзён — гэта жывое, чуйнае люстэрка сучаснай рэчаіснасці з яе вострымі сацыяльнымі і маральна-этычнымі праблемамі. Пасля 1985 года азначыўся паварот ад традыцыйна-вясковай прозы да тэматычнай разнастайнасці. Літаратура як даследчыца жыцця пазбавілася розных забаронаў і абмежаванняў. Вельмі прыкметнай з' | ||
| - | Многія пісьменнікі, | + | Многія пісьменнікі, |
| - | Iвана Шамякіна называюць пісьменнікам сучаснай тэмы, паколькі ён заўсёды быў цесна далучаны да асэнсавання надзённых праблем часу, вострых пытанняў грамадскага жыцця. З новай актыўнасцю пісьменнік пачаў даследаваць сучасную рэчаіснасць у 90-я гады. I гэта тлумачыцца тым, што ў грамадстве постсавецкага часу запанаваў бязладны хаос, пагоршыліся ўмовы жыцця, яго ахапіла інфляцыя духоўнасці, | + | Iвана Шамякіна называюць пісьменнікам сучаснай тэмы, паколькі ён заўсёды быў цесна далучаны да асэнсавання надзённых праблем часу, вострых пытанняў грамадскага жыцця. З новай актыўнасцю пісьменнік пачаў даследаваць сучасную рэчаіснасць у 90-я гады. I гэта тлумачыцца тым, што ў грамадстве постсавецкага часу запанаваў бязладны хаос, пагоршыліся ўмовы жыцця, яго ахапіла інфляцыя духоўнасці, |
| Нямала драматычнага і трагедыйнага паўстае перад намі з твораў I. Шамякіна. Не ад добрага жыцця падаўся ў Польшчу гандляваць на базары малады навуковец-філолаг Уладзіслаў Булацкі з аповесці " | Нямала драматычнага і трагедыйнага паўстае перад намі з твораў I. Шамякіна. Не ад добрага жыцця падаўся ў Польшчу гандляваць на базары малады навуковец-філолаг Уладзіслаў Булацкі з аповесці " | ||
| Усё прыкрае, | Усё прыкрае, | ||
| Радок 45: | Радок 45: | ||
| I. Шамякін дэманструе жорсткі рэалізм пісьма, | I. Шамякін дэманструе жорсткі рэалізм пісьма, | ||
| Для мастацкага асэнсавання нашага часу і яго балючых праблем у творах многіх сучасных пісьменнікаў характэрны зварот да гратэску, | Для мастацкага асэнсавання нашага часу і яго балючых праблем у творах многіх сучасных пісьменнікаў характэрны зварот да гратэску, | ||
| - | У многім фантастычнай паўстае перад намі сучаснасць і з твора Андрэя Федарэнкі "[[bellit>андрэй-федарэнка/ | + | У многім фантастычнай паўстае перад намі сучаснасць і з твора Андрэя Федарэнкі "[[творы/андрэй-федарэнка/ |
| - | Не застаюцца па-за ўвагай пісьменнікаў цёмныя і анамальныя бакі жыцця. Для прозы Юрыя Станкевіча характэрна жорсткая манера пісьма: | + | Не застаюцца па-за ўвагай пісьменнікаў цёмныя і анамальныя бакі жыцця. Для прозы Юрыя Станкевіча характэрна жорсткая манера пісьма: |
| - | Сурова-рэалістычны погляд выяўляецца ў апавяданнях Алеся Асташонка " | + | Сурова-рэалістычны погляд выяўляецца ў апавяданнях Алеся Асташонка " |
| - | Зірнуць на грамадства і навакольную рэчаіснасць з **гумарам** і дасціпнасцю — гэта ў добрай традыцыі беларускай прозы (згадайма хаця б раман [[litpers>андрэй-мрый|Андрэя Мрыя]] "[[bellit>андрэй-мрый/ | + | Зірнуць на грамадства і навакольную рэчаіснасць з **гумарам** і дасціпнасцю — гэта ў добрай традыцыі беларускай прозы (згадайма хаця б раман [[постаці/ |
| У аповесці. Алега Мінкіна " | У аповесці. Алега Мінкіна " | ||
| - | Колькасна нешматлікую, | + | Колькасна нешматлікую, |
| - | Сучасную гістарычную раманістыку папоўнілі цікавыя творы [[bellit>леанід-дайнека/ | + | Сучасную гістарычную раманістыку папоўнілі цікавыя творы [[творы/леанід-дайнека/ |
| У цэнтры рамана " | У цэнтры рамана " | ||
| Раман " | Раман " | ||
| Да пары зараджэння і барацьбы за беларускую дзяржаўнасць скіроўвае нас у сваім рамане " | Да пары зараджэння і барацьбы за беларускую дзяржаўнасць скіроўвае нас у сваім рамане " | ||
| - | Старадаўнія пласты гісторыі глыбока ўздымае [[litpers>вольга-іпатава|Вольга Іпатава]]. Аповесць "За морам Хвалынскім" | + | Старадаўнія пласты гісторыі глыбока ўздымае [[постаці/ |
| У гістарычным рамане " | У гістарычным рамане " | ||
| - | У творах пра далёкае мінулае Уладзіміра Арлова знаходзіцца, | + | У творах пра далёкае мінулае Уладзіміра Арлова знаходзіцца, |
| - | "[[bellit>уладзімір-арлоў/ | + | "[[творы/уладзімір-арлоў/ |
| - | У аповесці "[[bellit>уладзімір-арлоў/ | + | У аповесці "[[творы/уладзімір-арлоў/ |
| - | Пяру У. Арлова таксама належаць апавяданні " | + | Пяру У. Арлова таксама належаць апавяданні " |
| Сярод сучасных пісьменнікаў, | Сярод сучасных пісьменнікаў, | ||
| - | Сучасная беларуская проза асэнсоўвае мінулае Беларусі не толькі далёкіх эпох, але і гісторыю XX стагоддзя. Мастацка-гістарычная трылогія Генрыха Далідовіча [[bellit>генрых-далідовіч/ | + | Сучасная беларуская проза асэнсоўвае мінулае Беларусі не толькі далёкіх эпох, але і гісторыю XX стагоддзя. Мастацка-гістарычная трылогія Генрыха Далідовіча [[творы/генрых-далідовіч/ |
| Раман " | Раман " | ||
| - | Прыкметнай з' | + | Прыкметнай з' |
| Сучасная проза набывае прыкметны мастацкі вопыт у разнастайных жанравых і ідэйна-тэматычных кірунках. Так, пісьменнікі востра адчуваюць неабходнасць стварэння інтэлектуальнай, | Сучасная проза набывае прыкметны мастацкі вопыт у разнастайных жанравых і ідэйна-тэматычных кірунках. Так, пісьменнікі востра адчуваюць неабходнасць стварэння інтэлектуальнай, | ||
| Больш шырока і прыкметна ўвайшла ў нашу прозу **тэма горада**. З' | Больш шырока і прыкметна ўвайшла ў нашу прозу **тэма горада**. З' | ||
| - | У другой палове 80-х — 90-я гады наша літаратура папоўнілася на творы **фантастычнага і авантурна-прыгодніцкага зместу.** Асаблівы поспех у жанры фантастычнай прозы належыць празаіку Васілю Гігевічу, | + | У другой палове 80-х — 90-я гады наша літаратура папоўнілася на творы **фантастычнага і авантурна-прыгодніцкага зместу.** Асаблівы поспех у жанры фантастычнай прозы належыць празаіку Васілю Гігевічу, |
| - | Сучасныя празаікі дбаюць пра тое, каб стварыць цікавыя, | + | Сучасныя празаікі дбаюць пра тое, каб стварыць цікавыя, |
| - | Яшчэ У. Караткевіч калісьці заклікаў беларускіх пісьменнікаў пісаць дэтэктывы, | + | Яшчэ У. Караткевіч калісьці заклікаў беларускіх пісьменнікаў пісаць дэтэктывы, |
| - | Часам некаторыя з сучасных празаікаў пішуць пра тое, што ў нядаўнія савецкія часы замоўчвалася, | + | Часам некаторыя з сучасных празаікаў пішуць пра тое, што ў нядаўнія савецкія часы замоўчвалася, |
| - | Самая заўважная тэндэнцыя ў развіцці сучаснай прозы — гэта тое, што яна свядома спазнае і выкарыстоўвае вопыт замежнай літаратуры, | + | Самая заўважная тэндэнцыя ў развіцці сучаснай прозы — гэта тое, што яна свядома спазнае і выкарыстоўвае вопыт замежнай літаратуры, |
| Радок 77: | Радок 77: | ||
| ===== Падобныя старонкі ===== | ===== Падобныя старонкі ===== | ||
| - | * [[bellit>іншае/ | + | * [[творы/іншае/ |
| - | * [[bellit>іншае/ | + | * [[творы/іншае/ |
| - | * [[bellit>іншае/ | + | * [[творы/іншае/ |
| - | * [[bellit>іншае/ | + | * [[творы/іншае/ |
| - | * [[bellit>іншае/ | + | * [[творы/іншае/ |
творы/іншае/сучасная-літаратура-беларусі/сучасная-проза-беларусі.1755861098.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:11 — 127.0.0.1