Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:іншае:літаратары-хіх-стагоддзя:ян-ходзька [2025/08/23 14:31] – vedybeadmin
+++ творы:іншае:літаратары-хіх-стагоддзя:ян-ходзька [2025/08/23 15:53] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 10: / Радок 10: @@
 \\
-Пісьменнік, драматург, грамадскі дзеяч Ян Ходзька (Барэйка) нарадзіўся ў г. п. Крывічы Мядзельскага раёна. З 1793 г. быў цывільна-вайсковым камісарам Ашмянскага павета, з 1795 — асэсарам суда ў Паставах, з 1798 — падсудкам, з 1808 — падкаморым Вілейскага павета, з 1811 г. — старшынёй Галоўнага цывільнага суда ў Мінску, інспектарам школ у Віленскай, Магілёўскай і Віцебскай губернях. Адзін з арганізатараў масонскіх ложаў у Мінску і Вільні. Прытрымліваўся памяркоўна-асветніцкіх поглядаў. Прыхільнік асветы для народа. За сувязь з таварыствам [[slounik>філаматы|філаматаў]] у 1826 г. быў зняволены. За ўдзел у паўстанні 1830-1831 гг. сасланы на Урал (1830-1834 гг.). Пісаў на польскай мове. Друкаваўся ўчасопісе «Віленскі дзённік», альманаху «Рубон» і інш. Класіцыст, потым псеўдакласіцыст-маралізатар. Аўтар камедыі «Вызваленая Літва, або Пераход Нёмана» (1812), трагедыі «Кракус» (1816), аповесцей «Пан Ян са Свіслачы» (1821), «Брат і сястра» (1845), [[slounik>трактат|трактата]] «Аб эксдывізіях, або Аб судовым падзеле маёнтка даўжніка на карысць крэдытораў» (1816), успамінаў і артыкулаў па гісторыі Міншчыны, адметных жывасцю апавядання і значнай колькасцю беларусізмаў. П’есы Ходзькі ставіліся ў Мінску на аматарскай сцэне ў 1812 г.\\
+Пісьменнік, драматург, грамадскі дзеяч Ян Ходзька (Барэйка) нарадзіўся ў г. п. Крывічы Мядзельскага раёна. З 1793 г. быў цывільна-вайсковым камісарам Ашмянскага павета, з 1795 — асэсарам суда ў Паставах, з 1798 — падсудкам, з 1808 — падкаморым Вілейскага павета, з 1811 г. — старшынёй Галоўнага цывільнага суда ў Мінску, інспектарам школ у Віленскай, Магілёўскай і Віцебскай губернях. Адзін з арганізатараў масонскіх ложаў у Мінску і Вільні. Прытрымліваўся памяркоўна-асветніцкіх поглядаў. Прыхільнік асветы для народа. За сувязь з таварыствам [[слоўнік/філаматы|філаматаў]] у 1826 г. быў зняволены. За ўдзел у паўстанні 1830-1831 гг. сасланы на Урал (1830-1834 гг.). Пісаў на польскай мове. Друкаваўся ўчасопісе «Віленскі дзённік», альманаху «Рубон» і інш. Класіцыст, потым псеўдакласіцыст-маралізатар. Аўтар камедыі «Вызваленая Літва, або Пераход Нёмана» (1812), трагедыі «Кракус» (1816), аповесцей «Пан Ян са Свіслачы» (1821), «Брат і сястра» (1845), [[слоўнік/трактат|трактата]] «Аб эксдывізіях, або Аб судовым падзеле маёнтка даўжніка на карысць крэдытораў» (1816), успамінаў і артыкулаў па гісторыі Міншчыны, адметных жывасцю апавядання і значнай колькасцю беларусізмаў. П’есы Ходзькі ставіліся ў Мінску на аматарскай сцэне ў 1812 г.\\
 Камедыя «Вызваленая Літва, або Пераход Нёмана» была напісана Янам Ходзькам у Мінску летам 1812 г. і пастаўлена тады ж у гонар Напалеона. У выкананні яе бралі ўдзел сам аўтар, князь Радзівіл, Манюшка і іншыя. Гэты твор — яскравае гістарычнае сведчанне таго часу, калі насельніцтва Вялікага Княства Літоўскага раздзялілася на тых, хто чакаў прыходу Напалеона, звязваючы з ім надзеі на вяртанне незалежнасці сваёй дзяржавы, і на тых, хто ўжо не жадаў ніякіх перамен, прыстасаваўся да новай улады і законаў, служыў Расіі.\\
 Аўтар высмейваў прыстасаванства, прадажнасць, хцівасць апошніх. Тады ён не мог ведаць, як закончыцца вайна, аднак у вусны Грамадзяніна, які вітае польскае войска, ён укладвае палымяныя словы пра шчаслівы будучы лёс вольнай Радзімы. Цікава, што гэты грамадзянін Вялікага Княства Літоўскага адчуваў сябе палякам, а пра княства ў п’есе нагадвае толькі выява «Пагоні» ў дэкарацыях.\\