Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:іншае:літаратары-хіх-стагоддзя:адольф-янушкевіч [2025/08/23 15:42] – vedybeadmin
+++ творы:іншае:літаратары-хіх-стагоддзя:адольф-янушкевіч [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 10: / Радок 10: @@
 \\
-Падарожнік, пісьменнік. Нарадзіўся ў Нясвіжы, дзе потым вучыўся ў дамініканскай школе, у 1823 г. скончыў філалагічны факультэт Віленскага ўніверсітэта. Быў членам таварыства Блакітных (блізкія да філарэтаў). У 1823-1826 гг. жыў у Камянцы, быў дэпутатам цывільнай палаты ў Галоўным судзе. Падарожнічаў па Італіі, Германіі, Францыі, сустракаўся з [[litpers>адам-міцкевіч|Адамам Міцкевічам]], [[susvlit>юльюш-славацкі/жыццёвы-шлях-і-творчасць-юльюша-славацка|Юльюшам Славацкім]] (падаў яму ідэю напісаць рэвалюцыйна-патрыятычны верш «Песня літоўскага легіёна» як водгук на паўстанне 1830-1831 гг.; напісаны ў 1831 г.), I. Гётэ. У 1830 г. вярнуўся на Радзіму. У час паўстання 1830-1831 гг. быў адным з кіраўнікоў легіёна Літвы, Валыні, Падоліі і Украіны. У 1832 г. сасланы ў Сібір. Падарожнічаў па Сібіры, Казахстане, Кіргізіі. У 1856 г. вярнуўся ў Беларусь у маёнтак бацькоў Дзягільна (цяпер Дзяржынскі раён). У студэнцкія гады пісаў на польскай мове сентыментальныя вершы (дума «Мелітон і Эвеліна», 1821 г.), у ссылцы перакладаў «Гісторыю заваявання Англіі нарманамі» А. Цьера. Яго падарожныя нататкі сабраў брат Яўстафій і выдаў Ф. Вратноўскі пад назвай «Жыццё Адольфа Янушкевіча і яго лісты з кіргізскіх стэпаў» (кн. 1-2, Парыж, 1861 г.). У 2008 г. кніга ў перакладзе Г. Суднік-Матусевіч выйшла ў Мінску. У дзённікавых запісах і лістах раскрыўся яго талент апавядальніка і сумленнага даследчыка. У іх аўтар апісаў побыт казахаў, іх духоўную культуру, выступаў як абаронца казахаў ад самавольства баяр і царскай адміністрацыі. Янушкевіч паслужыў прататыпам рэвалюцыянера Адольфа ў паэме Міцкевіча «[[творы/адам-міцкевіч/адам-міцкевіч-дзяды|Дзяды]]».\\
+Падарожнік, пісьменнік. Нарадзіўся ў Нясвіжы, дзе потым вучыўся ў дамініканскай школе, у 1823 г. скончыў філалагічны факультэт Віленскага ўніверсітэта. Быў членам таварыства Блакітных (блізкія да філарэтаў). У 1823-1826 гг. жыў у Камянцы, быў дэпутатам цывільнай палаты ў Галоўным судзе. Падарожнічаў па Італіі, Германіі, Францыі, сустракаўся з [[постаці/адам-міцкевіч|Адамам Міцкевічам]], [[творы/юльюш-славацкі/жыццёвы-шлях-і-творчасць-юльюша-славацка|Юльюшам Славацкім]] (падаў яму ідэю напісаць рэвалюцыйна-патрыятычны верш «Песня літоўскага легіёна» як водгук на паўстанне 1830-1831 гг.; напісаны ў 1831 г.), I. Гётэ. У 1830 г. вярнуўся на Радзіму. У час паўстання 1830-1831 гг. быў адным з кіраўнікоў легіёна Літвы, Валыні, Падоліі і Украіны. У 1832 г. сасланы ў Сібір. Падарожнічаў па Сібіры, Казахстане, Кіргізіі. У 1856 г. вярнуўся ў Беларусь у маёнтак бацькоў Дзягільна (цяпер Дзяржынскі раён). У студэнцкія гады пісаў на польскай мове сентыментальныя вершы (дума «Мелітон і Эвеліна», 1821 г.), у ссылцы перакладаў «Гісторыю заваявання Англіі нарманамі» А. Цьера. Яго падарожныя нататкі сабраў брат Яўстафій і выдаў Ф. Вратноўскі пад назвай «Жыццё Адольфа Янушкевіча і яго лісты з кіргізскіх стэпаў» (кн. 1-2, Парыж, 1861 г.). У 2008 г. кніга ў перакладзе Г. Суднік-Матусевіч выйшла ў Мінску. У дзённікавых запісах і лістах раскрыўся яго талент апавядальніка і сумленнага даследчыка. У іх аўтар апісаў побыт казахаў, іх духоўную культуру, выступаў як абаронца казахаў ад самавольства баяр і царскай адміністрацыі. Янушкевіч паслужыў прататыпам рэвалюцыянера Адольфа ў паэме Міцкевіча «[[творы/адам-міцкевіч/адам-міцкевіч-дзяды|Дзяды]]».\\