Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


творы:іншае:летапісец-вялікіх-князёў-літоўскіх

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Папярэдняя версія справа і злеваПапярэдняя версія
Наступная версія
Папярэдняя версія
творы:іншае:летапісец-вялікіх-князёў-літоўскіх [2025/08/23 15:42] vedybeadminтворы:іншае:летапісец-вялікіх-князёў-літоўскіх [2025/08/23 16:13] (бягучы) vedybeadmin
Радок 13: Радок 13:
 Але ў самы крытычны і вырашальны момант Ягайла пасылае да Кейстута і яго сына Вітаўта ганца з прапановай мірна ўрэгуляваць дынастычную спрэчку. Тыя прымаюць прапанову праціўніка і, верачы ў яго добрыя намеры, едуць у лагер Ягайлы. Апісанне падзей у «Летапісцы» дасягае найвышэйшага напружання. Чытач, прадчуваючы нядобрае, перажывае разам з героямі і з хваляваннем чакае развязкі. і развязка тая трагічная: князі былі схоплены і кінуты ў Крэўскі замак, дзе па загадзе Ягайлы Кейстут быў задушаны. Вітаўт жа, пераапрануўшыся ў жаночае адзенне, здолеў уцячы ў Прусію да крыжакоў. Але ў самы крытычны і вырашальны момант Ягайла пасылае да Кейстута і яго сына Вітаўта ганца з прапановай мірна ўрэгуляваць дынастычную спрэчку. Тыя прымаюць прапанову праціўніка і, верачы ў яго добрыя намеры, едуць у лагер Ягайлы. Апісанне падзей у «Летапісцы» дасягае найвышэйшага напружання. Чытач, прадчуваючы нядобрае, перажывае разам з героямі і з хваляваннем чакае развязкі. і развязка тая трагічная: князі былі схоплены і кінуты ў Крэўскі замак, дзе па загадзе Ягайлы Кейстут быў задушаны. Вітаўт жа, пераапрануўшыся ў жаночае адзенне, здолеў уцячы ў Прусію да крыжакоў.
  
-Летапіс цікавы і як факт [[slounik>белетрыстыка|белетрыстыкі]]: у ім амаль з дакументальнай дакладнасцю, лаканічна, дынамічна і выразна апісваюцца драматычныя падзеі. Аўтар па-майстэрску карыстаецца простай мовай, чым дасягае рэалізму. Пазіцыя аўтара «Летапісца» відавочная: сімпатыі яго цалкам на баку Кейстута і Вітаўта, якія паказаны як сумленныя рыцары, а вераломны і няўдзячны Ягайла як іx антыпод.+Летапіс цікавы і як факт [[слоўнік/белетрыстыка|белетрыстыкі]]: у ім амаль з дакументальнай дакладнасцю, лаканічна, дынамічна і выразна апісваюцца драматычныя падзеі. Аўтар па-майстэрску карыстаецца простай мовай, чым дасягае рэалізму. Пазіцыя аўтара «Летапісца» відавочная: сімпатыі яго цалкам на баку Кейстута і Вітаўта, якія паказаны як сумленныя рыцары, а вераломны і няўдзячны Ягайла як іx антыпод.
  
 Другая частка «Летапісца...» не мае такой цэласнасці і завершанасці, як папярэдняя. Яна ўяўляе шэраг асобных апавяданняў пра разнастайныя надзеі: пра жаніцьбу і каранацыю ў Кракаве Ягайлы; пра бітву літоўскіх князёў са смаленскімі пад Мсціславам; пра жаніцьбу маскоўскага князя Васілія Дзмітравіча з дачкой Вітаўта Соф'яй; пра загадкавую смерць у Кіеве «чюдного, доброго» князя Скіргайлы. Галоўным героем аповеду з'яўляецца Вітаўт, які пасля гвалтоўнай смерці свайго бацькі робіць шматлікія спробы дасягнуць запаветнай мэты - вялікакняскага прастола ў Вільні. У жорсткай канкурэнцыі Вітаўт нарэшце дамагаецца свайго: у 1392 г. ён становіцца вялікім князем. Ягайла ў выніку жаніцьбы з польскай каралевай Ядзвігай стаў польскім каралём у 1386 г. і ў 1392 г. вымушаны быў перадаць стрыечнаму брату вярхоўную ўладу ў ВКЛ. Другая частка «Летапісца...» не мае такой цэласнасці і завершанасці, як папярэдняя. Яна ўяўляе шэраг асобных апавяданняў пра разнастайныя надзеі: пра жаніцьбу і каранацыю ў Кракаве Ягайлы; пра бітву літоўскіх князёў са смаленскімі пад Мсціславам; пра жаніцьбу маскоўскага князя Васілія Дзмітравіча з дачкой Вітаўта Соф'яй; пра загадкавую смерць у Кіеве «чюдного, доброго» князя Скіргайлы. Галоўным героем аповеду з'яўляецца Вітаўт, які пасля гвалтоўнай смерці свайго бацькі робіць шматлікія спробы дасягнуць запаветнай мэты - вялікакняскага прастола ў Вільні. У жорсткай канкурэнцыі Вітаўт нарэшце дамагаецца свайго: у 1392 г. ён становіцца вялікім князем. Ягайла ў выніку жаніцьбы з польскай каралевай Ядзвігай стаў польскім каралём у 1386 г. і ў 1392 г. вымушаны быў перадаць стрыечнаму брату вярхоўную ўладу ў ВКЛ.
Радок 23: Радок 23:
 Той жа думкай прасякнута, тая ж пазіцыя выяўлена і ў «Аповесці пра Падолле», якая была пазней уключана ў «Лeтaпісец...» і стала яго заключнай часткай. Паводле сцверджання летапісца, гэтую ўкраінскую зямлю пасля вызвалення яе князем Альгердам ад татара-мангольскага іга таксама абаранілі, далучыўшы яе да ВКЛ у канцы XIV ст. Прычым Падолле, падкрэслівае аўтар, Вітаўт «добыл литовскими силами, а никто ему ни с которых сторон не помогал». Пасля яго смерці заходняя частка Падольскай зямлі была анексавана польскімі феадаламі, пра што беларускі храніст апавядае з непрыхаваным абурэннем. Відавочна, што аповесць узнікла ў асяродку патрыятычна настроенай часткі беларускіх феадалаў, якія цвёрда стаялі на пазіцыі дзяржаўных інтарэсаў ВКЛ. Той жа думкай прасякнута, тая ж пазіцыя выяўлена і ў «Аповесці пра Падолле», якая была пазней уключана ў «Лeтaпісец...» і стала яго заключнай часткай. Паводле сцверджання летапісца, гэтую ўкраінскую зямлю пасля вызвалення яе князем Альгердам ад татара-мангольскага іга таксама абаранілі, далучыўшы яе да ВКЛ у канцы XIV ст. Прычым Падолле, падкрэслівае аўтар, Вітаўт «добыл литовскими силами, а никто ему ни с которых сторон не помогал». Пасля яго смерці заходняя частка Падольскай зямлі была анексавана польскімі феадаламі, пра што беларускі храніст апавядае з непрыхаваным абурэннем. Відавочна, што аповесць узнікла ў асяродку патрыятычна настроенай часткі беларускіх феадалаў, якія цвёрда стаялі на пазіцыі дзяржаўных інтарэсаў ВКЛ.
  
-«Летапісец...» — новы этап у развіцці айчыннага летапісання, у станаўленні беларускай белетрыстыкі старажытнай пары. Відавочны ўплыў гэтага твора і на сучасную літаратуру. З вялікім поспехам на сцэне Купалаўскага тэатра ідзе спектакль па п'есе [[litpers>аляксей-дудараў|Аляксея Дударава]] «[[творы/аляксей-дудараў/аляксей-дудараў-князь-вітаўт|Князь Вітаўт]]», і [[slounik>рэмінісцэнцыя|рэмінісцэнцыі]] з гэтага летапісу ў п'есе таксама відавочныя.+«Летапісец...» — новы этап у развіцці айчыннага летапісання, у станаўленні беларускай белетрыстыкі старажытнай пары. Відавочны ўплыў гэтага твора і на сучасную літаратуру. З вялікім поспехам на сцэне Купалаўскага тэатра ідзе спектакль па п'есе [[постаці/аляксей-дудараў|Аляксея Дударава]] «[[творы/аляксей-дудараў/аляксей-дудараў-князь-вітаўт|Князь Вітаўт]]», і [[слоўнік/рэмінісцэнцыя|рэмінісцэнцыі]] з гэтага летапісу ў п'есе таксама відавочныя.
  
    
Радок 31: Радок 31:
   * [[творы/іншае/хроніка-вялікага-княства-літоўскага-i-жа]]   * [[творы/іншае/хроніка-вялікага-княства-літоўскага-i-жа]]
   * [[творы/іншае/беларуска-літоўскі-летапіс-1446-г]]   * [[творы/іншае/беларуска-літоўскі-летапіс-1446-г]]
-  * [[textcomp>беларуска-літоўскае-летапісанне]] +  * [[аналіз-і-крытыка/беларуска-літоўскае-летапісанне]] 
-  * [[slounik>летапіс]]+  * [[слоўнік/летапіс]]
  
творы/іншае/летапісец-вялікіх-князёў-літоўскіх.1755963756.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/23 15:42 — vedybeadmin

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki