Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:іван-мележ:беларуская-вёска-ў-часы-калектывізацыі-ў [2025/08/23 15:42] – vedybeadmin
+++ творы:іван-мележ:беларуская-вёска-ў-часы-калектывізацыі-ў [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 ====== Беларуская вёска ў часы калектывізацыі ў рамане Івана Мележа "Людзі на балоце" ======
-Чалавек вялікую ласку мае і да маці сваёй, і да таго месца, дзе нарадзіўся, нават калі тое месца "богам забытае і людзьмі праклятае", ад свету адарванае. "Бацьку, маці, бацькаўскай зямлі" прысвяціў [[litpers>іван-мележ|Іван Мележ]] сваю запаветную песню — раман "Людзі на балоце". "Палескі край туманны" апеты ў той песні з любоўю, памножанай на талент, чым і вызначаецца сіла яго ўздзеяння на нашы душы. У нашай багатай беларускай літаратуры няма другога такога твора, які па энцыклапедычнасці выяўлення ў ім нацыянальнага, так набліжаўся б да "Новай зямлі". I ў "Палескай хроніцы" паказана ментальнасць нашага народа, яго звычаі і традыцыі, яго быт і памкненні, думы і пачуцці ў адзін з пераломных момантаў гісторыі. Паказана, з якімі набыткамі людзі на балоце да яго прыйшлі, чым тыя набыткі памножылі і што страцілі.\\
+Чалавек вялікую ласку мае і да маці сваёй, і да таго месца, дзе нарадзіўся, нават калі тое месца "богам забытае і людзьмі праклятае", ад свету адарванае. "Бацьку, маці, бацькаўскай зямлі" прысвяціў [[постаці/іван-мележ|Іван Мележ]] сваю запаветную песню — раман "Людзі на балоце". "Палескі край туманны" апеты ў той песні з любоўю, памножанай на талент, чым і вызначаецца сіла яго ўздзеяння на нашы душы. У нашай багатай беларускай літаратуры няма другога такога твора, які па энцыклапедычнасці выяўлення ў ім нацыянальнага, так набліжаўся б да "Новай зямлі". I ў "Палескай хроніцы" паказана ментальнасць нашага народа, яго звычаі і традыцыі, яго быт і памкненні, думы і пачуцці ў адзін з пераломных момантаў гісторыі. Паказана, з якімі набыткамі людзі на балоце да яго прыйшлі, чым тыя набыткі памножылі і што страцілі.\\
 То панарамна, то "буйным планам", партрэтна выпісаны мастаком народ і асобныя постаці. Курані і куранёўцы (а на іх вобразах увесь народ у часы калектывізацыі) паказаны Іванам Мележам у лепшых традыцыях нашай літаратуры — рэалістычна. Народ у рамане такі, як пра яго трапна і афарыстычна сказаў яшчэ Тарас: "Былі паны, было і зброду, як часам і на свеце ў нас". Не "часам", а заўсёды; народ — ён розны. Былі такія, як Васіль Дзяцел, на якіх трымалася і трымаецца наша зямля, якія з прыходам новага звязвалі свае надзеі, што можна будзе працаваць на сваёй зямлі і стаць нарэшце гаспадаром на гэтай новай зямлі.\\
 Былі і такія, як Зайчык, якіх прывабіла магчымасць працаваць яшчэ менш, хоць, здавалася б, як яшчэ менш? Прыгадаем той трагікамічны эпізод у творы, калі Міканор, шчыра ўзяўшыся за навядзенне новага ладу і парад ку, абураўся страшэнным брудам у Зайчыкавай хаце і тымі "антысанітарнымі ўмовамі", у якіх Зайчыкавы недагледжаныя дзеці елі з парасятамі з аднаго карыта. I справядлівым было тое абурэнне, бо якую ўладу трэбачакаць, каб вычысціць бруд ва ўласнай хаце і вынесці смецце на сметнік. А Зайчыку — ні бяды: "Го! Яшчэ невядома, каго лепш даглядаць! Дзяцей вунь сколькі, а парасят усяго двое!" I смех і грэх, як кажуць. Зайчыкам не прыйшлося пакутаваць ад абагулення лепшага на вёсцы стаенніка — такога ў іх не было. З непрытоенай радасцю такія зайчыкі чакалі моманту завалодаць суседскім. Вось яна магчы масць рэалізаваць стоеную раней зайздрасць! З уласцівым Мележу майстэрствам рэаліста і псіхолага засведчана і тое, як пад уздзеяннем часу і падзей змяняўся менталітэт народа, фарміравалася, на жаль, і не лепшае.\\