Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:янка-сіпакоў:зялёны-лісток-на-планеце-зямля:наша-міфалогія [2025/08/23 15:58] – vedybeadmin
+++ творы:янка-сіпакоў:зялёны-лісток-на-планеце-зямля:наша-міфалогія [2025/08/23 16:04] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 15: / Радок 15: @@
 Таму ў нашых міфах спрадвек жылі Волаты, Дубы і Курганы, Дажбог і яго каханая Мая, Ярыла Сонцалікі і злы Чарнабог, Яшчар і Волас, Жыцень-спарыш і Цёця. рэкі і лясы, млыны і гумны, хаты і сады, чарадзеі і ваўкалакі.\\
 Вышэйшымі нашымі міфалагічнымі асобамі з’яўляліся Пярун і Вялес. Яны — супрацьлегласці. Пярун — на небе, Вялес — на зямлі. Перуну ставілі капішча на гары, Вялесу ў нізіне. Пярун павінен быў выконваць ваенныя функцыі, бо ён — бог і абаронца вояў, а Вялес — гаспадарчыя: ён лічыўся апекуном жывёлагадоўлі.\\
-[[textdiss>пярун|Пярун]] — бог грому і маланкі. Па-свойму мы тлумачылі раней і гэты гром,. і гэтыя маланкі: Пярун трымае ў руках вялікія жорны і б’е камень аб камень, ад чаго ляцяць іскры — перуновы стрэлы, што цаляюць у нячыстую сілу. Аднак стрэлы часам і памыляюцца — трапляюць то ў людзей, то ў іхнія хаты і падпальваюць іх.\\
+[[ibdc.ped>пярун|Пярун]] — бог грому і маланкі. Па-свойму мы тлумачылі раней і гэты гром,. і гэтыя маланкі: Пярун трымае ў руках вялікія жорны і б’е камень аб камень, ад чаго ляцяць іскры — перуновы стрэлы, што цаляюць у нячыстую сілу. Аднак стрэлы часам і памыляюцца — трапляюць то ў людзей, то ў іхнія хаты і падпальваюць іх.\\
 Вялес — яшчэ апякун мастацтва, багацця. Яны з Перуном— вечныя ворагі, увесь час за нешта вядуць між сабою змаганне. Хоць, здаецца, гэтыя багі — усяго толькі раздваенне нейкага аднаго, яшчэ больш старажытнага бога.\\
 Спрадвек змагаюцца на нашай зямлі паміж сабою, адзін з адным Белабог і Чарнабог, Доля і Нядоля, Праўда і Крыўда.\\
-Змагаецца чамусьці з Перуном і [[textdiss>жыжаль|Жыжаль]] — бог агню, апякун рамёстваў. Ён — каваль, магутны дэман, куе ў падзямеллі зброю супраць Перуна. I калі доўга працуе, пераграваецца зямля, тады гараць лясы, тарфянікі, наступае засуш.\\
+Змагаецца чамусьці з Перуном і [[ibdc.ped>жыжаль|Жыжаль]] — бог агню, апякун рамёстваў. Ён — каваль, магутны дэман, куе ў падзямеллі зброю супраць Перуна. I калі доўга працуе, пераграваецца зямля, тады гараць лясы, тарфянікі, наступае засуш.\\
-Нашым продкам спрыялі, дапамагалі жыць і працаваць [[textdiss>ярыла|Ярыла]], бог урадлівасці зямлі і плоднасці жывёлы які ўвесну на белым кані аб’язджаў палі, адмыкаючы зямлю для сяўбы і неба для сонца; Лёля, багіня вясны, маладзенькая прыгажуня, якая скача па праталінах: дзе яна ступіць нагою, — зелянее трава, расцвітаюць кветкі; Цёця, багіня шчодрасці і дабраты, якая ходзіць па зямлі з боханам хлеба ў руках і багата адорвае кожнага сустрэчнага. А яшчэ ж былі [[textdiss>жыцень|Жыцень]] — бог жніва, Лада— багіня кахання і плоднасці, росквіту і жаночай прыгажосці, Цаца — багіня веснавога цвіцення, [[textdiss>зюзя|Зюзя]] — бог зімы, марозу і холаду, Жыва — багіня жыцця, Грамаўніца — жонка Перуна, Бялун — Перуноў бацька.\\
+Нашым продкам спрыялі, дапамагалі жыць і працаваць [[ibdc.ped>ярыла|Ярыла]], бог урадлівасці зямлі і плоднасці жывёлы які ўвесну на белым кані аб’язджаў палі, адмыкаючы зямлю для сяўбы і неба для сонца; Лёля, багіня вясны, маладзенькая прыгажуня, якая скача па праталінах: дзе яна ступіць нагою, — зелянее трава, расцвітаюць кветкі; Цёця, багіня шчодрасці і дабраты, якая ходзіць па зямлі з боханам хлеба ў руках і багата адорвае кожнага сустрэчнага. А яшчэ ж былі [[ibdc.ped>жыцень|Жыцень]] — бог жніва, Лада— багіня кахання і плоднасці, росквіту і жаночай прыгажосці, Цаца — багіня веснавога цвіцення, [[ibdc.ped>зюзя|Зюзя]] — бог зімы, марозу і холаду, Жыва — багіня жыцця, Грамаўніца — жонка Перуна, Бялун — Перуноў бацька.\\
 I яшчэ ў нашай міфалогіі заўсёды прысутнічалі ніжэйшыя істоты — духі, нячыстая сіла. У доме — дамавікі, у лесе— лесавікі, у рацэ— русалкі, вадзянікі, вірнікі, ціхоні, у лазні — лазнікі, у полі — палевікі, у пушчы — пушчавікі, у балоце — балотнікі, у хляве — хлеўнікі, у гумне — гуменнікі, у еўні — еўнікі.\\
 Яны і шкодзілі, але ж і дапамагалі чалавеку. Беларус дружыў з імі, стараўся не злаваць іх, жыць з імі ў міры і дружбе. Яны былі поплеч з чалавекам, ён вітаўся з імі, гаварыў з імі, раіўся і меў за сваіх сямейнікаў. Беларусы пакідалі ім яду, шукалі ў іх дапамогі і нават не злаваліся, калі лазнічак часам у лазні, нібы жартуючы, дасць ляшча голай кабеціне па мяккім месцы— тая толькі ліне ў той бок вадою, ды і ўсё.\\