Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Паляўнічыя акварэлькі з Палесся. Ідэйны змест і мастацкія асаблівасці
&keywords = Лучына, Грышка, Палессе
&abstract = Ідэйны змест і мастацкія асаблівасці паэмы "Паляўнічыя акварэлькі з Палесся" Янкі Лучыны
&iftrue = nan
~~

====== Паляўнічыя акварэлькі з Палесся. Ідэйны змест і мастацкія асаблівасці ======
Паэма «[[творы/янка-лучына/янка-лучына-паляўнічыя-акварэлькі-з-пале|Паляўнічыя акварэлькі з Палесся]]» напісана на польскай мове, на родную мову быў перакладзены аўтарам раздзел «Стары паляўнічы».\\
У лісце да З. Пшасмыцкага (рэдактара варшаўскага часопіса «Zycie») [[творы/янка-лучына/творчасць-янкі-лучыны|Янка Лучына]] пісаў: «Чым жа прывабліваюць нас «Паляўнічыя акварэлькі»? Не ведаю. Мабыць тым, што яны арыгінальныя і праўдзівыя, як фатаграфія, бо спісаны яны з сапраўдных факцікаў... «Паляўнічых акварэлек» я мог бы напісаць з капу, бо і цяпер, хаця і без ног (на пачатку 80-х гадоў пісьменнік быў паралізаваны), трываю ў заўзятасці да шаракоў і бакасаў, за ложкам у мяне ёсць самапал і езджу, калі здарыцца, паляваць на ўражанні, бо звярыну нячаста пазбаўляю жыцця...» Аўтар прызнаваўся, што зместам паэмы стала асабіста перажытае і пабачанае. Паніч, ён жа апавядальнік, — гэта сам аўтар. Пэўна, меў рэальнага жыццёвага прататыпа і стары Грышка, галоўны герой твора.\\
Даследчыкі адзначаюць, што па маштабу і ўзроўню мастацкага абагульнення вобраза, роўнага вобразу паляўнічага Грышкі, ні ў беларускай літаратуры, ні ў іншамоўнай літаратуры Беларусі другой паловы XIX ст. няма. Грышка ўздымаецца над героямі іншых твораў свайго часу шырынёй бачання рэчаіснасці, імкненнем спасцігнуць змены ў жыцці народа.\\
Ва ўступе сумненні старога паляўнічага ў неабходнасці змен не прымаюцца. Сумненні гэтыя тлумачацца закасцянеласцю, патрыярхальнасцю поглядаў героя:\\
Выхоўвалі яго імшарыны, чарот, Разліваў далі, душагубкі, што з калод. Спрачацца з Грышкам цяжка, ў галаве закутай I дыспут не асветліць векавых закуткаў...\\
Але з часам спраўджваюцца песімістычныя прадказанні старога паляўнічага. Прыгажосць прыроднага свету неразумна нішчыцца, багацце спусташаецца — над усім пануюць голы разлік і карысць. Апавядальнік вымушаны прызнаць, што Грышка, а не ён са сваім аптымізмам, меў рацыю.

Пан ехаў праз Кругліцу, дзе ж яе краса?\\
Як выглядае пустка, бачыў сам?\\
Ні поля там не будзе, ні лугоў, ні пашы —\\
Адна пустэча толькі, што людзей адстрашыць!\\
Які раскошны лес спакон вякоў там быў!\\
Дзе ж ён? Зладзюга Фоттэль кішэню набіў.

\\
Грышка ў канцы паэмы паказваецца чалавекам, які разумее неабходнасць навукі, ведаў у жыцці народа, які з гэтым звязвае шчаслівую будучыню сваіх унукаў.\\
У характары і паводзінах старога паляўнічага прывабліваюць высокая маральнасць, сумленнасць, спагадлівасць, смеласць, мужнасць. Ён вучыць паніча любіць усё жывое, не забіраць без патрэбы нічыё жыццё (раздзел «Першае маё паляванне на ласёў»), паважаць хлеб і даражыць ім (раздзел «Голад»). Што ж тычыцца палявання, то тут стары Грышка непераўзыйдзены знаўца. Ён не раз здзіўляе апавядальніка.\\
«Паляўнічыя гісторыі» («Паляўнічыя акварэлькі») пад пяром пісьменніка перараслі ў расказ пра свой таленавіты, сціплы, мужны, цярплівы народ, у роздум пра будучыню роднага краю.\\
Значнае месца ў творы займаюць апісанні прыроды, павадак, нораваў звяроў і птушак, што насяляюць беларускія лясы. Пейзажныя замалёўкі Янкі Лучыны напоўнены гукамі і пахамі, яны каляровыя і жывыя:

Прыгожы, некрануты край перада мною,\\
Чарот бязмежны, пушча з сіняй глыбінёю,\\
Дзе хвой выносістых завершаны стажок,\\
Як галаву, траха пасерабрыў сняжок,\\
А побач клён раскошны, дуб стары, гарбаты,\\
З разлогаю сукоў магутных, вузлаватых.\\
Падшыта ўсё густым ляшчыннікам, лазой...

\\
Янка Лучына адзін з першых у новай беларускай літаратуры апаэтызаваў прыгажосць роднай прыроды. У яго творах яна набывае эстэтычную каштоўнасць, ачышчае і ўзвышае чалавека.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[ibdc.ped>сцяжынкамі-янішчыц]]
  * [[ibdc.ped>палесся-абрус-аксамітны]]
  * [[творы/сяргей-грахоўскі/сяргей-грахоўскі-гарывада]]
  * [[творы/анатоль-грачанікаў/анатоль-грачанікаў-на-палессі]]
  * [[ibdc.ped>прыпяцкі-запаведнік]]