Драма «Раскіданае гняздо» — п'еса ў пяці актах. «Рэч дзеецца ў 1905 годзе. Першы акт у хаце Зяблікаў , а рэшта чатыры — на руіне той жа хаты». Менавіта з гэтых слоў пачынаецца драма, і ў ёй шматзначным з'яўляецца як называнне 1905 года, так і словы «на руіне …хаты»: 1905 год — гэта значыць год рэвалюцыі: тэму рэвалюцыі браў і вырашаў драматург; «Раскіданае гняздо» —руіна хаты, гэта значыць тэму рэвалюцыі Купала вырашаў не па-за тэмай «рассяляньвання» сялянства, паўперызацыі (масавае збядненне працоўных ва ўмовах класавага грамадства, заснаванага на эксплуатацыі ) яго ў парэформеннае саракагоддзе, разарэння як класа.
Руйнаванне спрадвечных сялянскіх гнёздаў было знакам парэформеннага саракагоддзя — вынікам шпаркага развіцця ў краіне капіталізму. Руйнаванне гэта было масавым. Драма сям'і Зяблікаў, лёс якіх раскрываў Купалала ў «Раскіданым гняздзе», была драмаю многіх — драмаю мужыцкага народа.