Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:янка-купала:янка-купала-на-куццю-аналіз-паэмы [2025/08/22 11:11] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ творы:янка-купала:янка-купала-на-куццю-аналіз-паэмы [2025/08/23 15:58] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 ====== Янка Купала — На куццю. Аналіз паэмы ======
-У першай частцы паэмы ([[slounik>экспазіцыя|экспазіцыі]] твора) аўтар гаворыць пра час дзеяння. Гэта зімовая ноч, пара прывідаў, чараў, «нямых загавораў», «салодкага магільнага сну».\\
+У першай частцы паэмы ([[слоўнік/экспазіцыя|экспазіцыі]] твора) аўтар гаворыць пра час дзеяння. Гэта зімовая ноч, пара прывідаў, чараў, «нямых загавораў», «салодкага магільнага сну».\\
 Ажывае старое замчышча: іскрыстым святлом заліты палац князя, залататканымі абрусамі засланы дубовыя сталы, вакол іх — «дружына вольная». Тут «духі мінулага куццю на старасвецкі лад спраўляюць». На беласнежны пасад усходзіць князь з князёўнай. Князь гаворыць, што толькі раз у год ім дазволена збірацца на «падмурках гэтых сцен», іншыя людзі занялі іх пасад і «багі другія верх бяруць» у краі. Ён хоча даведацца, як і чым жывуць нашчадкі, ці захавалася сувязь паміж мінулым і сучаснасцю. Загадвае паклікаць ганцоў, пасланых у свет жывых.\\
 Першы ганец «у руцэ меў светач, што на здзіў усюды зводзіў цені». Ён тройчы абышоў край. I хоць там «усё той самы лад, з вачэй не зняты йшчэ павязкі», людзі, «сляпым замораныя сном», пацягнулі да святла худыя рукі. Другі ганец трымаў лук і стрэлы. Ён таксама сведчыў, «што яны ўсе... жывы». Жыхары краю «валочаць ёрмы за сабою», але калі ганец «чапнуў стралой аб лук», сотні крэпкіх рук пацягнуліся да яго зброі. Трэці ганец, з гуслямі на грудзях, даў князю такі адказ:
@@ Радок 31: / Радок 31: @@
 \\
 Ён падымае чарку за мінулае, за сучаснасць, за будучыню. Шуміць за сталом бяседа, ясней разгараецца паходня, нацягваецца лук, ракочуць гуслі. Іх розгалас нясецца на ўвесь «бел-свет». Але апоўначы старое замчышча замірае, як і раней гэта дзікая пустка. «Быў тут хто або не быў, — і так і гэтак мала веры», — гаворыць аўтар у апошніх радках твора.\\
-Сюжэт паэмы [[bellit>янка-купала/янка-купала-на-куццю|«На куццю»]] (1911) умоўна-фантастычны. Падзеі адбываюцца ў калядную ноч, калі варожаць, загадваюць на будучыню (на новы ўраджай, гаспадарку, сямейны дабрабыт і г.д.). Па народных павер'ях — душы продкаў з'яўляюцца ў гэты свет і далучаюцца да жыцця блізкіх людзей. Такім чынам, творчая фантазія [[litpers>янка-купала|Янкі Купалы]] адштурхоўвалася ад старажытных уяўленняў народа. У творы куццю «на старасвецкі лад спраўляюць» духі мінуўшчыны.\\
+Сюжэт паэмы [[творы/янка-купала/янка-купала-на-куццю|«На куццю»]] (1911) умоўна-фантастычны. Падзеі адбываюцца ў калядную ноч, калі варожаць, загадваюць на будучыню (на новы ўраджай, гаспадарку, сямейны дабрабыт і г.д.). Па народных павер'ях — душы продкаў з'яўляюцца ў гэты свет і далучаюцца да жыцця блізкіх людзей. Такім чынам, творчая фантазія [[постаці/янка-купала|Янкі Купалы]] адштурхоўвалася ад старажытных уяўленняў народа. У творы куццю «на старасвецкі лад спраўляюць» духі мінуўшчыны.\\
-Для разумення ідэйнага зместу твора (што аўтар хацеў сказаць узноўленай карцінай), неабходна расчытаць сімвалічныя вобразы. Здзічэлае разбуранае старое замчышча — гэта далёкае мінулае беларусаў, іх гісторыя, забытая і вытручаная з памяці жыхароў краю. «Духі мінуўшчыны» — князь, ганцы — носьбіты колішняй славы, моцы, велічы. Князь — гаспадар і ўладар сваёй зямлі, свайго народа — увасабленне мудрасці і патрыятызму. Калі меркаваць па апісаннях знешняга выгляду і зместу маналогаў, то першы ганец — асветнік, другі— воін, трэці — [[slounik>гусляр|гусляр]]. Сімвалічнымі вобразамі ганцоў аўтар гаворыць, што ў даўнія часы нашу зямлю на ўвесь свет праславілі асветнікі, вучоныя адраджэнцы-рэфарматары, такія, як [[bellit>іншае/еўфрасіння-полацкая|Ефрасіння Полацкая]], [[bellit>іншае/францыск-скарына|Францішак Скарына]], [[bellit>іншае/сымон-будны|Сымон Будны]], Леў Сапега і інш., што беларускія воіны вызначыліся ў многіх бітвах і маглі абараніць незалежнасць дзяржавы, што народ і яго таленавітыя сыны стварылі вялікае мастацтва.\\
+Для разумення ідэйнага зместу твора (што аўтар хацеў сказаць узноўленай карцінай), неабходна расчытаць сімвалічныя вобразы. Здзічэлае разбуранае старое замчышча — гэта далёкае мінулае беларусаў, іх гісторыя, забытая і вытручаная з памяці жыхароў краю. «Духі мінуўшчыны» — князь, ганцы — носьбіты колішняй славы, моцы, велічы. Князь — гаспадар і ўладар сваёй зямлі, свайго народа — увасабленне мудрасці і патрыятызму. Калі меркаваць па апісаннях знешняга выгляду і зместу маналогаў, то першы ганец — асветнік, другі— воін, трэці — [[слоўнік/гусляр|гусляр]]. Сімвалічнымі вобразамі ганцоў аўтар гаворыць, што ў даўнія часы нашу зямлю на ўвесь свет праславілі асветнікі, вучоныя адраджэнцы-рэфарматары, такія, як [[творы/іншае/еўфрасіння-полацкая|Ефрасіння Полацкая]], [[творы/іншае/францыск-скарына|Францішак Скарына]], [[творы/іншае/сымон-будны|Сымон Будны]], Леў Сапега і інш., што беларускія воіны вызначыліся ў многіх бітвах і маглі абараніць незалежнасць дзяржавы, што народ і яго таленавітыя сыны стварылі вялікае мастацтва.\\
 Аднак Янка Купала імкнуўся не толькі выклікаць пачуццё гонару за мінулае роднай зямлі. Ён верыў, што асвета, навука, культура, мастацтва змогуць адрадзіць край, а ваяцкая доблесць і мужнасць абараніць яго ад чужынцаў. Таму і павінны ганцы кожны год абыходзіць народ, «будзіць, клікаць і свяціць».\\
 Як і ў многіх іншых творах, у паэме «На куццю» Янка Купала супрацьпастаўляе велічнае мінулае нецікавай запрыгоненай сучаснасці. Аднак поруч з гэтым ён паказвае іх сувязь. Князь хоча бачыць свой край адроджаным. Ганцы прыносяць доказы таго, што ў цёмнай, заняволенай, знямелай грамады ёсць імкненне да «сонца, славы, песні». «На дзеле — кожны йшчэ слугой, у думках — вольныя ўжо людзі», — такімі бачыць сваіх далёкіх нашчадкаў князь. Маналог князя (IX раздзел) — гэта гімн адраджэнню Бацькаўшчыны:
@@ Радок 54: / Радок 54: @@
 ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>янка-купала/драматургічнае-майстэрства-янкі-купалы]]
+  * [[творы/янка-купала/драматургічнае-майстэрства-янкі-купалы]]
-  * [[bellit>янка-купала/тэма-паэта-і-паэзіі-ў-творчасці-янкі-куп]]
+  * [[творы/янка-купала/тэма-паэта-і-паэзіі-ў-творчасці-янкі-куп]]
-  * [[bellit>янка-купала/янка-купала-на-куццю]]
+  * [[творы/янка-купала/янка-купала-на-куццю]]
-  * [[bellit>янка-купала/янка-купала-пясняр-беларускага-народа]]
+  * [[творы/янка-купала/янка-купала-пясняр-беларускага-народа]]
-  * [[bellit>янка-купала/тэма-народнага-жыцця-і-любоў-да-радзімы-]]
+  * [[творы/янка-купала/тэма-народнага-жыцця-і-любоў-да-радзімы-]]