Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:якуб-колас:служэнне-народу-асноўны-абавязак-мастака [2025/08/23 15:45] – vedybeadmin
+++ творы:якуб-колас:служэнне-народу-асноўны-абавязак-мастака [2025/08/23 16:13] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 11: / Радок 11: @@
 Паэма прысвячаецца «беларускай моладзі». Удакладнім: той маладзі, якая наперакор нягодам і перашкодам цалкам і без астатку аддавала сябе Бацькаўшчыне і народу, несла «агонь душы і сэрца жар» для «душою чулых», — таленавітай моладзі.
-Асабліва вялікае сэнсавае значэнне мае ўступ да паэмы. Нельга не пагадзіцца з тымі даследчыкамі, якія сцвярджаюць, што ва ўступе — канцэптуальны змест твора. Уступ уяўляе сабой разгорнутую [[slounik>перыфраза|перыфразу]] (моўная загадка, у якой апісваецца з'ява ці прадмет, але не называецца). Некаторыя «разгадваюць» гэты ўступ як апісанне канкрэтнага твора — паэмы «Сымон-музыка», якая адрасуецца таленавітай моладзі. Аднак і паэма, і ўступ-[[slounik>прысвячэнне|прысвячэнне]] маюць абагульняльны алегарычны сэнс. Разгорнутая перыфраза абазначае мастацкі твор наогул. Вобразна, афарыстычна і вычарпальна апісаны ўсе галоўныя атрыбуты твора як факта мастацтва: яго прызначэнне, аснова, вытокі («адбітак родных з'яў»), вобразнасць («у словах-вобразах»), адрасат («для вас, душою чулых...»). Кантэкстуальныя [[slounik>сінонімы|сінонімы]] (скарб, доўг, дар), выкарыстанне слоў у пераносным значэнні (струменіўся, спяваў), паўторы (дзянніц маіх, дзянніц маіх мінулых; як доўг, як дар) не толькі робяць тэкст рытмізаваным, але і выяўляюць узрушанасць, усхваляванасць, пачуццёвасць аўтара і яго філасофскае ўсведамленне твора як таямніцы, разгадаць да канца якую не дадзена нікому, бо то — дар Усявышняга.
+Асабліва вялікае сэнсавае значэнне мае ўступ да паэмы. Нельга не пагадзіцца з тымі даследчыкамі, якія сцвярджаюць, што ва ўступе — канцэптуальны змест твора. Уступ уяўляе сабой разгорнутую [[слоўнік/перыфраза|перыфразу]] (моўная загадка, у якой апісваецца з'ява ці прадмет, але не называецца). Некаторыя «разгадваюць» гэты ўступ як апісанне канкрэтнага твора — паэмы «Сымон-музыка», якая адрасуецца таленавітай моладзі. Аднак і паэма, і ўступ-[[слоўнік/прысвячэнне|прысвячэнне]] маюць абагульняльны алегарычны сэнс. Разгорнутая перыфраза абазначае мастацкі твор наогул. Вобразна, афарыстычна і вычарпальна апісаны ўсе галоўныя атрыбуты твора як факта мастацтва: яго прызначэнне, аснова, вытокі («адбітак родных з'яў»), вобразнасць («у словах-вобразах»), адрасат («для вас, душою чулых...»). Кантэкстуальныя [[слоўнік/сінонімы|сінонімы]] (скарб, доўг, дар), выкарыстанне слоў у пераносным значэнні (струменіўся, спяваў), паўторы (дзянніц маіх, дзянніц маіх мінулых; як доўг, як дар) не толькі робяць тэкст рытмізаваным, але і выяўляюць узрушанасць, усхваляванасць, пачуццёвасць аўтара і яго філасофскае ўсведамленне твора як таямніцы, разгадаць да канца якую не дадзена нікому, бо то — дар Усявышняга.
 Незвычайным дарам надзелены і галоўны герой паэмы Сымонка:
@@ Радок 25: / Радок 25: @@
 Незвычайнасць свайго героя і яго дару паэт падкрэслівае настойліва і пастаянна: «Ну, Сымон, не чуў ніколі, Каб тваіх гадкоў дзіця Ды так мудра разважала...»
-Рамантычнымі сродкамі (метафарамі, [[slounik>адухаўленне|адухаўленнем]] і ўвасабленнем) апісвае паэт сілу ўздзеяння дару Сымона:
+Рамантычнымі сродкамі (метафарамі, [[слоўнік/адухаўленне|адухаўленнем]] і ўвасабленнем) апісвае паэт сілу ўздзеяння дару Сымона:
 Ён зайграў, і струны горка
@@ Радок 57: / Радок 57: @@
 Насмяяліся, як тут?..
-Імя гэтай гожасці і нуду — талент. Але як жа цяжка таленту «поруч з смеццем»! У звароце і [[slounik>рытарычныя-фігуры|рытарычным]] пытанні выяўлена аўтарскае абурэнне і бесчалавечнасцю «смецця», і людской неашчаднасцю. Талент — самае вялікае багацце і гожасць нацыі, але як жа бяздумна, жорстка і неразумна ставімся мы да свайго ж багацця! Трагедыя, бяда чалавеку, калі ён «не такі, як усе»: «з ім і дзеці не гулялі, не прымалі да гульні», не раз злая рука «маладзецкі штурхане». Асабліва ўражвае і шчымлівым болем аддаецца жорсткасць бацькоў і блізкіх Сымонкі. Яны таксама зневажалі і здзекваліся з яго, бо ён з яго выключнасцю і адоранасцю ўспрымаўся нават імі як «нейкі вырадак дзіўны».
+Імя гэтай гожасці і нуду — талент. Але як жа цяжка таленту «поруч з смеццем»! У звароце і [[слоўнік/рытарычныя-фігуры|рытарычным]] пытанні выяўлена аўтарскае абурэнне і бесчалавечнасцю «смецця», і людской неашчаднасцю. Талент — самае вялікае багацце і гожасць нацыі, але як жа бяздумна, жорстка і неразумна ставімся мы да свайго ж багацця! Трагедыя, бяда чалавеку, калі ён «не такі, як усе»: «з ім і дзеці не гулялі, не прымалі да гульні», не раз злая рука «маладзецкі штурхане». Асабліва ўражвае і шчымлівым болем аддаецца жорсткасць бацькоў і блізкіх Сымонкі. Яны таксама зневажалі і здзекваліся з яго, бо ён з яго выключнасцю і адоранасцю ўспрымаўся нават імі як «нейкі вырадак дзіўны».
 Чужы чалавек аказаўся раднейшым за родных. Дзед Курыла не толькі зразумеў адрынутае ўсімі дзіця, але і паспрыяў таленту, падтрымаў яго.
@@ Радок 115: / Радок 115: @@
 ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[textcomp>паэма-якуба-коласа-сымон-музыка]]
+  * [[аналіз-і-крытыка/паэма-якуба-коласа-сымон-музыка]]
   * [[творы/іншае/сымон-будны]]
   * [[творы/якуб-колас/якуб-колас-у-яго-быў-свет-цікавы]]
   * [[творы/якуб-колас/якуб-колас-народ-у-трылогіі-на-ростанях-]]
-  * [[textcomp>вобраз-сымона-ў-драме-я-купалы-раскідана]]
+  * [[аналіз-і-крытыка/вобраз-сымона-ў-драме-я-купалы-раскідана]]