Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Цётка — Прысяга над крывавымі разорамі
&keywords = цётка, прысяга
&abstract = Чытаць апавяданне Алаізы Пашкевіч (Цёткі) "Прысяга над крывавымі разорамі"
&iftrue = True
~~

====== Цётка — Прысяга над крывавымі разорамі ======
Быў цёплы асенні дзень. Нівы ціха адпачывалі пасля летняй працы. Цёмны лес шаптаўся ў глыбокай задуме. Буслы тужліва ляцелі на вырай. Гэтага дня, маркотны і згорблены пад цяжкаю хмараю невясёлых дум, ледзьве-ледзьве поўз стары Мацей у поле.\\
— Галава баліць, рук не зняць, — бурчэў ён, падцягваючыся. — Дзяцей дагадаваўся, а адпачыць некалі і не за кім.\\
Так ён сам сабе жаліўся.\\
Праўда, у Мацея было трох сыноў: аднаго ўзялі ў маскалі, другі паехаў да Пецярбурга шукаць хлеба, трэці пайшоў за парабка да двара, а бедны Мацей з жонкаю і двума малодшымі дзяўчатамі астаўся ў хаце на сваёй гаспадарцы.\\
Бедната, адзіноцтва, сілы ўжо не тыя, — а рабі і рабі, працуй без канца... Мардасовічу — за лён, Бізуноўскаму — за пашу, а там і за бульбу плужы і плужы штодзень на адработках, так што сваё, хоць і вузка, але і то лында, і то няхват часу ў пару засеяць. Вось і цяпер — суседзі ўжо даўно пасеялі і пабаразнілі, а Мацей толькі першы дзень выйшаў на сваё і то быў хворы.\\
Аднак, перамагаючы сябе, насыпаў жыта ў фартух, напляваў у жменю, чарпануў зярнят і са словамі "радзі, Божа" сыпануў зерне на чорную глебу.\\
Зярняты замільгацелі на раллі. А Мацей стаяў з пасалавеўшымі вачыма і шаптаў: "Не магу... Надта ж галава баліць і сон морыць".\\
I, не ўкладаючыся і не пасцілаючыся, ён, як стаяў, так і лёг, так і заснуў...\\
Спаў, як пласт, упоперак загона з раскінутымі рукамі. Ліцо было бледна, губы чорны ад смагі, дыхаў ён часта і з якімсь хрыпам. Здалёк выглядаў на чалавека, каторага вот-вот раскрыжавалі і прыбілі да зямлі, і так ён паволі канае...\\
Мацей спаў і сніў. Сніў ён, што сабралася моц народу на яго ніве: былі там і маладыя, і старыя, і мужчыны, і кабеты, і дзеці — у розных апратках, і ўсе крычалі:\\
— Вузка! Цесна! Мала!\\
А Мацею здавалася, што і ён сам стаіць пасярод гэтага народу, і што ўсе чакаюць, што і ён сам, Мацей, скажаць, і што вот-вот к яго сэрцу падыходз^ь нейкі жаль, і што ён таксама пачынае крычаць:\\
— Вузка! Цесна! Мала!\\
Аж, здаецца, выбягае сусед Астап, заціснуўшы кулакі, і крычыць яшчэ мацней ад Мацея:\\
— А скуль узяць? Скуль дастаць? Кажы, скуль?.. Тады захістаўся народ і зароў:\\
— Глядзіце, во прасторы! Во нівы, лясы, палі! Усё гэта наша!.. А Астап:\\
— Лжэце! Няпраўда! Не дадуць: то казённае, дворнае, — ні я, ні вы не маем права. Не дадуць, паб'юць!\\
Вось далей здаецца Мацею, што з цьмы народу выходзяць яго тры сыны: парабак дворны, салдат і работнік пецярбургскі і становяцца на калені і прысягаюць громка, ясна, паволі:\\
— Мы дамо! Мы — сіла! Мы — права!\\
Мацей абліваецца потам, сэрца яго б'ецца... I здаецца яму, што ўсё гэта спавіў туман: толькі разоры стаяць поўны крыві, а над імі вісяць тры скрыжаваны далоні... I раздаецца ціха ясны голас:\\
— Мы — сіла! Мы — права!..\\
\\
1906\\


 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-алаіза-пашкевіч]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-міхаська]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-сварба]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-мора]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-з-прыску-ды-ў-агонь]]