~~META:
title = Цётка — Вера беларуса
&keywords = цётка, вера, беларус
&abstract = Чытаць верш Алаізы Пашкевіч (Цёткі) "Вера беларуса"
&iftrue = nan
~~

====== Цётка — Вера беларуса ======
Веру, братцы: людзьмі станем,\\
Хутка скончым мы свой сон;\\
На свет божы шырэй глянем,\\
Век напіша вам закон.\\
Не чарнілам на паперу,\\
Дзесь ў архівы не здае, —\\
Ён збірае поту меру\\
I на ніву нашу лье.\\
Землю поіць, ява родзе\\
Сок ў зярнятах нам на хлеб.\\
Спажываем, а ў народзе\\
Штось як шэпча: "Ўставай, слеп!"\\
Веру, братцы, ў нашу сілу,\\
Веру ў волі нашай гарт:\\
Чую агонь ў нас — не брыну,\\
Бачу, братцы, мы не з карт,\\
Мы не з гіпсу, мы — з камення,\\
Мы — з жалеза, мы — са сталі,\\
Нас кавалі у пламенні,\\
Каб мацнейшымі мы сталі.\\
Цяпер, братцы, мы з граніту,\\
Душа наша з дынаміту,\\
Рука цвёрда, грудзь акута,\\
Пара, братцы, парваць пута!

кастрычнік-лістапад 1905

У вершы «Вера беларуса» [[постаці/алаіза-пашкевіч-цётка|Алаіза Пашкевіч]] стварае суцэльны «гранітны» вобраз народа-змагара, — такога, якім хацела яго заўсёды бачыць. Выкарыстаны ў вершы прыём [[слоўнік/градацыя|градацыі]], узмоцнены [[слоўнік/паўтор|паўторамі]], надае яму асаблівую экспрэсіўнасць:

Цяпер, братцы, мы з граніту,\\
Душа наша з дынаміту,\\
Рука цвёрда, грудзь акута,\\
Пара, братцы, парваць пута!\\


Гэты верш, асноўны [[слоўнік/пафас|пафас]] якога змаганне за волю і долю, вера ў гэтае змаганне, мог быць змешчаны і ў зборніку «Хрэст на свабоду», бо ён арганічна ўпісваўся ў [[слоўнік/кантэкст|кантэкст]] рэвалюцыйнай лірыкі Цёткі. Гэта не была пазтычная праграма радыкальна настроенай рэвалюцыянеркі-сацыялісткі, але, як слушна адзначыў А. Баршчэўскі, «гэта лірыка была вынікам прыгожага парыву Цёткі, прыгожай адвагі дробнай, кволай жанчыны, якая вызывала на бой магутныя сілы Расійскай імперыі». Сапраўды, як выклік гэтым сілам цэнзар угледзеў у другім вершы «[[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-суседзям-у-няволі|Суседзям у няволі]]» небяспечную ўстаноўку на адкрытае змаганне з царызмам, што сталася прычынай забароны не толькі зборніка Цёткі «Скрыпка беларуская», але пазней і кнігі I. Свянціцкага «Відродження білоруського письменства» (Львоў, 1908).

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-алаіза-пашкевіч]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-прысяга-над-крывавымі-разорамі]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-сварба]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-міхаська]]
  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-мора]]