Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:уладзімір-караткевіч:уладзімір-караткевіч-ладдзя-роспачы [2025/08/23 15:53] – vedybeadmin
+++ творы:уладзімір-караткевіч:уладзімір-караткевіч-ладдзя-роспачы [2025/08/23 15:58] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 15: / Радок 15: @@
 У вобразе Гервасія Вылівахі ўвасобіўся нацыянальны характар, жывы народны дух, непакорлівы, насмешлівы, невынішчальны і стойкі ў любых нягодах. Трапіўшы ў падземнае царства, Гервасій жыве рэальнымі і зямнымі інтарэсамі. I глядзіць на ўсё аптымістычна. Знешне спакойны ён нават і тады, калі Смерць напамінае, што павук Арахна хутка вып'е з яго жыццё і памяць. Гервасій пры гэтым раіць той абнавіць яе гаспадарку.\\
 Гервасій Выліваха адчувае сваю перавагу над ценямі падземнага царства Смерці, ён над усімі імі насміхаецца, здзекуецца з іх.\\
-Пісьменнік пераканаўча паказаў, што і на беларускай нацыянальнай глебе ёсць постаці тыпу Пантагруэля, Тыля Уленшпігеля ці Кала Бруньёна. Гервасій Выліваха і Юрась Братчык — іх духоўныя браты. Гэта натуры актыўныя і неспакойныя. Яны таксама ўвасабляюць здаровы народны пачатак ва ўспрыманні і ацэнцы жыцця, народны гумар і аптымізм. [[litpers>уладзімір-караткевіч|Уладзімір Караткевіч]] упершыню ў беларускай літаратуры стварыў такія каларытныя і самабытныя характары.\\
+Пісьменнік пераканаўча паказаў, што і на беларускай нацыянальнай глебе ёсць постаці тыпу Пантагруэля, Тыля Уленшпігеля ці Кала Бруньёна. Гервасій Выліваха і Юрась Братчык — іх духоўныя браты. Гэта натуры актыўныя і неспакойныя. Яны таксама ўвасабляюць здаровы народны пачатак ва ўспрыманні і ацэнцы жыцця, народны гумар і аптымізм. [[постаці/уладзімір-караткевіч|Уладзімір Караткевіч]] упершыню ў беларускай літаратуры стварыў такія каларытныя і самабытныя характары.\\
 Твор вызначаецца раскаванай, лёгкай і гарэзлівай манерай апавядання. Адначасова ён прасякнуты глыбокім роздумам пісьменніка над сутнасцю жыцця і лёсам роднай зямлі. Ладдзя Роспачы — гэта Беларусь, якая, пераадольваючы змрок забыцця, бяспамяцтва і жахі апраметнай, уваскрасае і адраджаецца. Ад смерці і знікнення яе ратуе Гервасій Выліваха — жыццялюб, мастак (ён не расстаецца з лютняй і ў царстве Смерці), абаронца людзей, бунтар і шчыры патрыёт роднай зямлі. Уладзімір Караткевіч сцвярджае, што любоў, цярпенне, смех і жартаўлівасць дазволілі беларускаму народу выстаяць у самых неспрыяльных умовах.\\
 I яшчэ пісьменнік выкрывае такую ганебную з'яву, як здрада, рэнегацтва. Так, у Перавозчыка (Шолаха), які прадаў Полацк кіеўскаму князю Уладзіміру, пасля песні Гервасія Вылівахі пакаціліся пякучыя слёзы. Яны знішчылі на вачніцах плесню, і з-пад яе з'явіліся вочы. Перавозчык становіцца не толькі фізічна, але і духоўна відушчым. Ён з болем перажывае ўласную здраду, якая прынесла няшчасці Полацку. Апавядаючы пра трагічную гісторыю Рагвалода і ягонай сям'і, ён дае ацэнку кіеўскаму князю Уладзіміру, называе яго страшным чалавекам, заўважае, што "і не апосталам ён быў роўны, а самому Сатаніілу". Палачанін згадвае, што ў пазнейшыя часы Іван Крывавы "выразаў ледзь не ўвесь мой горад". Гальяша-медавара таксама не пакідае трывожная памяць пра знішчаны стральцамі ягоны горад. Гервасій Выліваха думае, "што як Смерць вось зараз не можа перамагчы яго, так ніколі не пераможа яго жывых братоў вялікае каралеўства, у якім уладарыў рагаты ягоным дбаннем Цыкмун", нават калі гэтаму будуць спрыяць некаторыя нягоднікі са знакамітых шляхецкіх родаў.\\
 Падзеі, што апісваюцца ў "Ладдзі Роспачы", як сцвярджае і сам аўтар на пачатку апавядання, адбыліся чатырыста год таму. Аб гэтым сведчыць і наступны факт. Над ладдзёй з'яўляецца істота цара Івана Крывавага, які на тым свеце не атрымаў забыцця і таму за свае злачынствы павінен пакутаваць да той пары, пакуль, як адказаў некаму з ладдзі Перавозчык, "такія, як ты, не кінуць яго хваліць". Як вядома, цар Іван IV Жахлівы (Крывавы) памёр у 1583 годзе. Аднак Бона Сфорца не магла жыць у 80-я гады XVI стагоддзя (каралева памерла ў 1557 годзе). Магчыма, тут, свядома ідучы на пэўныя зрухі ў часе, Уладзімір Караткевіч хацеў супрацьпаставіць рускі і італьянскі дэспатызм. Аднак несумненна тое, што напісаны твор пра жыццярадаснага чалавека, пра яго духоўнае разняволенне.\\
-Прататыпамі Гервасія Вылівахі маглі стаць дзядзька Ігар Васільевіч Грынкевіч і ягоныя сябры-рыбаловы. Так, у лісце да [[litpers>янка-брыль|Янкі Брыля]] за 21 жніўня 1959 года Уладзімір Караткевіч, згадваючы свой нядаўні, амаль месяц, побыт у Рагачове, пісаў: "Падабралася ў нас кампанія: я ды дзядзька, ды два яго сябры, Мікола ды Пятро. I што мы нарагаталіся, што разыгралі адзін аднаго, што юшкі насёрбаліся! I галоўнае, кожны дзень — гэта тысячы адкрыццяў".
+Прататыпамі Гервасія Вылівахі маглі стаць дзядзька Ігар Васільевіч Грынкевіч і ягоныя сябры-рыбаловы. Так, у лісце да [[постаці/янка-брыль|Янкі Брыля]] за 21 жніўня 1959 года Уладзімір Караткевіч, згадваючы свой нядаўні, амаль месяц, побыт у Рагачове, пісаў: "Падабралася ў нас кампанія: я ды дзядзька, ды два яго сябры, Мікола ды Пятро. I што мы нарагаталіся, што разыгралі адзін аднаго, што юшкі насёрбаліся! I галоўнае, кожны дзень — гэта тысячы адкрыццяў".