Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Уладзімір Дубоўка — Айога
&keywords = Айога
&abstract = Чытаць казку "Айога" Уладзіміра Дубоўкі
&iftrue = nan
~~

====== Уладзімір Дубоўка — Айога ======
//Нанайская казка//

\\
Каля сіняга мора, ў далёкай тайзе,\\
дзе Амур свае воды да мора нясе, —\\
\\
асяліўся нанайскі народ-паляўнік.\\
Да тайгі і да мора з маленства ён звык.\\
\\
У вялікай і дружнай савецкай сям’і\\
ўсім хапае прастору, хапае зямлі.\\
\\
Не пакрыўджаны ў нас і нанайскі народ,\\
ён пазбыўся даўно векавечных нягод.\\
\\
У нанайцаў няма ні палёў, ні садоў,\\
ловяць рыбу яны, б’юць таёжных звяроў.\\
\\
На рацэ і на моры, на ўзгор’ях крутых\\
узрастае і ходзіць здабытак для іх.\\
\\
У таёжных распадках, ля горных крыніц\\
б’юць і ловяць яны сабалёў і лісіц.\\
\\
Не мінаюць аленяў яны і ласёў.\\
Для жыцця у тайзе і знаходзяць усё.\\
\\
Многа песень яны наспявалі ў жыцці.\\
Можна радасць і гора у песнях знайсці.\\
\\
Многа казак злажылі яны праз вякі\\
у хацінках сваіх на ўзбярэжжы ракі.\\
\\
Пра старых, пра малых, пра таёжных звяроў,\\
і пра птушак лясных, і пра звон ручаёў...\\
\\
Пра дзяўчынку, Айогу, гаворыць адна,\\
як зрабілася гускай за неслух яна...\\


1

Жыў калісьці нанаец, па прозвішчу — Ла.\\
У яго і дачушка — Айога — была.\\
\\
Прыгажэй за яе не пабачыш нідзе.\\
Як пачула пра тое яна ад людзей, —\\
\\
стала так ганарыцца, што рады няма.\\
Пачалі ад яе ўсе люстэркі прымаць,\\
\\
бо яна і сядзіць каля іх цэлы дзень,\\
да работы якой нават блізка не йдзе.\\
\\
Пахавалі люстэркі — ёй мала бяды:\\
да крыніцы ідзе, да люстранай вады\\
\\
і сядзіць цэлы дзень над крынічнай вадой,\\
надзівіцца не можа сваёй пекнатой...\\
\\
Анічога у хаце не робіць зусім,\\
толькі цешыцца ўсё адлюстроўкам сваім.\\


2

Просіць маці аднойчы:

— Айога, схадзі

прынясі мне вадзіцы разочак адзін!\\
\\
— Я ў ваду увалюся, бо бераг круты!\\
— Ты трымайся, дачушка, рукой за кусты!\\
\\
— Можа куст адарвацца, а як жа тады?\\
— Ты за моцны трымайся, дастанеш вады!\\
\\
— Ён мне рукі паколе...

— А ты на руку

рукавічку надзень, што вісіць на шастку.\\
\\
— Рукавічка парвецца, — гаворыць дачка, —\\
бо калючак багата на гэтых сучках..,\\
\\
— Ты зашыеш тады рукавічку сваю,\\
я табе вось на гэта і голку даю...\\
\\
— Паламаецца голка, набуду бяды:\\
ані голкі не будзе, ні ў хаце вады...\\
\\
Бацька кажа:

— Вялікую голку вазьмі! —

Ды не можа Айога згадзіцца і з ім:\\
\\
— А вялікая палец праколе якраз!\\
— А напарсткі навошта бываюць у нас?\\
\\
— А калі ператрэцца напарстак?

Тады

ні напарстка не будзе, ні ў хаце вады...\\
\\
Ды калі ж, сапраўды, ёй вадзіцу насіць?\\
На сваю пекнату ўсё ў мядніцу глядзіць...\\


3

Падбягае дзяўчынка з суседняй сям’і.\\
Кажа:

— Дайце вядро, а я збегаю з ім...

\\
Нанасіла яна, колькі трэба, вады,\\
не спаткаўшы пры гэтым ніякай бяды.\\
\\
Маці цеста тады учыніла з вадой,\\
праснакоў нарабіла з чаромхай лясной.\\
\\
I на вогнішчы ўсе запякла праснакі.\\
Пах салодкі дайшоў да гультайкі-дачкі.\\
\\
Просіць матку Айога падаць ёй праснак,\\
бо сама зварухнуцца не можа ніяк.\\


4

Маці словам наўчае гультайку дачку:\\
— Ён гарачы, Айога, ты спаліш руку!\\
\\
— Я магу рукавічкі, матуля, надзець!\\
— Рукавічкі намоклі ў крынічнай вадзе!\\
\\
— Пасушу іх, матуля, на сонейку я!\\
— Скарабаціць іх сонца, дачушка мая!\\
\\
— Я іх мялкай, матуля, тады разамну.\\
Будуць зноў рукавічкі — адна у адну.\\
\\
— Забаляць твае рукі ад працы такой.\\
Лепш сядзі і мілуйся сваёй пекнатой.\\
\\
Я праснак-перапечку дзяўчынцы аддам,\\
што вады для сябе нанасіла і нам.\\
\\
Не шкадуючы рук працавала яна,\\
дык няхай і падзяка ёй будзе ад нас.\\
\\
I суседскай дзяўчынцы, найлепшы на смак,\\
аддала у аддзяку вялікі праснак.\\


5

Узлавалася вельмі Айога тады,\\
адышла ад матулі да самай вады.\\
\\
Адлюстровак свой бачыць на ціхай вадзе,\\
ён прыгожы такі, як ніякі, нідзе...\\
\\
Ля ракі і суседка сядзіць на траве,\\
свой гасцінец-праснак памаленечку жве.\\
\\
Пачала азірацца Айога назад,\\
на суседку кідае нядобры пагляд.\\
\\
Стала шыя цягнуцца яе ў даўжыню,\\
стала шыя ўзнімацца яе ў вышыню.\\
\\
А дзяўчынка — суседка — і кажа тады:\\
— Ты вазьмі мой гасцінец, мне хопіць яды\\
\\
Пабялела ад злосці Айога.

«Як так?!

Каб яна узяла той ламаны праснак?»\\
\\
Замахала рукамі ад сілы усёй\\
і зрабіліся рукі — як крылле на ёй.\\
\\
Закрычала:

— Няхай тваё будзе табе!

Мне не трэба

нічога-га-га

ад цябе.

\\
Паслізнулася з берагу і паплыла,\\
быццам век яна гускаю белай была.\\
\\
Толькі чуем, крычыць ля ракі, ў берагах:\\
— Я красуня-га-га...\\
Я красуня-га-га...\\
\\
Па-нанайску забылася ўсё гаварыць,\\
толькі ведае імя да гэтай пары.\\
\\
I калі дзе заўважыць паблізу людзей,\\
пачынае крычаць над вадой, на вадзе:\\
\\
— Я — Айога-га-га...\\
Я — Айога-га-га...

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/васіль-вітка/васіль-вітка-казкі-і-краскі]]
  * [[творы/васіль-вітка/васіль-вітка-вавёрчына-гора]]
  * [[творы/васіль-вітка/васіль-вітка-ппш]]
  * [[слоўнік/казка]]
  * [[творы/максім-танк/максім-танк-казка-пра-музыку]]