Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Рыгор Барадулін — Мех шэрых, мех белых
&keywords = мужык, лісіца, мядзведзь, калода, лесе, старога, хвост, ножкі
&abstract = Чытаць казку Рыгора Барадуліна "Мех мех шэрых, мех белых"
&iftrue = nan
~~

====== Рыгор Барадулін — Мех шэрых, мех белых ======
Кабылка –\\
Пстрычкаю заб'еш.\\
Палоска –\\
Барана ледзь-ледзь памесціцца.\\
Зямля ўтравела –\\
Не бярэ лямеш,\\
Па ёй вясну і восень\\
Ліўні месяцца.\\
Сваю палоску вузкую\\
\\
Араць\\
Мужык падаўся з сошкай\\
З самай раніцы.\\
Арэ, арэ –\\
Не можа рады даць.\\
З апошніх сіл\\
Мышастая стараецца.\\
\\
Пыхцеў, пацеў,\\
Ды больш не змог цярпець,\\
Над сошкаю-крывуляй\\
Гнуцца пол азам.\\
– Пайшла ты,\\
Каб цябе задраў мядзведзь!\\
Ён на кабылку\\
Вылаяўся голасна.\\
\\
Тут як на ліха тое\\
З-за кустоў\\
Мядзведзь бахматым возам\\
Грозна сунецца.\\
– Тваю я просьбу\\
Выканаць гатоў, –\\
Глядзіць вачмі\\
Галоднымі і сумнымі.\\
\\
– Чакай,\\
Дай баразну дагнаць,\\
Кумок, –\\
Мужык прытупвае\\
Нагамі босымі, –\\
Каб не напёк\\
Паўдзён твой буры бок,\\
Тым часам ляж\\
У засень пад калёсамі.\\
А сонца паліла, смаліла.\\
\\
Як слёзы,\\
Сцякала жывіца.\\
Паблізу па лесе хадзіла\\
Палохала стрэльбай лісіца.\\
\\
– Ніколі я не махлюю!–\\
Крычала хітруха старая.–\\
Па лесе блукаю,\\
Палюю,\\
Ваўкоў, медзвядзёў страляю.\\
\\
Мужык схмурнеў,\\
Ён сам сабе не рад.\\
I баразне канец.\\
Каб з кім параіцца.\\
Лісіца тут\\
Насустрач акурат,\\
Хвастом віхляе,\\
Весела ўсміхаецца:\\
\\
– Тваю бяду\\
Я лапай развяду,\\
Распраўлюся\\
Я ў момант з ненажэраю.\\
А заўтра раніцай\\
Сюды прыйду –\\
Ты мусіш мне аддзячыць\\
Шчодрай мераю.\\
\\
Мех шэрых,\\
Мех белых курэй\\
Ты мне прынясеш за паслугу.\\
А зараз за справу хутчэй!\\
Мядзведзь насцярожана слухаў...\\
\\
– Ніколі я не махлюю! –\\
Крычала хітруха старая.–\\
Па лесе блукаю,\\
Палюю,\\
Ваўкоў, медзвядзёў страляю.\\
Мядзведзь стаў маліць старога:\\
– Не выдай, прашу ў дадатак.\\
Не сіраці бярлога,\\
Маленькіх медзведзянятак!\\
Ты ўжо не кажы лісіцы,\\
Што я тут кабылку чакаю.\\
\\
Хітруха мядзведзя баіцца,\\
Ды страху яму наганяе:\\
\\
– Палюю,\\
Па лесе блукаю,\\
Ваўкоў, медзвядзёў страляю!..\\
\\
Наўцёкі – мядзведзю позна.\\
Лісіцы спрыяе нагода,\\
Пытае ў старога пагрозна:\\
– А што ў цябе гэта?\\
– Калода.\\
\\
Вачыма хітрушчымі водзіць:\\
– Ты што з мяне строіш кпіны.\\
Калода б ляжала на возе.\\
Чаму ж яе так пакінуў?\\
\\
І зноўку пайшла па лесе.\\
Палоска не ўся ўзарана.\\
– Я лепей на воз палезу, –\\
Зрабіўся мядзведзь ціхмяны.\\
\\
Лісіца ж крычыць, не змаўкае,\\
Так проста мядзведзя не возьмеш,\\
Старога яшчэ раз пытае:\\
– А што ў цябе гэта на возе?\\
\\
А думкі ў лісіцы пра заўтра.\\
– Калода, –\\
Мужык паўтарае.\\
– Кал оду чаму не ўвязаў ты,\\
Бо можа зваліцца сырая.\\
\\
– Зрабі мне такую паслугу, –\\
Мядзведзю няма спакою.\\
Мужык увязаў яго туга\\
Вяроўкай пяньковай тугою.\\
\\
Ані павярнуцца мядзведзю –\\
Падціснула так вяроўка.\\
Ад страху ён дыхае ледзьве,\\
Ад злосці –\\
На ўвесь лес зароў бы!\\
\\
Ды ўжо не паможа нічога,\\
Бярлога і дзетак шкода.\\
Лісіца ж пытае старога:\\
– А што ў цябе гэта?\\
– Калода...\\
\\
Ды зноў не дае праходу,\\
Пярэчыць лісіца:\\
– Не веру!\\
Каб гэта была калода,\\
Тырчала б у ёй\\
Сякера...\\
\\
Каціліся колы хутка,\\
А ехаў стары не хмуры –\\
Дадому ён вёз на футра\\
Мядзведжую цёплую шкуру.\\
\\


* * *

У ранку,\\
З-за суседняга ляска\\
Ледзь толькі сонца\\
Паказала вуха,\\
Лісіца ўжо чакала мужыка\\
Аблізвалася загадзя ласуха\\
\\
Вось і стары.\\
Ён нёс аж два мяшкі.\\
Хвастом ад нецярпення\\
Біла ліска.\\
\\
Мужык скуліў з плячэй\\
Свой груз цяжкі.\\
– Не бойся, кумка,\\
Падступайся блізка.\\
\\
Мужык не спяшае аднак,\\
Мяхі нетаропка развязвае.\\
Як выпусціў раптам сабак\\
I Шэрку,\\
I Белку разам.\\
\\
Лісіца ўцякаць з усіх ног,\\
Хутчэй ратавацца трэба.\\
Так гнаў яе перапалох –\\
Пакінула нават стрэльбу.\\
\\
То корч,\\
То ручай,\\
То пянёк.\\
Прабегла бярэзнік гонкі,\\
Убачыла норку –\\
Скок,\\
Ды хвост вытыркаўся вонкі.\\
\\
Так бегла –\\
Вятрэц заціх.\\
За рыжай не змог угнацца.\\
I, радасная,\\
У сваіх\\
Яна пачала пытацца:\\
\\
– Вочкі, вочкі,\\
А што глядзелі вы?\\
Адказалі ёй пільныя вочкі:\\
– Мы глядзелі,\\
Знайсці б дзе норачку\\
І дарожку з сухім пясочкам.\\
\\
– Ножкі, ножкі,\\
А што рабілі вы?\\
Адказалі ёй шустрыя ножкі:\\
– Мы да норкі\\
Дабегчы спяшаліся,\\
Мы былі\\
Самай лёгкай ношкай.\\
\\
– Вушкі, вушкі,\\
А што вы слухалі?\\
Адказалі ёй чуткія вушкі:\\
– Ці далёка сабакі,\\
Мы слухалі,\\
У цябе мы –\\
Найверныя служкі.\\
\\
– Ты, хвасцішча-дурнішча,\\
Што боўтаў?\\
Злосці хвост утрымаць не ў сіле:\\
– То за пень,\\
За калоду чапляўся,\\
Каб сабакі цябе злавілі!\\
\\
Ах ты, гэтакі прахвост.\\
Шэры,\\
Белы,\\
Рвіце хвост!\\
\\
І зараз у футры мядзведжым\\
Са стрэльбаю\\
Ходзіць дзед.\\
А бабка гатуе ежу,\\
Хвастом лісіным\\
Змятае загнет.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/рыгор-барадулін/рыгор-барадулін-уцякала-зіма-ад-вясны]]
  * [[творы/рыгор-барадулін/дзіцячая-паэзія-рыгора-барадуліна]]
  * [[творы/рыгор-барадулін/рыгор-барадулін-світанняў-я-з-табой-не-с]]
  * [[творы/рыгор-барадулін/творчасць-рыгора-барадуліна]]
  * [[постаці/рыгор-барадулін]]