Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:мікола-гусоўскі:мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра-аналіз-п [2025/08/22 11:21] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ творы:мікола-гусоўскі:мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра-аналіз-п [2025/08/23 16:03] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 9: / Радок 9: @@
 «Многія народы Еўропы з удзячнасцю пакланіліся б ад сябе і ад нашчадкаў таму свайму сыну, які б пакінуў ім у спадчыну падобны твор», — так сказаў пра Міколу Гусоўскага і яго геніяльную паэму адзін з яе перакладчыкаў на нямецкую мову. Дзякуючы таму, што напісана яна была не на беларускай, а на лацінскай мове, упершыню ў гісторыі сваёй культуры Беларусь вуснамі свайго сына напрамую гаварыла з іншымі народамі пра сваё жыццё, сваю гісторыю.
-Еўрапейскую славу і прызнанне вялікі пачынальнік славянскай літаратуры атрымаў толькі праз 500 гадоў: у 1980 г. ва ўсім свеце, паводле календара міжнародных дат ЮНЕСКА, адзначаўся паўтысячагадовы юбілей Міколы Гусоўскага. Творчую спадчыну М. Гусоўскага складаюць акрамя слыннай паэмы «[[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра|Песня пра зубра]]» (1523) яшчэ дзве («Новая і славутая перамога над туркамі ў ліпені месяцы». (1524), «Жыццё і подзвігі Св. Пяцынта» (1525)), адзінаццаць вершаў. Менавіта з яго твораў і асабліва з паэмы «Песня пра зубра» і ўзяты звесткі пра жыццё паэта, яго асобу. Мяркуюць, што нарадзіўся Гусоўскі недзе каля 1480 г. у сям'і паляўнічага з дружыны вялікага князя. Жыццё будучага паэта было звязана з лукам, канём, небяспекай палявання: «Змалку ад бацькі вучыўся ў бясконцых походах», «рэкі лясныя, Дняпра паўнаводнага строму пераплываў я з канём у паходзе за зверам».
+Еўрапейскую славу і прызнанне вялікі пачынальнік славянскай літаратуры атрымаў толькі праз 500 гадоў: у 1980 г. ва ўсім свеце, паводле календара міжнародных дат ЮНЕСКА, адзначаўся паўтысячагадовы юбілей Міколы Гусоўскага. Творчую спадчыну М. Гусоўскага складаюць акрамя слыннай паэмы «[[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра|Песня пра зубра]]» (1523) яшчэ дзве («Новая і славутая перамога над туркамі ў ліпені месяцы». (1524), «Жыццё і подзвігі Св. Пяцынта» (1525)), адзінаццаць вершаў. Менавіта з яго твораў і асабліва з паэмы «Песня пра зубра» і ўзяты звесткі пра жыццё паэта, яго асобу. Мяркуюць, што нарадзіўся Гусоўскі недзе каля 1480 г. у сям'і паляўнічага з дружыны вялікага князя. Жыццё будучага паэта было звязана з лукам, канём, небяспекай палявання: «Змалку ад бацькі вучыўся ў бясконцых походах», «рэкі лясныя, Дняпра паўнаводнага строму пераплываў я з канём у паходзе за зверам».
 Пачатковую адукацыю Мікола набываў дома, на радзіме, на роднай мове: «Свет даўніны вывучаў я па кнігах славянскіх, граматах рускіх, кірыліцай пісаных...» Пасля вучыўся ў Польшчы, Італіі. Дасканала валодаў лацінскай мовай, на якой пісаў не толькі свае паэтычныя творы, але і вёў справы на дыпламатычнай службе ў складзе польска-літоўскай місіі ў Ватыкане, калі суправаджаў у Рым палітыка і рэлігійнага дзеяча Эразма Вітэліуса, сакратара вялікакняскай канцылярыі.
@@ Радок 15: / Радок 15: @@
 Гісторыю напісання паэмы М. Гусоўскі засведчыў у прадмове і першых радках твора:
-[[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра|Неяк у Рыме пры сціжме людзей незлічонай]]
+[[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра|Неяк у Рыме пры сціжме людзей незлічонай]]
 Сведкам відовішча быў я — бою быкоў на арэне.
@@ Радок 43: / Радок 43: @@
 Антываенная накіраванасць, гуманістычны пафас паэмы робяць яе надзвычай сучаснай. Па-максімалісцку бунтарскі і катэгарычны паэт, калі гаворыць пра падпалынчыкаў вайны — «зямных уладарцаў», якім не дае спакою «сверб панавання». Надзённа гучыць яго заклік: «Спынім жа войны!» і заклік адрачыся ад спраў, «што нас душаць няшчадна», таксама сучасны.
-Адметнай асаблівасцю паэмы і яе кампазіцыі з'яўляюцца [[slounik>рэтраспекцыя|рэтраспекцыі]] (зварот у мінулае) — апісанне княжання Вітаўта і яго «вячыстых» спраў.
+Адметнай асаблівасцю паэмы і яе кампазіцыі з'яўляюцца [[слоўнік/рэтраспекцыя|рэтраспекцыі]] (зварот у мінулае) — апісанне княжання Вітаўта і яго «вячыстых» спраў.
 Цэнтральнай праблемай твора з'яўляецца праблема дзяржаўнасці і суверэнітэту. Ад чаго залежыць росквіт і моц дзяржавы? На думку Гусоўскага — ад дзяржаўцы. Якім павінен быць дзяржаўца, каб краіна квітнела і была недасягальнай для ворагаў, была незалежнай? Што павінна быць прыярытэтным у палітыцы такога дзяржаўцы? Вобразам князя Вітаўта паэт даў адказ на вечнае і надзённае пытанне. Свой ідэал дзяржаўцы паэт-філосаф знайшоў у мінулым, у гісторыі Вялікага княства Літоўскага, княжанне Вітаўта для якога было залатым векам:
-[[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра-2375|Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы]]
+[[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра-2375|Княжанне Вітаўта лічаць усе летапісцы]]
 Росквітам княства Літоўскага, нашага краю,
@@ Радок 89: / Радок 89: @@
 Дужы са слабым уладай дзяліцца не стане...
-Твор вылучаецца і сваёй энцыклапедычнасцю, і нацыянальным каларытам. Тут усё наша і пра нас. Як сказаў [[litpers>янка-сіпакоў|Янка Сіпакоў]], «гэта нашы вочы ў мінулае. Паэма, нібы машына часу, дапамагае нам сягаць праз стагоддзі, у даўніну, каб пачуць і нават убачыць, як жылі нашы продкі, чым займаліся, што іх радавала і што засмучала». У той жа час яна скіроўвае чытача на роздум пра сучаснае і будучае.
+Твор вылучаецца і сваёй энцыклапедычнасцю, і нацыянальным каларытам. Тут усё наша і пра нас. Як сказаў [[постаці/янка-сіпакоў|Янка Сіпакоў]], «гэта нашы вочы ў мінулае. Паэма, нібы машына часу, дапамагае нам сягаць праз стагоддзі, у даўніну, каб пачуць і нават убачыць, як жылі нашы продкі, чым займаліся, што іх радавала і што засмучала». У той жа час яна скіроўвае чытача на роздум пра сучаснае і будучае.
@@ Радок 95: / Радок 95: @@
 ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра]]
+  * [[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра]]
-  * [[textdiss>беларускі-гуманіст]]
+  * [[ibdc.ped>беларускі-гуманіст]]
-  * [[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра-гдз]]
+  * [[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра-гдз]]
-  * [[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра]]
+  * [[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-песня-пра-зубра]]
-  * [[bellit>мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра-2375]]
+  * [[творы/мікола-гусоўскі/мікола-гусоўскі-урывак-з-паэмы-песня-пра-2375]]