Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Максім Танк — Казка пра мядзведзя
&keywords = мядзведзь, мядзведзя, лесе, дзеці, сваты, кудлаты, арэхі, мёду, цыган, месяц, цёмным, верасень
&abstract = Чытаць вершаваную "Казку пра мядзведзя" Максіма Танка
&iftrue = nan
~~

====== Максім Танк — Казка пра мядзведзя ======
Пад шэрую восень, пад верасень месяц,\\
задумаў жаніцца Мядзведзь ў цёмным лесе.\\
I кажа сватам:

– Мне шукайце пасагу;

зіму зімаваць – трэба мёду і брагі.\\
A у мяне ні каня, ні гароду;\\
падушка – і тая з альховай калоды.\\
За лета снапа мне нажаць не прышлося, –\\
то пчол даглядаў, то гнуў дугі, палоззе.\\
Няхай сабе будзе няважная жонка, –\\
каб толькі я выжыў зіму пад сасонкай... –\\
\\
Хадзілі сваты ад Мядзведзя па лесе –\\
ўсё дзеўкі шукалі праз верасень месяц.\\
Хадзілі яны ў Белавеж да Зубрышкі,\\
да Зайцавых дзевак, былі і ў Казлішкі.\\
Там ветліва важных гасцей прынімалі,\\
крынічнай вадой, мурагом частавалі;\\
стараліся ўсе ім у пояс хіліцца –\\
сваты былі важныя – Воўк ды Лісіца!\\
Калі што не так, дык патрапілі-б самі\\
пагладзіць, дзе трэба, памацаць зубамі...\\
Эх, важныя дзеўкі, былі-б гаспадыні,\\
каб мелі каўбасаў, курэй, саланіны.\\
Нашто і шукаць-бы што недзе другое, –\\
было-б для Мядзведзя жыццё залатое.\\
А то у Зайчышкі пасаг – руні жыта,\\
зімой – зледзянеўшая ў полі ракіта!\\
У Казлішкі зялёны дзядзеўнік ў імшарах,\\
падушкі з пуховак, асоту гушчары.\\
A у Зубрышкі па ўсёй Белавежы\\
не злічыш стагоў непачатых і свежых...\\
Ды што з іх сватам і Мядзведзю сівому, –\\
язык намазоліш, нагоніш аскому.\\
\\
Пачулі сваты – ёсць пад Нараччу дзеўка:\\
у лесе сасновым паджарая Белка,\\
такая вясёлая, з песнямі, з смехам,\\
збірае з ляшчэўніку толькі арэхі.\\
Насыпала поўныя куфры, як лёду,\\
раскусіш – як сонца, зярняты – як з мёду.\\
Сказалі Мядзведзю:

– Ёсць дзеўка з пасагам!.. –

Прыбраўся Кудлаты у боты, ў сярмягу;\\
кашулю уздзеў, што злупіў у Міколы,\\
як той бараніў ад яго калісь пчолы;\\
пояс ліповы і кій сукаваты, –\\
выбраўся з світай Мядзведзь наш у сваты...\\
\\
Такое вяселле магло толькі хіба\\
быць там, дзе ёсць Нарач, бор цёмны ды рыба.\\
Ігралі ў цымбалы шаршні і асвянкі,\\
ігралі дзень цэлы да самай заранкі;\\
а ў цёмным ягодніку з Цецерукамі\\
ў тахт Дзятлы у бубны лупілі насамі,\\
і з вёскі далёкай, дзе жытнія гоні,\\
Пятух памагаў на чырвонай гармоні.\\
«Лявоніху» ёмка скакала Лісіца, –\\
як ветрам, як жоўтым, шумела спадніца.\\
Аж вышаў Мядзведзь, топнуў левай ды правай,\\
пайшоў прысядаць – замігцелі рукавы.\\
Скакаць-бы ён мог так дзён пяць ці мо’ дзесяць –\\
адно толькі боты стапталіся ў лесе;\\
ды на’т і ў мяне там знасіліся лапці...\\
На трэцюю ноч пачалі раз’язджацца.\\
\\
Памалу прайшоў ціхі верасень месяц.\\
Ляжыць, пажывае Мядзведзь ў цёмным лесе,\\
дзе глуш, ды сасновае шумнае рэха,\\
а Белачка носіць ваду і арэхі.\\
Насыпле Мядзведзь іх у ступу, як лёду,\\
а зверху бабухне дубовай калодай!\\
Наесца і спіць у сваім у палацы, –\\
на’т слухаць не хоча, хто кажа аб працы.\\
Пражыў генералам нямала так часу,\\
пакуль нехапіла у Белкі прыпасаў.\\
Ляжыць і раве ён, ледзь бор не аглохне:\\
– Ой, мусіць, я хутка не выжыву, здохну! –\\
Лячыла Мядзведзя Варона-Шаптуха\\
і Дзяцел пастуківаў трубкай у вуха,\\
і банкі на пяты стаўляла Сарока,\\
кампрэсы яму прыкладала пад бокам...\\
Ды што ні рабілі – ўсё не памагала.\\
Шмат вылізаў лекаў – гусіны і сала...\\
Ды што тыя лекі, калі наш Кудлаты\\
з’еў двух дактароў з Белавежы лычатых...\\
Хадзіў тады блізка Цыган хітры недзе,\\
Пачуў пра цяжкую хваробу Мядзведзя\\
і кажа:

– Ты, бацю, не слухай нікога,

Цыган табе зелля парадзіць другога.\\
Відаць, ты не можаш ні сесці, ні легчы,\\
не можаш, мой баценька, мала ты есці! –\\
Дзе ў лесе дарога а з боку паляна,\\
лячыў Цыган брагай-сівухай да рана;\\
яшчэ паіў зеллем салодкім, як мёдам,\\
спаіўшы, Мядзведзя прыкуў да калоды,\\
а после усыпаў бярозавай кашы,\\
павёў яго цешыць людзей па кірмашах.\\
Перш доўга Мядзведзь касурыўся ды охаў,\\
а после зрабіўся такім скамарохам!\\
Дзе толькі ні прыдзе пад хаты крывыя –\\
злятаюцца дзеці, дзяўчаты, старыя,\\
прыносяць салодкага мёду, арэхаў, –\\
а ён дявядзе аж да слёз і да смеху.\\
Смяюцца і дзеці, і куры, і коні,\\
як ён у шарахаўкі звонкія звоніць;\\
смяюцца асверы, і стрэхі, і хаты,\\
як пойдзе скакаць пад цымбалы Кудлаты.\\
Здаецца, няпраўда, што людзі гавораць,\\
што быў ён жанаты, што быў калісь хворым...\\
А Белачка там, дзе ёсць пушча густая,\\
ў сасновыя куфры арэхі збірае\\
і добра хавае, каб часам мядзведзі\\
іх не знайшлі і вясковыя дзеці,\\
і чорнымі зорка пільнуе вачыма,\\
і лускае іх у сцюдзёныя зімы.\\
\\
А там, за сасновым за лесам, за борам,\\
ах, золатам сінім іграюць азёры!\\
А глянеш навокал – такая краіна:\\
дзе ступіш – то рэха, то казка, быліна...\\
Ёсць праўда і сумных нямала, без ліку,\\
але мы іх лепей пакінем вялікім.\\
А вам, мае братцы, з вачыма, як золак,\\
аддам усе дзівы тых казак вясёлых.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/максім-танк/матывы-і-вобразы-паэзіі-максіма-танка]]
  * [[творы/максім-танк/давераснёўская-творчасць-максіма-танка]]
  * [[постаці/максім-танк]]
  * [[творы/максім-танк/жыццё-і-творчасць-максіма-танка]]
  * [[творы/максім-танк/ідэйны-змест-паэмы-максіма-танка-люцыян]]