~~META:
title = Максім Гарэцкі — Літоўскі хутарок
&keywords = Гарэцкі, Літоўскі, хутарок
&abstract = Чытаць кароткі змест апавядання Максіма Гарэцкага "Літоўскі хутарок"
&iftrue = nan
~~

====== Максім Гарэцкі — Літоўскі хутарок ======
Ганец прынёс вестку аб пачатку вайны і загад гаспадару хутарка Яну Шымкунасу ехаць з канём у гміну для патрэб мабілізацыі.\\
Ля хутарка на горцы стаіць паўбатарэя. Салдаты жартуюць з дочкамі Шымкунаса, дапамагаюць гаспадару зносіць снапы. Увечары салдаты гасцююць у хаце літоўца.\\
Чакаецца бой. Ноччу прыходзяць салдаты (ужо іншыя) ламаць вароты, дзверы на будоўлю бліндажоў. Старому абяцаюць заплаціць. Усё руйнуецца. Цэлы дзень ідзе бой. Немцы адступілі. Шмат забітых і параненых.\\
На нейкі час хутарок застаўся ў тыле. Праз месяц становіцца вядомым, што рускае войска адступае. Міма роднай хаты праходзіць сын Шымкунаса Блажыс. Ён раіць блізкім выкапаць за дваром яму, накрыць тоўстым бярвеннем з зямлёй і ў час бою хавацца там.\\
Пасля бою хутарок занялі немцы.\\
У Янавай хаце сядзяць нямецкія пехацінцы, п'юць кофе. Іх праганяе дзяншчык, бо кватэра патрэбна афіцэрам. Гаспадарам загадваюць пакінуць хату.\\
Праз два тыдні рускае войска перайшло ў наступленне. У сценах хаты Шымкунаса меціны ад куль. Не чуваць вясёлых галасоў Янавых дачок. Монцю немцы павялі нібы капаць акопы, а Ядвіська ляжыць хворая, непрытомная.\\
Нягледзячы на строгі загад мірных жыхароў не чапаць і за ўсё плаціць, салдаты грабяць хутаркі. У Яна паламалі калодкі, шукаючы мёд, выбіраюць з ямаў бульбу. З палону разам з іншымі дзяўчатамі і маладымі жанчынамі вярнулася Монця. «Сляды мук, перажытага сораму і гвалту адбіліся страшным выглядам на твары».\\
Зноў з боем адступае войска. Хутарок ужо нельга пазнаць. Палова будоўлі згарэла, страха ў хаце прабіта. Ян сядзіць на шкле ад пабітага акна. Вяртаюцца дамоў з хатулямі Монця і Ядвіся, не паспеўшы на машыну. Апошнія рускія салдаты пакідаюць хутарок.\\
«Адзадзі і справа гудзіць глухая, асцерванелая, нястрыманая кананада».

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/максім-гарэцкі/максім-гарэцкі-рускі]]
  * [[творы/максім-гарэцкі/максім-гарэцкі-літоўскі-хутарок-гдз]]
  * [[творы/максім-гарэцкі/максім-гарэцкі-роднае-карэнне-гдз]]
  * [[творы/максім-гарэцкі/апавяданні-максіма-гарэцкага-ранняга-пер]]
  * [[творы/максім-гарэцкі/максім-гарэцкі-роднае-карэнне]]