Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


творы:карусь-каганец:творчасць-каруся-каганца

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Наступная версія
Папярэдняя версія
творы:карусь-каганец:творчасць-каруся-каганца [2025/08/22 11:11] – створана - знешняе змена 127.0.0.1творы:карусь-каганец:творчасць-каруся-каганца [2025/08/23 15:53] (бягучы) vedybeadmin
Радок 7: Радок 7:
  
 ====== Творчасць Каруся Каганца ====== ====== Творчасць Каруся Каганца ======
-Карусь Каганец (1868-1918) – літаратурнае імя Казіміра Кастравіцкага, сына і ўнука паўстанцаў 1863-1864 гг. Паходзіў ён са старадаўняга шляхецкага роду, быў сваяком Міхала Апалінара Кастравіцкага – дзеда знакамітага французскага паэта Гіёма Апалінэра. Першыя творы Каруся Каганца (вершы "[[bellit>карусь-каганец/карусь-каганец-нёман|Нёман]]", "[[bellit>карусь-каганец/карусь-каганец-наш-покліч|Наш покліч]]", апавяданне-абразок "[[bellit>карусь-каганец/карусь-каганец-прылукі|Прылукі]]" і інш.) былі напісаныя ў 1893 г. Карусь Каганец узнавіў у новай беларускай літаратуры старадаўні жанр духоўнай паэзіі, у якой, аднак, рэлігійныя матывы часам спалучаюцца з патрыятычна-адраджэнскімі (вершы "Малітва", "Наша ніўка"). Пяру Каганца належыць таксама цікавы парафраз 90-га псальма, зроблены, відаць, з польскага вершаванага перакладу "Псалтыра" Яна Каханоўскага. У Каганцовым вершы шчыры чалавек за сваю глыбокую веру мусіць атрымаць Боскую апеку і дары:+Карусь Каганец (1868-1918) – літаратурнае імя Казіміра Кастравіцкага, сына і ўнука паўстанцаў 1863-1864 гг. Паходзіў ён са старадаўняга шляхецкага роду, быў сваяком Міхала Апалінара Кастравіцкага – дзеда знакамітага французскага паэта Гіёма Апалінэра. Першыя творы Каруся Каганца (вершы "[[творы/карусь-каганец/карусь-каганец-нёман|Нёман]]", "[[творы/карусь-каганец/карусь-каганец-наш-покліч|Наш покліч]]", апавяданне-абразок "[[творы/карусь-каганец/карусь-каганец-прылукі|Прылукі]]" і інш.) былі напісаныя ў 1893 г. Карусь Каганец узнавіў у новай беларускай літаратуры старадаўні жанр духоўнай паэзіі, у якой, аднак, рэлігійныя матывы часам спалучаюцца з патрыятычна-адраджэнскімі (вершы "Малітва", "Наша ніўка"). Пяру Каганца належыць таксама цікавы парафраз 90-га псальма, зроблены, відаць, з польскага вершаванага перакладу "Псалтыра" Яна Каханоўскага. У Каганцовым вершы шчыры чалавек за сваю глыбокую веру мусіць атрымаць Боскую апеку і дары:
  
 …Анёлам Сваім кажа ця ўкрываці,\\ …Анёлам Сваім кажа ця ўкрываці,\\
Радок 20: Радок 20:
  
 \\ \\
-Як драматург Карусь Каганец набыў вядомасць найперш сваёй камедыяй "[[bellit>карусь-каганец/карусь-каганец-модны-шляхцюк|Модны шляхцюк]]" (1910). У гэтай п’есе, блізкай да жанру [[slounik>вадэвіль|вадэвілю]], аўтар стварыў адметны і запамінальны тып фанабэрыстага шляхціца Пранцішка Карчэўшчыка, які строіць з сябе адукаваную асобу, адначасова пагарджаючы мовай, культурай, традыцыямі беларусаў. Крыху пазней вобраз Пранцішка знойдзе сваё развіццё ў купалаўскім Адольфу Быкоўскім з камедыі "[[bellit>янка-купала/паўлінка-мастацкія-асаблівасці-камедыі|Паўлінка]]". Карусь Каганец быў таксама аўтарам побытавых драм "У іншым шчасці няшчасце схавана" і "Двойчы прапілі", няскончаных гістарычных драм "Старажовы курган" (усе творы ўпершыню апублікаваныя ў 1919) і "Сын Даніла" (апубл. у 1920).\\+Як драматург Карусь Каганец набыў вядомасць найперш сваёй камедыяй "[[творы/карусь-каганец/карусь-каганец-модны-шляхцюк|Модны шляхцюк]]" (1910). У гэтай п’есе, блізкай да жанру [[слоўнік/вадэвіль|вадэвілю]], аўтар стварыў адметны і запамінальны тып фанабэрыстага шляхціца Пранцішка Карчэўшчыка, які строіць з сябе адукаваную асобу, адначасова пагарджаючы мовай, культурай, традыцыямі беларусаў. Крыху пазней вобраз Пранцішка знойдзе сваё развіццё ў купалаўскім Адольфу Быкоўскім з камедыі "[[творы/янка-купала/паўлінка-мастацкія-асаблівасці-камедыі|Паўлінка]]". Карусь Каганец быў таксама аўтарам побытавых драм "У іншым шчасці няшчасце схавана" і "Двойчы прапілі", няскончаных гістарычных драм "Старажовы курган" (усе творы ўпершыню апублікаваныя ў 1919) і "Сын Даніла" (апубл. у 1920).\\
 У аснове сюжэтаў празаічных твораў Каганца ляжаць мясцовыя народныя легенды і паданні. Так, у вышэйзгаданым апавяданні "Прылукі" (1902) аўтар паказвае трагічны лёс баярына Яраслава і яго жонкі, прыгажуні Любляны, якія становяцца ахвярамі ці то ліхога падману, ці то збегу трагічных акалічнасцяў. Прыезджы баярын прывозіць Любляне вестку, нібыта яе муж, Яраслаў, загінуў на вайне. Праплакаўшы некалькі дзён, Любляна, урэшце, пагаджаецца выйсці замуж за прыезджага ваяра. Але праз пэўны час Яраслаў вяртаецца жывы і здаровы; паміж мужчынамі адбываецца дуэль, падчас якой абодва яны гінуць. Заканчваецца апавяданне ў традыцыях народных балад: "Тое месца з тых пор «Прылукамі» стала звацца. І цяпер там стаяць мураваныя харомы і ліповыя прысады, і жыве там пан дужа багаты, толькі той пан цяперашні не наш, але прыйшлы з памор’я, але дабраваты сабе".\\ У аснове сюжэтаў празаічных твораў Каганца ляжаць мясцовыя народныя легенды і паданні. Так, у вышэйзгаданым апавяданні "Прылукі" (1902) аўтар паказвае трагічны лёс баярына Яраслава і яго жонкі, прыгажуні Любляны, якія становяцца ахвярамі ці то ліхога падману, ці то збегу трагічных акалічнасцяў. Прыезджы баярын прывозіць Любляне вестку, нібыта яе муж, Яраслаў, загінуў на вайне. Праплакаўшы некалькі дзён, Любляна, урэшце, пагаджаецца выйсці замуж за прыезджага ваяра. Але праз пэўны час Яраслаў вяртаецца жывы і здаровы; паміж мужчынамі адбываецца дуэль, падчас якой абодва яны гінуць. Заканчваецца апавяданне ў традыцыях народных балад: "Тое месца з тых пор «Прылукамі» стала звацца. І цяпер там стаяць мураваныя харомы і ліповыя прысады, і жыве там пан дужа багаты, толькі той пан цяперашні не наш, але прыйшлы з памор’я, але дабраваты сабе".\\
-Проза Каруся Каганца адметная сваёй увагай да [[slounik>дэталь-мастацкая|мастацкай дэталі]], творчым выкарыстаннем здабыткаў беларускай гутарковай мовы. Яго ж творчасць у цэлым стала своеасаблівым мастком ад дэмакратычнай беларускамоўнай літаратуры апошніх дзесяцігоддзяў ХІХ ст. да адраджэнскай літаратуры [[bellit>іншае/літаратары-нашаніўскай-эпохі-біяграфічны|нашаніўскага]] перыяду. Трэба адзначыць таксама ўклад Каруся Каганца ў справу беларускай асветы: ён апрацаваў "Беларускі лемантар" (у кірылічным варыянце, 1906), удзельнічаў у падрыхтоўцы чытанак для дзяцей.\\+Проза Каруся Каганца адметная сваёй увагай да [[слоўнік/дэталь-мастацкая|мастацкай дэталі]], творчым выкарыстаннем здабыткаў беларускай гутарковай мовы. Яго ж творчасць у цэлым стала своеасаблівым мастком ад дэмакратычнай беларускамоўнай літаратуры апошніх дзесяцігоддзяў ХІХ ст. да адраджэнскай літаратуры [[творы/іншае/літаратары-нашаніўскай-эпохі-біяграфічны|нашаніўскага]] перыяду. Трэба адзначыць таксама ўклад Каруся Каганца ў справу беларускай асветы: ён апрацаваў "Беларускі лемантар" (у кірылічным варыянце, 1906), удзельнічаў у падрыхтоўцы чытанак для дзяцей.\\
 \\ \\
 \\ \\
Радок 31: Радок 31:
  
 ===== Падобныя старонкі ===== ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>аляксей-пысін/творчасць-аляксея-пысіна]] +  * [[творы/аляксей-пысін/творчасць-аляксея-пысіна]] 
-  * [[bellit>анатоль-вялюгін/творчасць-анатоля-вялюгіна]] +  * [[творы/анатоль-вялюгін/творчасць-анатоля-вялюгіна]] 
-  * [[bellit>яўгенія-янішчыц/творчасць-яўгеніі-янішчыц]] +  * [[творы/яўгенія-янішчыц/творчасць-яўгеніі-янішчыц]] 
-  * [[bellit>янка-золак/творчасць-янкі-золака]] +  * [[творы/янка-золак/творчасць-янкі-золака]] 
-  * [[bellit>міхась-кавыль/жыццёвы-і-творчы-шлях-міхася-кавыля]]+  * [[творы/міхась-кавыль/жыццёвы-і-творчы-шлях-міхася-кавыля]]
  
творы/карусь-каганец/творчасць-каруся-каганца.1755861098.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:11 — 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki