Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:вячаслаў-адамчык:вячаслаў-адамчык-чужая-бацькаўшчына [2025/08/23 15:42] – vedybeadmin
+++ творы:вячаслаў-адамчык:вячаслаў-адамчык-чужая-бацькаўшчына [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 ====== Вячаслаў Адамчык — Чужая бацькаўшчына ======
-"Чужая бацькаўшчына" (1977) — першая кніга тэтралогіі, якая была закончана пісьменнікам у 1990 годзе і куды яшчэ ўвайшлі раманы "Год нулявы", "І скажа той, хто народзіцца", [[творы/вячаслаў-адамчык/вячаслаў-адамчык-голас-крыві-брата-твайг|"Голас крыві брата твайго"]]. У многім гэта аўтабіяграфічныя творы, бо тут выкарыстаны асабісты жыццёвы вопыт празаіка, яго ўражанні і эмоцыі. У "Крэсках з аўтабіяграфіі" [[litpers>вячаслаў-адамчык|Вячаслаў Адамчык]] пісаў: "Пасля завяршэння чацвёртага рамана, пасля вялікай штодзённай шчасліва-пакутнай працы, пасля няверы ў сябе і радасных хвілін натхнення, пасля сямнаццацігадовага творчага неспакою я як ніколі адчуў вялікую пустэчу і нікчэмнасць жыцця. Можа, я перабольшваю тое адчуванне і тое пачуццё, але я папраўдзе праваліўся ў нейкі летаргічны сон, я ледзьве ўваскрос...".\\
+"Чужая бацькаўшчына" (1977) — першая кніга тэтралогіі, якая была закончана пісьменнікам у 1990 годзе і куды яшчэ ўвайшлі раманы "Год нулявы", "І скажа той, хто народзіцца", [[творы/вячаслаў-адамчык/вячаслаў-адамчык-голас-крыві-брата-твайг|"Голас крыві брата твайго"]]. У многім гэта аўтабіяграфічныя творы, бо тут выкарыстаны асабісты жыццёвы вопыт празаіка, яго ўражанні і эмоцыі. У "Крэсках з аўтабіяграфіі" [[постаці/вячаслаў-адамчык|Вячаслаў Адамчык]] пісаў: "Пасля завяршэння чацвёртага рамана, пасля вялікай штодзённай шчасліва-пакутнай працы, пасля няверы ў сябе і радасных хвілін натхнення, пасля сямнаццацігадовага творчага неспакою я як ніколі адчуў вялікую пустэчу і нікчэмнасць жыцця. Можа, я перабольшваю тое адчуванне і тое пачуццё, але я папраўдзе праваліўся ў нейкі летаргічны сон, я ледзьве ўваскрос...".\\
 Звярнуўшыся ў сваіх творах да паказу лёсу народа, складанасці яго гістарычных шляхоў, пісьменнік раскрывае адзін з самых істотных перыядаў у жыцці заходнебеларускай вёскі — пярэдадзень вайны і ажыццяўленне сацыяльных перамен. Трыццатыя гады падаюцца празаікам як перыяд цяжкага працэсу ломкі не толькі старога свету, але і старых чалавечых зносін. Тэтралогія не з'яўляецца абсалютна цэласным творам. Кожнаму яе раману ўласціва пэўная самастойнасць, ды і выдаваліся яны ў розны час. У выніку крытыка і чытачы ўспрымалі іх як асобныя творы. Крыніцай творчай задумы пісьменніка стала рэчаіснасць Заходняй Беларусі, мясцін, у якіх ён нарадзіўся. Тут расказваецца пра жыццё беларусаў у складзе Польшчы, пра аб'яднанне з Усходняй Беларуссю і пра пачатак вайны з немцамі.\\
 Каларытны і непаўторны свет сялянскага побыту ў рамане "Чужая бацькаўшчына" ўзноўлены В. Адамчыкам да дробязяў. Гэты свет узведзены да такой ступені абагульненасці, што можна гаварыць пра ўзнаўленне аўтарам пэўнага тыпу беларускай свядомасці на канкрэтным адрэзку народнай гісторыі.\\
@@ Радок 22: / Радок 22: @@
 Гэтая любоў да свайго, роднага, да Беларусі, вырасла ў Міці ў тым асяроддзі, дзе ён нарадзіўся, якім бы цёмным і забітым яно не здавалася. Канешне, гэтаму спрыялі і асаблівасці яго індывідуальнага характару, яго схільнасць да рэфлексіі і роздуму над сэнсам жыцця. "Няўжо праўда, што ўсё павінна змяніцца на зямлі: вёска, далёкі лес, лапік стракатай руні на грудку... І гэтак бясконца будуць мяняцца людзі ў гэтай ціхай вёсцы. А колькі іх змянілася ўжо? Няўжо і я без ніякага следу павінен згінуць, растаць, як дым, у гэтым бясконцым свеце?", — разважае юнак.\\
 Усведамленне імклівасці, часовасці жыцця абвастрае ў Міці прасветленую любоў да гэтай зямлі, на якой ён вырас. Ідучы па выкліку паліцыянтаў у пастарунак, герой чуе крыклівы спеў дзяўчынкі-падлетка, і душа яго адклікаецца на гэты голас шчымлівай з'яднанасцю з навакольным светам. "Міця любіў гэты крыклівы голас дзяўчаці, гэтую ясную познюю, ужо ў апалай расе, раніцу, неба ў белых, як растрэсеная на верацяне кудзеля, хмарах, гэтае балота, рэчку ў прысадзістым алешніку, дзе востра цвірчалі маладыя, з жоўтымі дзюбамі, рудаватыя шпакі. Нейкая любасць у душы прыходзіла да гэтага свету, радасць мяшалася са светлым смуткам".\\
-Вячаслаў Адамчык імкнецца спасцігнуць народную душу ва ўсёй яе складанасці, убачыць не толькі вытокі дабра і чалавечнасці ў характарах сваіх герояў, але і спазнаць прычыны зайздраснай хцівасці, злосці і жорсткасці. Пісьменнік далёкі ад [[slounik>ідэалізацыя|ідэалізацыі]] сялянскага жыцця, сваіх персанажаў ён паказвае рэальнымі няпростымі людзьмі.\\
+Вячаслаў Адамчык імкнецца спасцігнуць народную душу ва ўсёй яе складанасці, убачыць не толькі вытокі дабра і чалавечнасці ў характарах сваіх герояў, але і спазнаць прычыны зайздраснай хцівасці, злосці і жорсткасці. Пісьменнік далёкі ад [[слоўнік/ідэалізацыя|ідэалізацыі]] сялянскага жыцця, сваіх персанажаў ён паказвае рэальнымі няпростымі людзьмі.\\
 Напрыклад, прымак Алесі — Імполь Верамей. Трапіўшы ў сям'ю Мондрых, ён, парабак, чалавек без зямлі і дому, адчувае сябе сапраўдным мужчынам, гаспадаром, таму і пагаджаецца ажаніцца з Алесяй. Але хоць фармальна ён і належыць да сям'і Корсакаў, на справе застаецца для іх чужым. У яго характары заўважны душэўная няўстойлівасць, схільнасць да прыстасаванства. У творы В. Адамчык малюе яго трохі іранічнымі фарбамі. Часам, здараецца, што і Імполю ўласцівыя высакароднасць, рашучасць, эмацыянальны парыў. Кідаецца ж ён бараніць ад раз'юшанага мужа Ладакаву Вацю, якая падабалася яму, хоць за гэты ўчынак яго і пазбавілі працы. Але гэтакія высокія парыванні ў яго непрацяглыя, ён больш практычны і больш эгаістычны ў жыцці, чым Корсакі, а значыць — больш звычайны. Алеся называе яго "мяньком", чуйна заўважыўшы адну з галоўных рыс яго характару — уменне выслізнуць з цяжкіх сітуацый, скарыстаць на сваю карысць любыя абставіны. Тым не менш і Імполь — чалавек з народа, без такіх, як ён, немагчыма ўявіць народнае жыццё.\\
 А вось Жэнік Рэпка — постаць цалкам іншага плана. Гэта нікчэмны чалавек, з сям'і гультаёў і злодзеяў, якімі пагарджае і з якіх смяецца ўся вёска. Маленькі і недарослы Жэнік спеліць у сваёй душы глыбокую нянавісць да ўсіх людзей, якая з часам выльецца ў злавесныя жорсткія ўчынкі. Адкуль гэта ягоная злосць — ад крыўды на сваю фізічную нягегласць? А, можа, гэта жаданне адпомсціць за недарэчную смерць брата Сяргея, які атруціўся па-нейчаму недагляду на станцыі, чысцячы цыстэрну? Аўтар паказвае, як усё складана і пераблытана ў чалавечым свеце, як немагчыма часам дакладна вызначыць вытокі зла, трагедыі.