Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:андрэй-макаёнак:зацюканы-апостал-ідэйны-змест-характарыс [2025/08/23 15:41] – vedybeadmin
+++ творы:андрэй-макаёнак:зацюканы-апостал-ідэйны-змест-характарыс [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 ====== Зацюканы апостал. Ідэйны змест, характарыстыка галоўных герояў ======
-[[творы/андрэй-макаёнак/андрэй-макаёнак-зацюканы-апостал|«Зацюканы апостал»]] (1969) — першая напісаная Андрэем Макаёнкам [[slounik>трагікамедыя|трагікамедыя]], твор, у якім складаныя, драматычныя праблемы раскрываюцца камедыйнымі сродкамі. Аўтар звярнуўся да прыёму тэатральнай умоўнасці (умоўныя абставіны, у якіх дзейнічаюць персанажы). Вобразы ў творы абагулены да сімвалаў. Іх «імёны» гавораць пра ступень роднасці і прыналежнасці да пэўнага пакалення — Тата, Мама, Сын, Дачка, Дзед. Сын часам называецца Малышом. Пералічваючы на пачатку п'есы персанажаў, драматург дае ім досыць шырокую характарыстыку, якая пасля пацвярджаецца ўсім дзеяннем.\\
+[[творы/андрэй-макаёнак/андрэй-макаёнак-зацюканы-апостал|«Зацюканы апостал»]] (1969) — першая напісаная Андрэем Макаёнкам [[слоўнік/трагікамедыя|трагікамедыя]], твор, у якім складаныя, драматычныя праблемы раскрываюцца камедыйнымі сродкамі. Аўтар звярнуўся да прыёму тэатральнай умоўнасці (умоўныя абставіны, у якіх дзейнічаюць персанажы). Вобразы ў творы абагулены да сімвалаў. Іх «імёны» гавораць пра ступень роднасці і прыналежнасці да пэўнага пакалення — Тата, Мама, Сын, Дачка, Дзед. Сын часам называецца Малышом. Пералічваючы на пачатку п'есы персанажаў, драматург дае ім досыць шырокую характарыстыку, якая пасля пацвярджаецца ўсім дзеяннем.\\
 Так, Тата — «звычайны, хатні, такіх многа. Зусім ручны: хто паманіць, да таго і ідзе... Праўдзівы, як большасць мужчын». Аўтар падкрэслівае тыповасць, «сярэднясць», нічым не вылучанасць гэтага персанажа і ў рэмарцы на пачатку першай карціны («Сучасная кватэра накормленага чыноўніка. Ва ўсякім разе, сёння яго сям'я сытая»). Аднак Тата сабраў вялікую бібліятэку. У пакоі, дзе адбываюцца ўсе падзеі, «найбольш уражвае, выклікае пачуццё, нібы ў храме, нібы ў свяцілішчы, — на ўсю сцяну суцэльны кніжны стэлаж, напакаваны рознымі-рознымі кнігамі». Гэтыя кнігі не дзеля моды, яны чытаюцца, да іх апелююць у размовах і спрэчках Сын і Тата. Часцей Сын, бо ён яшчэ ў стадыі засваення вопыту і мудрасці пакаленняў. Тата ў кнігі ўжо не заглядвае, ён толькі цытуе ці штосьці пераказвае з іх, выяўляючы пры гэтым і эрудыцыю, і дасціпнасць.\\
 Тата можа крытычна паглядзець на сябе і сваё становішча ў грамадстве. Бяда яго ў тым, што ён нічога не можа (не хоча альбо, больш верагодна, страціў веру) штосьці змяніць у жыцці.\\
@@ Радок 14: / Радок 14: @@
 Тата хоча бачыць Малыша моцным і дужым фізічна і маральна, «Я падахвочваю веру ў свае сілы. Упэўненасць! Я хачу, каб вырас дужы, моцны чалавек, здольны выжыць у гэтых дзікіх чалавечых джунглях», — гаворыць ён у спрэчцы з Мамай. Іншага вопыту Тата Сыну перадаць не можа.\\
 Мама, як адзначае аўтар, «гаварыць можа і правільна, а што яна думае... Яна хоча, каб усе жылі паводле правілаў хрысціянскай маралі, а сабе дазваляе іншы раз і так... як-небудзь...» Яна хлусіць не менш за Тату, але пры гэтым лічыць сябе сумленнай. Менавіта Мама «задае» Малышу задачку пра яго віну, калі ён падслухаў размову з «нявопытным студэнтам»: «Дапусцім, усё было, як было, толькі я не падслухаў... Тады ўсё было б прыстойна?.. Нават калі б я і падслухаў, але стаіўся і прамаўчаў — таксама ўсё было б прыстойна, і я і мама былі б харошыя. Дзіўна. Не разумею».\\
-Самы складаны ў п'есе вобраз Сына. [[litpers>андрэй-макаёнак|Андрэй Макаёнак]] называе яго вундэр-палітыкам, так пра сябе скажа па ходу дзеяння і Малыш. Ён мае высокі ўзровень інтэлектуальнай культуры, дасведчаны ў розных пытаннях навукі, літаратуры, мастацтва, палітыкі, маралі, валодае здольнасцю ўсё гэта крытычна ўвязваць з жыццём, са сваім часам. Але куды скіроўвае Сын свой розум і веды? Ён хоча стаць прэзідэнтам, таму што менавіта прэзідэнт, сучасны цэзар, мае ўсё — уладу, грошы, славу, незалежнасць. Персанаж думае, такім чынам, толькі пра сябе. Нават вызваленне Таты ад рабства, ён разглядае ў сувязі з будучым сваім становішчам. («Не, не будзе! Для гэтага табе трэба толькі стаць бацькам прэзідэнта. I ты ім станеш!)\\
+Самы складаны ў п'есе вобраз Сына. [[постаці/андрэй-макаёнак|Андрэй Макаёнак]] называе яго вундэр-палітыкам, так пра сябе скажа па ходу дзеяння і Малыш. Ён мае высокі ўзровень інтэлектуальнай культуры, дасведчаны ў розных пытаннях навукі, літаратуры, мастацтва, палітыкі, маралі, валодае здольнасцю ўсё гэта крытычна ўвязваць з жыццём, са сваім часам. Але куды скіроўвае Сын свой розум і веды? Ён хоча стаць прэзідэнтам, таму што менавіта прэзідэнт, сучасны цэзар, мае ўсё — уладу, грошы, славу, незалежнасць. Персанаж думае, такім чынам, толькі пра сябе. Нават вызваленне Таты ад рабства, ён разглядае ў сувязі з будучым сваім становішчам. («Не, не будзе! Для гэтага табе трэба толькі стаць бацькам прэзідэнта. I ты ім станеш!)\\
 Сын сур'ёзна рыхтуецца да прэзідэнства, выпрацоўвае ў сабе пэўныя рысы характару, эксперыментуе над блізкімі. Спагадлівую, добрую сястру ён прымушае, выкарыстаўшы яе хвілінную зайздрасць, «качаць правы» перад Мамай. Распальвае супярэчнасці паміж бацькамі, то мірыць іх, то сварыць, становіцца ў сям'і маленькім дэспатам. Разам з тым нельга сказаць, што ён дрэнна ставіцца да сястры. Пасля свайго эксперыменту Малыш просіць у яе прабачэння, нагадвае Тату, каб не забыўся купіць падарунак і ёй. Ён шукае праўду, хоча жыць у іншай, чалавечай атмасферы. «Ма-а-ма! Ты не крыўдуй на мяне. Слухай, мама, з табой жа я шчыра. Як з мамай. А з кім жа яшчэ? Я што падумаў, тое і сказаў. Калі не так, ты навучы», — гаворыць ён на пачатку п'есы. Аднак Мама, занятая думкамі пра студэнта-негра, адмахваецца ад Сына, а праз некалькі хвілін дае яму добры ўрок хлусні і няшчырасці.\\
 Чаму Сын такі? Аўтар тлумачыць гэта маналогам самога Малыша: «Я толькі пасеяны. Я яшчэ расту... Расту ў атмасферы вашых буйных скандалаў і дробных інтарэсаў. (Ён нібы чытае па памяці.) Мінуўшчына, увекавечаная ў кнігах (паказвае на паліцы), уяўляецца мне мешанінаю з гразі і крыві, несправядлівасці і крыўд... I кнігі, кожная з іх — гэта абеліск... Абеліскі светлым марам, светламу розуму, светлым надзеям. (Пералічвае кнігі.) Дабраце, спагадзе. Маленькім блізнятам — чысціні і наіўнасці. Які пачэсны могільнік! Так што я не толькі ваша дзіця, я — дзіця гісторыі, дзіця гэтых кніг...» Засвоены Малышом з кніг вопыт пакаленняў пераконвае яго, што не дабро і справядлівасць кіруюць светам. Узаемаадносіны ў сям'і, пабудаваныя на хлусні і фальшу, а ўсё гэта звязана — ён ужо ўпэўніўся — з вялікім светам, прымушаюць шукаць свой шлях. Малыш змагаецца са. светам крывадушша і няпраўды, але выбірае для гэтага яго ж сродкі і метады — хітрасць, шантаж, нахабства, жорсткасць і г. д.\\
@@ Радок 30: / Радок 30: @@
   * [[творы/андрэй-макаёнак/андрэй-макаёнак-пагарэльцы-аналіз-твора]]
   * [[творы/андрэй-макаёнак/камедыя-андрэя-макаёнка-выбачайце-калі-л]]
-  * [[litpers>андрэй-макаёнак]]
+  * [[постаці/андрэй-макаёнак]]