Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Алесь Разанаў — Спадчына
&keywords = перасцерагае
&abstract = Чытаць версэт Алеся Разанава "Спадчына"
&iftrue = nan
~~

====== Алесь Разанаў — Спадчына ======
Калі яна цяжар – тады яна крылы,\\
калі яна вярэдзіць – тады яна гоіць,\\
калі яна знясільвае – тады дае сілу...\\
\\
– Аднак з гэтаю ношкаю ты не здолееш уступіць на неба, – перасцерагае мяне першы анёл.\\
– А без яе зноў упадзеш у мінулае, – перасцерагае другі.\\
\\
Я іх абодвух разумею.\\
Пісягі і апёкі на маім целе.\\
Віхуры клічуць мяне падужацца.\\
Зямля – частка мяне.\\
I агністыя мечы анёлаў пільна ўзіраюцца ў маю душу.\\
\\
\\
Крыніца: Разанаў А. Вастрыё стралы: Версэты, паэтычныя мініяцюры. – Мн.: Маст. літ., 1988. – 159 с.

**Аналіз верша.**\\
Верш «Спадчына» (1988) – [[слоўнік/версэт|версэт]], і яго структура мала чым адрозніваецца ад іншых твораў гэтага жанру. Твор складаецца з чатырох кампазіцыйных частак. У першай, уступнай, гаворыцца пра значнасць спадчыны для чалавека: пры пэўнай умове яна набывае адпаведную ўласцівасць і аказвае на чалавека пазітыўнае ўздзеянне:

Калі яна цяжар – тады яна крылы,\\
калі яна вярэдзіць – тады яна гоіць,\\
калі яна знясільвае – тады дае сілу...

Для разумення ідэйнага зместу гэтага верша вельмі важным з’яўляецца першы радок, у якім увага аўтара акцэнтуецца на тоеснасці паняццяў: «спадчына», «цяжар», «крылы». Логіка першапачатковых разважанняў не дазваляе чытачу пагадзіцца са сцвярджэннем паэта, бо, як вядома, цяжар цягне да зямлі, а крылы атаясамліваюцца з палётам, адрывам ад зямлі. Алесь Разанаў як мастак слова змадэляваў іншую сітуацыю, рамантычна-ўзнёслую. Далучанасць да ўласнай спадчыны акрыляе чалавека духоўна, бо ў паняцце «спадчына» ўкладваюцца не толькі матэрыяльныя каштоўнасці, якія ўзважваюцца ў тым ліку і ў фізічным сэнсе. «Спадчына, – пісаў А. Разанаў у аднайменных аналітычных нататках, – спалучана з рэчамі, але ніколі не зводзіцца да сумы рэчаў».\\
Другая частка версэта змяшчае звернутыя да лірычнага героя перасцерагальныя рэплікі:

Аднак з гэтаю ношкаю ты не здолееш уступіць на неба...\\
А без яе зноў упадзеш у мінулае...

Лірычны герой не спрачаецца з анёламі – ён іх «разумее». Як паступіць – выбар за ім. Ён змагаецца з самім сабой, і змаганне гэта доўжыцца ў часе, бо на целе відаць «пісягі» (загоеныя шрамы ад былых ран) і «апёкі». На барацьбу героя клічуць «віхуры» – сімвалы свабоднага палёту, валадары паднябеснай прасторы, маніць і «зямля» – частка чалавека, з якой ён створаны.\\
Паэт не раскрываў вынік барацьбы: толькі ў апошнім сказе верша акцэнтаваў увагу чытача на агністых мячах, скіраваных на «душу» лірычнага героя. У адной са сваіх філасафем творца пісаў: «У спадчыны дзве ўстойлівыя ардынаты: яна пастаянна мінулая і пастаянна сучасная. Сваёю існасцю яна знаходзіцца ў гісторыі, але сваёю істотнасцю – у чалавечых душах». У версэце «Спадчына» аўтар запрасіў чытача далучыцца да яго разважанняў і прыйсці да ўласнай высновы.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[ibdc.ped>спадчына-3991]]
  * [[творы/янка-купала/янка-купала-спадчына]]
  * [[ibdc.ped>спадчына-6262]]
  * [[аналіз-і-крытыка/нам-засталася-спадчына]]
  * [[ibdc.ped>спадчына]]