Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- творы:алесь-петрашкевіч:алесь-петрашкевіч-напісанае-застаецца [2025/08/22 11:11] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ творы:алесь-петрашкевіч:алесь-петрашкевіч-напісанае-застаецца [2025/08/23 15:53] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 10: / Радок 10: @@
 \\
-З культурных дзеячаў Беларусі найбольш асвоены драматургіяй вобраз Францыска Скарыны, першадрукара, асветніка, навукоўца, пісьменніка. Беларуская драматургічная Скарыніяна пачынаецца творам Міхайлы Грамыкі "Скарынін сын з Полацка". Да гэтага вобразу звярталіся Язэп Дыла ("Падуанскі студэнт", п'еса не завершана), Міхась Клімковіч (драматычная паэма-трылогія "Георгій Скарына"), Мікола Арочка (драматычная паэма-"фрэска" "Судны дзень Скарыны"), маладыя драматургі-сааўтары [[bellit>іншае/максім-клімковіч-і-міраслаў-адамчык-шайб|Міраслаў Адамчык і Максім Клімковіч (Vita brevis, або Нагавіцы святога Георгія"]], 1997) ды іншыя драматургі.\\
+З культурных дзеячаў Беларусі найбольш асвоены драматургіяй вобраз Францыска Скарыны, першадрукара, асветніка, навукоўца, пісьменніка. Беларуская драматургічная Скарыніяна пачынаецца творам Міхайлы Грамыкі "Скарынін сын з Полацка". Да гэтага вобразу звярталіся Язэп Дыла ("Падуанскі студэнт", п'еса не завершана), Міхась Клімковіч (драматычная паэма-трылогія "Георгій Скарына"), Мікола Арочка (драматычная паэма-"фрэска" "Судны дзень Скарыны"), маладыя драматургі-сааўтары [[творы/іншае/максім-клімковіч-і-міраслаў-адамчык-шайб|Міраслаў Адамчык і Максім Клімковіч (Vita brevis, або Нагавіцы святога Георгія"]], 1997) ды іншыя драматургі.\\
-У Скарыніяне значнае месца займае драматургічная [[slounik>дылогія|дылогія]] Алеся Петрашкевіча "Напісанае застаецца" і "[[bellit>алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-прарок-для-айчыны|Прарок для Айчыны]]".\\
+У Скарыніяне значнае месца займае драматургічная [[слоўнік/дылогія|дылогія]] Алеся Петрашкевіча "Напісанае застаецца" і "[[творы/алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-прарок-для-айчыны|Прарок для Айчыны]]".\\
-Як і ў п'есе [[bellit>алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-гора-і-слава-русь-кіеў|"Гора і слава" ("Русь Кіеўская")"]], аўтар знаходзіць магчымым адыходзіць ад вывераных дакументальна фактаў і дапускае ў значнай ступені мастацкі вымысел. Апроч Францыска Скарыны - цэнтральнага персанажа п'есы "Напісанае застаецца", Алесь Петрашкевіч уводзіць у твор у якасці дзеючых асоб Міколу Гусоўскага, Пятра Мсціслаўца, Томаса Мюнцэра, Марціна Лютэра, Максіма Грэка, Мікалая Каперніка.\\
+Як і ў п'есе [[творы/алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-гора-і-слава-русь-кіеў|"Гора і слава" ("Русь Кіеўская")"]], аўтар знаходзіць магчымым адыходзіць ад вывераных дакументальна фактаў і дапускае ў значнай ступені мастацкі вымысел. Апроч Францыска Скарыны - цэнтральнага персанажа п'есы "Напісанае застаецца", Алесь Петрашкевіч уводзіць у твор у якасці дзеючых асоб Міколу Гусоўскага, Пятра Мсціслаўца, Томаса Мюнцэра, Марціна Лютэра, Максіма Грэка, Мікалая Каперніка.\\
 У нас няма дакументальных пацверджанняў таму, што Скарына быў знаёмы з усімі пералічанымі асобамі, мог размаўляць з імі. У рэальным жыцці такія знакамітыя для свайго часу людзі з розных краін наўрад ці маглі б сабрацца разам. Але драматург робіць мастацкае дапушчэнне - у межах мастацкай, тэатральнай умоўнасці.\\
 Гісторыя, як сцвярджаюць, не мае ўмоўнага ладу. Але гістарычная літаратура, мастацкая проза або драматургія такі лад мае! "А што калі б?" - ставіць пытанне аўтар. І спрабуе на яго адказаць.\\
@@ Радок 21: / Радок 21: @@
 Спрэчкі, дыялогі, якія вядзе герой як з антаганістамі, так і з аднадумцамі, дазваляюць убачыць у Скарыне мысліцеля-гуманіста новага кшталту - хрысціяніна паводле веры і маралі, але перакананага ў тым, што і ў зямным жыцці можа быць дасягнута гармонія існавання, калі кожны чалавек, ад просталюдзіна да караля, будзе кіравацца Боскімі запаветамі.\\
 Мы бачым Скарыну і як прадстаўніка свайго народа ў Еўропе, выхадца "з слаўнага места Полацка", надзеленага такімі характэрнымі для беларусаў рысамі, як павага да чалавечай годнасці, незалежна ад веры і нацыянальнасці, велікадушнасць, міласэрнасць, разважлівасць.\\
-П'еса "Напісанае застаецца" - у многім твор палемічны, з прыкметамі "п'есы-дыскусіі". Скарына не проста паказваецца ў атачэнні славутых сучаснікаў - ён абмяркоўвае з імі актуальныя навуковыя, рэлігійныя, свецкія пытанні свайго часу. Трэба сказаць, што аўтар аддае перавагу свайму персанажу, калі ён палемізуе з заснавальнікам Рэфармацыі Марцінам Лютэрам (звесткі пра сустрэчу Скарыны і Лютэра ў Вітэнбергу маюць дакументальныя пацвярджэнні). Вобраз Лютэра падаецца ў крыху зніжаным плане і гэта не зусім адпавядае гістарычнай аб'ектыўнасці. Усё ж пратэстантызм, Рэфармацыя адыгралі значную ролю і ў станаўленні беларускай культуры, актывізавалі творчую чыннасць такіх славутых паслядоўнікаў Скарыны, як Васіль Цяпінскі і [[bellit>іншае/сымон-будны|Сымон Будны]].\\
+П'еса "Напісанае застаецца" - у многім твор палемічны, з прыкметамі "п'есы-дыскусіі". Скарына не проста паказваецца ў атачэнні славутых сучаснікаў - ён абмяркоўвае з імі актуальныя навуковыя, рэлігійныя, свецкія пытанні свайго часу. Трэба сказаць, што аўтар аддае перавагу свайму персанажу, калі ён палемізуе з заснавальнікам Рэфармацыі Марцінам Лютэрам (звесткі пра сустрэчу Скарыны і Лютэра ў Вітэнбергу маюць дакументальныя пацвярджэнні). Вобраз Лютэра падаецца ў крыху зніжаным плане і гэта не зусім адпавядае гістарычнай аб'ектыўнасці. Усё ж пратэстантызм, Рэфармацыя адыгралі значную ролю і ў станаўленні беларускай культуры, актывізавалі творчую чыннасць такіх славутых паслядоўнікаў Скарыны, як Васіль Цяпінскі і [[творы/іншае/сымон-будны|Сымон Будны]].\\
 Больш пераканаўчай выглядае палеміка Скарыны з суддзёй-інквізітарам, дзе даводзіцца важкасць здзейсненага Скарынам, асабліва пераклад "Бібліі" на старажытнабеларускую мову, напісанне прадмоў і пасляслоўяў да яе.\\
 Галоўная каштоўнасць п'есы ў тым, што асоба Скарыны паўстае ў ёй у кантэксце яго культурных здабыткаў, з падключэннем дакументальнага літаратурнага матэрыялу, на фоне ўсяго агульнаеўрапейскага Рэнесансу. Аўтар зрабіў нямала, каб перадаць сэнс скарынаўскіх выказванняў жывой драматургічнай мовай, пабудаваць менавіта дыялог, а не дэкламацыю.\\
@@ Радок 31: / Радок 31: @@
 ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>алесь-петрашкевіч/коратка-аб-творчасці-алеся-петрашкевіча]]
+  * [[творы/алесь-петрашкевіч/коратка-аб-творчасці-алеся-петрашкевіча]]
-  * [[bellit>алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-гора-і-слава-русь-кіеў]]
+  * [[творы/алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-гора-і-слава-русь-кіеў]]
-  * [[bellit>алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-прарок-для-айчыны]]
+  * [[творы/алесь-петрашкевіч/алесь-петрашкевіч-прарок-для-айчыны]]