Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- слоўнік:харэй [2025/08/22 11:14] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ слоўнік:харэй [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 8: / Радок 8: @@
 ====== Харэй ======
 Харэй (грэч. choreios — танцавальны, ад choros — хор, карагод, танец) —\\
-. Адзін з [[slounik>метр|метраў]] антычнай і [[slounik>сілаба-танічнае-вершаванне|сілаба-танічнай]] [[slounik>сістэма-вершавання|сістэм вершавання]], заснаваны на раўнамерным чаргаванні ў вершаваных радках доўгіх (або націскных) няцотных і кароткіх (або ненаціскных) — цотных складоў; схема гэтага метра наступная: |— |— |— ...;\\
+. Адзін з [[слоўнік/метр|метраў]] антычнай і [[слоўнік/сілаба-танічнае-вершаванне|сілаба-танічнай]] [[слоўнік/сістэма-вершавання|сістэм вершавання]], заснаваны на раўнамерным чаргаванні ў вершаваных радках доўгіх (або націскных) няцотных і кароткіх (або ненаціскных) — цотных складоў; схема гэтага метра наступная: |— |— |— ...;\\
-. Від двухскладовай [[slounik>стапа|стапы]], што мае доўгі і кароткі ([[slounik>антычнае-метрычнае-вершаванне|антычнае вершаванне]]) або націскны і ненаціскны склады (сілаба-танічнае вершаванне): |—.\\
+. Від двухскладовай [[слоўнік/стапа|стапы]], што мае доўгі і кароткі ([[слоўнік/антычнае-метрычнае-вершаванне|антычнае вершаванне]]) або націскны і ненаціскны склады (сілаба-танічнае вершаванне): |—.\\
-Xарэй — самы пашыраны (пасля [[slounik>ямб|ямба]]) від стапы ва ўсходнеславянскай паэзіі. Вершаваны [[slounik>рытм|рытм]], у аснове якога ляжыць харэй, дапамагае лепшаму выяўленню настрою весялосці, гуллівасці, аптымізму. Напрыклад:
+Xарэй — самы пашыраны (пасля [[слоўнік/ямб|ямба]]) від стапы ва ўсходнеславянскай паэзіі. Вершаваны [[слоўнік/рытм|рытм]], у аснове якога ляжыць харэй, дапамагае лепшаму выяўленню настрою весялосці, гуллівасці, аптымізму. Напрыклад:
 Гарманіст мяхі разводзіць,\\
@@ Радок 24: / Радок 24: @@
 След знаходзіў\\
 Да крывіцкай чысціні.\\
-([[litpers>рыгор-барадулін|Рыгор Барадулін]]. «Рыцар збройны на кані»)
+([[постаці/рыгор-барадулін|Рыгор Барадулін]]. «Рыцар збройны на кані»)
 \\
@@ Радок 33: / Радок 33: @@
 І сярэбраныя чуюцца падковы\\
 Абнадзеенага заўтрашняга дня.\\
-([[bellit>яўгенія-янішчыц/творчасць-яўгеніі-янішчыц|Яўгенія Янішчыц]])\\
+([[творы/яўгенія-янішчыц/творчасць-яўгеніі-янішчыц|Яўгенія Янішчыц]])\\
 \\
 Не сустрэліся ні разу мы з табою за вайну,\\
@@ Радок 39: / Радок 39: @@
 Кожны раз на паўдарозе сустракаліся яны:\\
 На вайну твой ліст імкнецца, мой спяшаецца з вайны.\\
-([[litpers>аркадзь-куляшоў|Аркадзь Куляшоў]]. «Галубкі»)
+([[постаці/аркадзь-куляшоў|Аркадзь Куляшоў]]. «Галубкі»)
 \\
-Харэй шырока выкарыстоўваецца ў вуснай народнай творчасці (вершы, [[slounik>прыпеўка|прыпеўкі]], жартоўныя песні), у прыватнасці ў дзіцячым фальклоры (лічылкі, забаўкі, [[slounik>скарагаворка|скарагаворкі]]). Адзін з першых узораў харэічнага метра ў беларускай пісьмовай паэзіі сустракаецца яшчэ на пачатку XVII ст. — «Польша квитнеть лациною» Яна Казіміра Пашкевіча.\\
+Харэй шырока выкарыстоўваецца ў вуснай народнай творчасці (вершы, [[слоўнік/прыпеўка|прыпеўкі]], жартоўныя песні), у прыватнасці ў дзіцячым фальклоры (лічылкі, забаўкі, [[слоўнік/скарагаворка|скарагаворкі]]). Адзін з першых узораў харэічнага метра ў беларускай пісьмовай паэзіі сустракаецца яшчэ на пачатку XVII ст. — «Польша квитнеть лациною» Яна Казіміра Пашкевіча.\\
-У навейшай беларускай паэзіі харэй выкарыстоўваецца вельмі часта. [[bellit>максім-багдановіч|Максім Багдановіч]], у прыватнасці, ужыў харэй, згодна падлікаў I. Ралько, у 889 вершаваных радках (21 працэнт ад усіх напісаных), прычым выкарыстаў 22 харэічныя памеры (ад трох- да васьмістопнага). [[litpers>якуб-колас|Якуб Колас]] харэй ужыў у большасці сваіх твораў, выкарыстаўшы 34 памеры і іх разнавіднасці (сярод іх найчасцей — Х4). У творчасці [[litpers>янка-купала|Янкі Купалы]] харэй пераважае не толькі па ліку твораў, але і па колькасці вершаваных радкоў, у якіх ён ужыты. Прычым, у народных песняроў заўважаецца тэндэнцыя: харэй пераважае ў малых па радковаму аб’ёму творах, ямб — у вялікіх. Увогуле, як сведчаць даследчыкі верша, харэічныя тэндэнцыі характэрны не толькі для беларускай, але і для ўкраінскай і рускай народнай паэзіі. Харэічнымі памерамі напісаны паэма Якуба Коласа «[[bellit>якуб-колас/служэнне-народу-асноўны-абавязак-мастака|Сымон-музыка]]», верш Янкі Купалы «Вечарынка ў калгасе», вершаваныя казкі [[litpers>максім-танк|Максіма Танка]] «[[bellit>максім-танк/максім-танк-конь-і-леў|Конь і Леў]]», «[[bellit>максім-танк/максім-танк-журавель-і-чапля|Журавель і Чапля]]», паэма «[[bellit>максім-танк/максім-танк-люцыян-таполя|Люцыян Таполя]]» і інш.
+У навейшай беларускай паэзіі харэй выкарыстоўваецца вельмі часта. [[творы/максім-багдановіч|Максім Багдановіч]], у прыватнасці, ужыў харэй, згодна падлікаў I. Ралько, у 889 вершаваных радках (21 працэнт ад усіх напісаных), прычым выкарыстаў 22 харэічныя памеры (ад трох- да васьмістопнага). [[постаці/якуб-колас|Якуб Колас]] харэй ужыў у большасці сваіх твораў, выкарыстаўшы 34 памеры і іх разнавіднасці (сярод іх найчасцей — Х4). У творчасці [[постаці/янка-купала|Янкі Купалы]] харэй пераважае не толькі па ліку твораў, але і па колькасці вершаваных радкоў, у якіх ён ужыты. Прычым, у народных песняроў заўважаецца тэндэнцыя: харэй пераважае ў малых па радковаму аб’ёму творах, ямб — у вялікіх. Увогуле, як сведчаць даследчыкі верша, харэічныя тэндэнцыі характэрны не толькі для беларускай, але і для ўкраінскай і рускай народнай паэзіі. Харэічнымі памерамі напісаны паэма Якуба Коласа «[[творы/якуб-колас/служэнне-народу-асноўны-абавязак-мастака|Сымон-музыка]]», верш Янкі Купалы «Вечарынка ў калгасе», вершаваныя казкі [[постаці/максім-танк|Максіма Танка]] «[[творы/максім-танк/максім-танк-конь-і-леў|Конь і Леў]]», «[[творы/максім-танк/максім-танк-журавель-і-чапля|Журавель і Чапля]]», паэма «[[творы/максім-танк/максім-танк-люцыян-таполя|Люцыян Таполя]]» і інш.