~~META:
title = Рандэль
&keywords = рандэль
&abstract = Што такое рандэль? Прыклады рандэля
&iftrue = nan
~~

====== Рандэль ======
Рандэль (франц. rondel, яд rond — круглы) — верш з трынаццаці радкоў, звязаных дзвюма скразнымі рыфмамі.\\
Рандэль дзеліцца на тры страфы — два [[слоўнік/чатырохрадкоўе-катрэн|чатырохрадкоўі]] і адно [[слоўнік/пяцірадкоўе-квінціла|пяцірадкоўе]]. Два першыя радкі верша паўтараюцца ў канцы другога чатырохрадкоўя, а першы, апрача гэтага, — яшчэ і ў канцы рандэля: АБба абАБ аббаА (тут вялікімі літарамі паказаны радкі, якія паўтараюцца).\\
Узнік гэты верш у старафранцузскай паэзіі, затым перайшоў у англійскую і іншыя еўрапейскія літаратуры. У канцы ХІХ - пачатку ХХ ст. рандэль даволі часта выкарыстоўвалі сімвалісты, у тым ліку рускія. У беларускую літаратуру рандэль увёў [[постаці/максім-багдановіч|Максім Багдановіч]] ("На могілках"):

Амур і сумны і прыгожы\\
Стаіць з павязкай на вачах\\
Ля склепу. Часам лёгкі пах\\
Сюды даносіцца ад рожы.\\
\\
Паўсюль крыжы, вянкі... Чаго жа\\
Тут, дзе магілы, сцень і прах,\\
Амур і сумны і прыгожы\\
Стаіць з павязкай ня вачах?\\
\\
І ціха думаў я: быць можа,\\
Любоў, палёгшы у трунах,\\
Перамагла і смерці жах!\\
Спачніце ж! Вечна на старожы\\
Амур і сумны і прыгожы.

\\
Украінскі паэт П. Тычына гэту даволі вышуканую форму верша напоўніў важкім сацыяльным зместам. Вось яго рандэль:

Іду з работы я, з завода\\
маніфестацыю страчаць.\\
У кветках вуліцы крычаць:\\
няхай, няхай жыве свабода!\\
\\
Плыве у небе сонца горда,\\
хмурынкі конна дзесь імчаць...\\
Іду з работы я, з завода\\
маніфестацыю страчаць.\\
\\
Што за вясна! Што за прырода!\\
Праменні ў сэрцы так гучаць!..\\
Зямлю й галоту павянчаць! -\\
тады навек настане згода.\\
Іду з работы я, з завода.

Ёсць рандэль у Янкі Золака ("[[творы/янка-золак/янка-золак-цвет-вішні|Цвет вішні]]")\\
Зрэдку рандэль сустракаецца і ў сучаснай беларускай паэзіі ([[творы/эдуард-акулін/творчасць-эдуарда-акуліна|Эдуард Акулін]] і інш.)

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/янка-золак/янка-золак-цвет-вішні]]