Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- слоўнік:канфлікт [2025/08/22 10:59] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ слоўнік:канфлікт [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 8: / Радок 8: @@
 ====== Канфлікт ======
 Канфлікт (ад лац. conflictus — сутыкненне) — супярэчнасці, што ўвасоблены ў творы ў вобразах персанажаў, якія ўступаюць паміж сабой у пэўныя ўзаемаадносіны, выражаныя ці ў прамым дзеянні (паводзінах і ўчынках) ці ў скрытых, прыхаваных формах (устойлівыя канфліктныя станы, якія не выяўляюцца прама, а праз пэўную пазіцыю герояў, іх перакананні і г. д.).\\
-Канфлікт з'яўляецца асновай і рухаючай сілай дзеяння і ў выніку вызначае асноўныя стадыі развіцця [[slounik>сюжэт|сюжэта]]: зараджэнне канфлікту звычайна адбываецца ў завязцы дзеяння; яго нарастанне, пашырэнне і паглыбленне — на этапе развіцця дзеяння; [[slounik>кульмінацыя|кульмінацыя]] ж знамянуе сабой найвышэйшае абвастрэнне канфлікту. Такім чынам, вастрыня і глыбіня канфлікту напрамую залежаць ад сюжэта, яго падзейна-якасных характарыстык\\
+Канфлікт з'яўляецца асновай і рухаючай сілай дзеяння і ў выніку вызначае асноўныя стадыі развіцця [[слоўнік/сюжэт|сюжэта]]: зараджэнне канфлікту звычайна адбываецца ў завязцы дзеяння; яго нарастанне, пашырэнне і паглыбленне — на этапе развіцця дзеяння; [[слоўнік/кульмінацыя|кульмінацыя]] ж знамянуе сабой найвышэйшае абвастрэнне канфлікту. Такім чынам, вастрыня і глыбіня канфлікту напрамую залежаць ад сюжэта, яго падзейна-якасных характарыстык\\
-Канфлікт — важны атрыбут эпічных твораў. Яшчэ важнейшая яго роля ў [[slounik>драма|драме]]. Наогул, творы дадзенага роду немагчыма ўявіць без канфлікту. Нездарма ў свой час [[litpers>кандрат-крапіва|Кандрат Крапіва]] сцвярджаў загалоўкам аднаго з уласных артыкулаў, што «канфлікт — аснова п'есы».\\
+Канфлікт — важны атрыбут эпічных твораў. Яшчэ важнейшая яго роля ў [[слоўнік/драма|драме]]. Наогул, творы дадзенага роду немагчыма ўявіць без канфлікту. Нездарма ў свой час [[постаці/кандрат-крапіва|Кандрат Крапіва]] сцвярджаў загалоўкам аднаго з уласных артыкулаў, што «канфлікт — аснова п'есы».\\
 Канфлікт арганізоўвае і змацоўвае мастацкі твор на ўсіх яго ўзроўнях. Сам жа ён можа трансфармавацца ў ходзе разгортвання: то згладжвацца, то абвастрацца, паўстаючы «на выхадзе» іншым, чым «на ўваходзе». «Нязменнасць канфлікту, яго тоеснасць самому сабе часта абазначае схематызм і малую мастацкасць твора, яго жорсткую маралістычную ці палітычную зададзенасць».\\
-Эстэтычная спецыфіка канфлікту, яго [[slounik>пафас|пафас]] залежаць ад характару сіл, што ўзаемадзейнічаюць. Канфлікт высокага і высокага (сіл, характараў, перакананняў, ідэй) спараджае трагічны пафас; нізкага і нізкага — камічны; высокага і нізкага — гераічны; нізкага і высокага — сатырычны; эстэтычна значная адсутнасць канфлікту нясе ў сабе ідылічны пафас.\\
+Эстэтычная спецыфіка канфлікту, яго [[слоўнік/пафас|пафас]] залежаць ад характару сіл, што ўзаемадзейнічаюць. Канфлікт высокага і высокага (сіл, характараў, перакананняў, ідэй) спараджае трагічны пафас; нізкага і нізкага — камічны; высокага і нізкага — гераічны; нізкага і высокага — сатырычны; эстэтычна значная адсутнасць канфлікту нясе ў сабе ідылічны пафас.\\
-На змест і мастацкую спецыфіку канфлікту накладвае пэўны адбітак час, эпоха. Таму невыпадкова даследчыкі літаратуры гавораць аб пэўнай агульнасці канфліктаў у межах аднаго гістарычнага часу, адной эпохі. Так, для антычнага мастацтва цэнтральным з'яўляўся канфлікт абмежаванага ў сваіх прадбачаннях чалавека і ўсемагутнага року; у сярэднія вякі ў літаратуры і мастацтве адлюстроўваўся пераважна канфлікт боскага і д'ябальскага, духоўнага і пачуццёвага ў прыродзе чалавека; у эпоху Адраджэння універсальная і гераічная асоба змагаецца з антыгуманнай і бяздушнай светабудовай; творы [[slounik>класіцызм|класіцызму]] адлюстравалі барацьбу ў асобе чалавека прыватных і грамадскіх памкненняў, жарсці і доўгу; рамантычнае мастацтва ўвасабляла барацьбу ідэалу з рэчаіснасцю, генія з натоўпам, духоўнай свабоды з матэрыяльнай прыземленасцю; рэалізм ХІХ ст. звярнуў асаблівую ўвагу на барацьбу неардынарнай і духоўна багатай асобы з не надта спрыяльным для рэалізацыі яе ўнутраных патэнцый грамадскім укладам; у літаратуры мадэрнізму «канфлікт трактуецца, як правіла, глабальна — як вечная і неадольна-бязвыхадная разарванасць чалавека, супрацьстаянне сацыяльнага і біялагічнага, свядомага і падсвядомага ў яго прыродзе, невырашальная супярэчнасць адзінокага індывіда з адчужанай ад яго рэальнасцю»
+На змест і мастацкую спецыфіку канфлікту накладвае пэўны адбітак час, эпоха. Таму невыпадкова даследчыкі літаратуры гавораць аб пэўнай агульнасці канфліктаў у межах аднаго гістарычнага часу, адной эпохі. Так, для антычнага мастацтва цэнтральным з'яўляўся канфлікт абмежаванага ў сваіх прадбачаннях чалавека і ўсемагутнага року; у сярэднія вякі ў літаратуры і мастацтве адлюстроўваўся пераважна канфлікт боскага і д'ябальскага, духоўнага і пачуццёвага ў прыродзе чалавека; у эпоху Адраджэння універсальная і гераічная асоба змагаецца з антыгуманнай і бяздушнай светабудовай; творы [[слоўнік/класіцызм|класіцызму]] адлюстравалі барацьбу ў асобе чалавека прыватных і грамадскіх памкненняў, жарсці і доўгу; рамантычнае мастацтва ўвасабляла барацьбу ідэалу з рэчаіснасцю, генія з натоўпам, духоўнай свабоды з матэрыяльнай прыземленасцю; рэалізм ХІХ ст. звярнуў асаблівую ўвагу на барацьбу неардынарнай і духоўна багатай асобы з не надта спрыяльным для рэалізацыі яе ўнутраных патэнцый грамадскім укладам; у літаратуры мадэрнізму «канфлікт трактуецца, як правіла, глабальна — як вечная і неадольна-бязвыхадная разарванасць чалавека, супрацьстаянне сацыяльнага і біялагічнага, свядомага і падсвядомага ў яго прыродзе, невырашальная супярэчнасць адзінокага індывіда з адчужанай ад яго рэальнасцю»