~~META:
title = Замова
&keywords = замова
&abstract = Замова як жанр народнай паэзіі. Прыклады вершаў, напісаных у форме замовы
&iftrue = nan
~~

====== Замова ======
Замова - старажытны жанр народнай паэзіі; славесная формула, якой надавалася магічнае значэнне.\\
Замовай імкнуліся паўплываць на розныя стыхійныя сілы прыроды, узаемаадносіны ў грамадстве. Замовы як жанр валодаюць вялікай сілай вобразнай зкспрэсіі, у іх мноства паўтораў, у тым ліку гукавых (рыфма), асобных [[слоўнік/рытарычныя-фігуры|рытарычных фігур]], яны нярэдка звяртаюцца да вершаванай мовы ("На сінім моры, на беражочку,%%//%% на жоўтым пясочку%%//%% стаіць дуб зялёны,%%//%% да зямлі нахілёны. %%//%% А з таго дуба як узняліся%%//%% шуры ды буры,%%//%% ветры кавуры..." - з "Замовы на стрэльбу").\\
Некаторыя асаблівасці паэтыкі народных замоў выкарыстоўваюцца падчас у сучаснай лірычнай паэзіі ("Замова" С. Панізніка). [[постаці/ніл-гілевіч|Ніл Гілевіч]] паклаў пачатак замове як асобаму жанру пісьмовай сатырычнай паэзіі (цыкл "Сучасныя замовы-загаворы" у кнізе паэта "Да новых венікаў', 1963).\\
У вершах, напісаных у форме замовы, востра высмейваюцца заганныя звычкі ў людзей, асобныя з'явы грамадскага парадку (замовы Ніла Гілевіча, "Замова ад прагнасці" [[постаці/васіль-вітка|Васіля Віткі]] і інш.).

Вось, для прыкладу, верш Ніла Гілевіча «Замова ад тупасці, каб не страціць пасаду»:

Цябе, Божа, заву,\\
І прашу, і малю:\\
Укладзі ў галаву\\
Мне глуздоў хоць крышку —\\
Хоць адзін шуфель,\\
Хоць адну лапату,\\
Хоць адзін чарпак,\\
Хоць адну лыжку!\\
Бо ў мяне іх мала,\\
І мне цяжка стала\\
На такой пасадзе,\\
На такім акладзе.\\
Ужо трыццаць гадоў\\
Крэсла я займаю,\\
А ў чаропцы глуздоў\\
Грам пятнаццаць маю.\\
Ды і тыя, можа,\\
Зацвілі, заплеснелі...\\
Памажы ж мне, божа,\\
Дацягнуць да пенсіі!\\
Амін!