Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- слоўнік:духоўная-літаратура [2025/08/23 15:53] – vedybeadmin
+++ слоўнік:духоўная-літаратура [2025/08/23 15:55] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 12: / Радок 12: @@
 Лірыка таксама з даўніх часоў падключалася да вырашэння розных рэлігійных мэт і задач праз духоўныя песні, гімны, вершы.\\
 Да духоўнай літаратуры, створанай на Беларусі, адносяцца і **аль-кітабы** (арабскія святыя кнігі) — рукапісныя кнігі рэлігійнага зместу, напісаныя ў XVII-XIX стст. беларускімі татарамі на беларускай мове, але арабскім алфавітам. Татары, якія пасяліліся на нашай зямлі яшчэ ў XIV-XVI стст., паступова асіміляваліся, забылі мову сваёй мусульманскай рэлігіі — арабскую. Іхнія святары пачалі перакладаць рэлігійныя кнігі на мову штодзённага ўжытку — на беларускую, а каб захаваць знешнюю святасць сваёй духоўнай літаратуры, прыстасавалі для перадачы беларускіх гукаў арабскі алфавіт.\\
-Бадай, у адначассе з узнікненнем духоўнай літаратуры нарадзілася і **антырэлігійная**, літаратура, у якой адмаўляюцца рэлігійныя дагматы, вера ў існаванне Бога, звышнатуральных сіл. Атэізм як сістэма поглядаў, што ўзнік яшчэ ў Старажытнай Грэцыі і прайшоў дарогамі вальнадумства, асветніцтва і гуманізму Сярэдневякоўя і Адраджэння (Эразм Ратэрдамскі, Д. Дзідро, Ф. Бэкан і інш.), этыку і эстэтыку рускіх рэвалюцыйных дэмакратаў (В. Бялінскі, А. Герцэн, М. Дабралюбаў, Дз. Пісараў, М. Чарнышэўскі), нарэшце, матэрыялізм і марксізм новага часу, асаблівае пашырэнне набыў у ХХ ст. Адпаведна пашырылася і антырэлігійная літаратура. У прыватнасці, беларуская літаратура атэістычнага зместу, заявіўшы пра сябе яшчэ ў асобных фальклорных творах, у [[слоўнік/ананім|ананімных]] парадыйна-травесційных паэмах XVIII-XIX стст. ("Уваскрэсенне Хрыстова", "Энеіда навыварат", "Тарас на Парнасе"), свайго апагею дасягнула ў савецкі час. Гэтаму садзейнічаў ваяўнічы атэізм бальшавіцкай улады, якая вызначала ідэйную скіраванасць усёй літаратуры. Беларуская антырэлігійная літаратура рэалізавалася ў розных відах і жанрах: вершах, песнях, паэмах ("Малебен" Якуба Коласа, "Біблія" [[litpers>кандрат-крапіва|Кандрата Крапівы]]), раманах і аповесцях ("Вершалінскі рай" А. Карпюка), драмах ("Адкуль грэх?" Алеся Петрашкевіча) і інш. Асобныя яе ўзоры ў выданні: "Туман трэба развеяць" (1981).
+Бадай, у адначассе з узнікненнем духоўнай літаратуры нарадзілася і **антырэлігійная**, літаратура, у якой адмаўляюцца рэлігійныя дагматы, вера ў існаванне Бога, звышнатуральных сіл. Атэізм як сістэма поглядаў, што ўзнік яшчэ ў Старажытнай Грэцыі і прайшоў дарогамі вальнадумства, асветніцтва і гуманізму Сярэдневякоўя і Адраджэння (Эразм Ратэрдамскі, Д. Дзідро, Ф. Бэкан і інш.), этыку і эстэтыку рускіх рэвалюцыйных дэмакратаў (В. Бялінскі, А. Герцэн, М. Дабралюбаў, Дз. Пісараў, М. Чарнышэўскі), нарэшце, матэрыялізм і марксізм новага часу, асаблівае пашырэнне набыў у ХХ ст. Адпаведна пашырылася і антырэлігійная літаратура. У прыватнасці, беларуская літаратура атэістычнага зместу, заявіўшы пра сябе яшчэ ў асобных фальклорных творах, у [[слоўнік/ананім|ананімных]] парадыйна-травесційных паэмах XVIII-XIX стст. ("Уваскрэсенне Хрыстова", "Энеіда навыварат", "Тарас на Парнасе"), свайго апагею дасягнула ў савецкі час. Гэтаму садзейнічаў ваяўнічы атэізм бальшавіцкай улады, якая вызначала ідэйную скіраванасць усёй літаратуры. Беларуская антырэлігійная літаратура рэалізавалася ў розных відах і жанрах: вершах, песнях, паэмах ("Малебен" Якуба Коласа, "Біблія" [[постаці/кандрат-крапіва|Кандрата Крапівы]]), раманах і аповесцях ("Вершалінскі рай" А. Карпюка), драмах ("Адкуль грэх?" Алеся Петрашкевіча) і інш. Асобныя яе ўзоры ў выданні: "Туман трэба развеяць" (1981).
 Шматканфесійнаму беларускаму народу характэрная талерантнасць, верацярпімасць. Таму ён аднолькава не прымае як рэлігійны фанатызм, што выявіўся, у прыватнасці, у фізічнай расправе (спаленні на кастры ў Варшаве) беларускага атэіста Казіміра Лышчынскага за [[слоўнік/трактат|трактат]] "Аб неіснаванні бога" (1697), так і савецкі ваяўнічы атэізм, у выніку якога знішчаны многія творы духоўнай літаратуры.