~~META:
title = Дзесяцірадкоўе (дэцыма)
&keywords = дзесяцірадкоўе, дэцыма
&abstract = Дзесяцірадкоўе (дэцыма) як від страфы. Асаблівасці і прыклады ўжывання дзесяцірадкоўяў (дэцым)
&iftrue = nan
~~

====== Дзесяцірадкоўе (дэцыма) ======
Дзесяцірадкоўе, або дэцыма (ад лац. decima— дзесятая), — [[слоўнік/страфа|страфа]], якая складаецца з дзесяці вершарадоў, завершаных па метрычнаму, інтанацыйна-сінтаксічнаму малюнку і па думцы.\\
Вядома некалькі найбольш распаўсюджаных відаў дзесяцірадкоўяў — з рыфмоўкай //аббааввггв// (іспанская дэцыма, або **эспінэла**), //АбАбВВгДДг// (адычная страфа), //АбАбввгддг, ААбвбвгддг.//\\
Дзесяцірадкоўі ўжываюцца ў [[слоўнік/глоса|глосе]]. Ва ўсходнеславянскай паэзіі яны сустракаюцца рэдка. У прыватнасці, імі карыстаўся Г. Дзяржавін («Фелица», «На счастие»).\\
Дэцымамі напісана «Энеіда». I. Катлярэўскага. З беларускіх паэтаў дэцымы ёсць у А. Зарыцкага. Гэтую страфу паэт выкарыстаў пры напісанні паэм «Таварыш Саша» (//аББаВгВгДД//) і «Пяцёра» (//АбАбВггВдд//). Арыгінальнымі дзесяцірадкоўямі (з выкарыстаннем [[слоўнік/халасты-радок|халастых радкоў]]) напісаны верш [[постаці/якуб-колас|Якуба Коласа]] «Палессе»:

Я люблю твой прастор,\\
Гмах шырокі балот,\\
Дзе бубняць бугаі,\\
Дзе красуе чарот\\
І дзе травы, як мора, ляглі.\\
Калі лес там, дык лес:\\
Можна тыдзень дыбаць;\\
А прастор, дык прастор —\\
І канца не відаць,\\
Не ахопіш, не змерыш зямлі.