~~META:
title = Двухскладовыя памеры
&keywords = двухскладовыя, памеры
&abstract = Двухскладовыя памеры. Прыклады ўжывання двухскладовых памераў
&iftrue = nan
~~

====== Двухскладовыя памеры ======
Двухскладовыя памеры — [[слоўнік/памер-вершаваны|памеры вершаваныя]], у аснове якіх — стопы [[слоўнік/ямб|ямба]] ці [[слоўнік/харэй|харэя]]. Дзякуючы [[слоўнік/пірыхій|пірыхіям]] і [[слоўнік/спандэй|спандэям]] (радзей) валодаюць вялікімі магчымасцямі рытмічнага вар’іравання, намнога большымі, чым [[слоўнік/трохскладовыя-памеры|трохскладовыя памеры]]. Асаблівасць іх — абавязковая наяўнасць метрычнага націску ў апошняй стапе вершарада.\\
Колькасць стопаў вагаецца ад двух да дзесяці, найбольш часта ўжываюцца трох- («[[творы/янка-купала/янка-купала-жняя|Жняя]]» [[постаці/янка-купала|Янкі Купалы]], «На Нарачы» Ю. Голуба), чатырох- ([[творы/францішак-багушэвіч/францішак-багушэвіч-бог-не-роўна-дзеле|«Бог не роўна дзеле»]] [[постаці/францішак-багушэвіч|Францішка Багушэвіча]], «Лукішскія вершы» В. Таўлая) і пяцістопныя («Заместа слоў» [[творы/раіса-баравікова/творчасць-раісы-баравіковай|Раісы Баравіковай]], «Верасы» І. Скурко) памеры. У шматстопных прысутнічае [[слоўнік/цэзура|цэзура]].\\
Вось прыклады двухскладовых памераў — адпаведна Я2, а таксама цэзураваныя Х6 і Х8:

О майскі вечар!\\
Святло і цені...…\\
Мае сустрэчы\\
І летуценні…...\\
Пра сны чыесьці\\
Шапоча вецце…...\\
І вось, нарэшце,\\
Ідзе, смяецца…...\\
(Я. Міклашэўскі.

«…...О майскі вечар!»)

\\
Пахне дзёгцем, потам, рыжаю аўчынай,\\
Цішыня у хаце згорбленай, старой,\\
Ды гарыць памалу ноч даўгой лучынай,\\
Сцелючы сасновым дымам і смалой…\\
([[постаці/максім-танк|Максім Танк]]. «Песня кулікоў»)\\
\\
Вы — пачатак прыгажосці, вы — жыцця першапрычына,\\
Бачу будучыню вашу я ў служэнні хараству.\\
Я цалую вашы рукі, беларускія жанчыны!\\
Я схіляю перад вамі ў знак пашаны галаву!\\
([[творы/алесь-звонак|Алесь Звонак]]. «Беларускія жанчыны»)

\\
Да двухскладовых памераў адносяцца і двухскладовікі з пераменнай [[слоўнік/анакруза|анакрузай]] (Па2), у якіх нерэгулярная анакруза абумоўлівае спарадычнае з’яўленне ў вершы то ямбічных, то харэічных радкоў. Б. Тамашэўскі, праўда, сцвярджаў, што «ніводзін рускі паэт не пісаў вершаў, у якіх ямбы і харэі знаходзіліся ў адвольным спалучэнні». Але М. Гаспараў знайшоў такія вершы ў Б. Пастэрнака, У. Лугаўскога, С. Міхалкова і А. Барто. Сустракаюцца яны і ў беларускай вершатворчасці. Імі, у прыватнасці, напісаны дзве раннія байкі [[постаці/якуб-колас|Якуба Коласа]] «Дуб і кветкі» і «Мужык і клёпкі». Вось урывак з апошняй байкі:

Узяў сякеру, клін дубовы,\\
Прынёс абруч ён, праўда, новы —\\
На абруч — абруч ён садзіць,\\
Каб потым дно дастаць смялей.\\
Абруч загоніць — дна не выне,\\
Дно дастане — абруч скіне,\\
Ну, як мыш, ўспацеў Андрэй.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[слоўнік/памер-вершаваны]]
  * [[слоўнік/трохскладовыя-памеры]]