~~META:
title = Дактыль
&keywords = дактыль
&abstract = Што такое дактыль? Прыклады ўжывання дактыля ў беларускай паэзіі
&iftrue = nan
~~

====== Дактыль ======
Дактыль (ад грэч. dаktylos — палец; мера даўжыні) —\\
1. Адзін з метраў [[слоўнік/антычнае-метрычнае-вершаванне|антычнай]] і [[слоўнік/сілаба-танічнае-вершаванне|сілаба-танічнай]] сістэм вершавання, заснаваны на чаргаванні ў вершаваных радках дактылічных стопаў; схема гэтага метра наступная: |— — |— — |— —...;\\
2. Від трохскладовай стапы, у якой адзін доўгі і два кароткія склады (антычнае вершаванне) або адзін націскны і два ненаціскныя склады (сілаба-танічнае вершаванне): |— —.\\
У беларускую паэзію дактыль імкнуўся ўвесці Л. Зізаній. Апісваючы ў «Грамматіке словенской» [[слоўнік/гекзаметр|гекзаметр]], ён пісаў, што гэты шасцістопны верш «приемлет в первом и втором, и третьем, и четвертом, и пятом пределе или дактыля, или спондея; в шестом же — или спондея, или трохея». Дактылічны метр і дактылічныя стопы шырока ўжываюцца ў сучаснай беларускай паэзіі.

Трохстопны дактыль:

Колькі па свеце схадзілі,\\
Ператапталі бяды,\\
Толькі дыханне Радзімы\\
Кліча здалёку заўжды.\\
([[творы/яўгенія-янішчыц/творчасць-яўгеніі-янішчыц|Яўгенія Янішчыц]])

\\
Шасцістопны дактыль:

У жоўта-зялёным святле гэтай цьмянай, маркотнае ночы\\
З рамак няхітрых удумна глядзяць са сцяны\\
Вочы дзядзькоў-хутаранцаў, разумныя, стойкія вочы\\
Тых, што стаялі за волю, за праўду сваёй стараны.\\
(В. Міхасёнак. «Хутары»)