~~META:
title = Васьмірадкоўе (актэт)
&keywords = Васьмірадкоўе, актэт
&abstract = Васьмірадкоўе (актэт) як від страфы. Асаблівасці і прыклады ўжывання васьмірадкоўя ў беларускай паэзіі
&iftrue = nan
~~

====== Васьмірадкоўе (актэт) ======
Васьмірадкоўе, або **актэт** (ад лац. octo — восем), — [[слоўнік/страфа|страфа]], якая складаецца з васьмі вершарадоў, спалучаных адной, дзвюма, трыма ці чатырма рыфмамі.\\
Схема [[слоўнік/рыфмоўка|рыфмоўкі]] можа быць розная: //ААББВВГГ, абВгабВг, АААбВВВб// ([[слоўнік/кватэрнарная-рыфмоўка-кватэрна|кватэрна]]), //аабвбвгг, абабаааб// і інш.\\
Выкарыстанне разнастайных спалучэнняў [[слоўнік/рыфма|рыфмаў]] розных відаў (мужчынскіх, жаночых, дактылічных, гіпердактылічных), а таксама [[слоўнік/халасты-радок|халастых радкоў]] у тых ці іншых камбінацыях дае магчымасць стварыць звыш тысячы мадэляў васьмірадкоўя.\\
Васьмірадкоўе — даволі пашыраны ў беларускай паэзіі від страфы. Вось некаторыя ўзоры беларускага васьмірадкоўя:

Я ад вас далёка, бацькаўскія гоні, —\\
На чужое неба ўжо гляджу сягоння.

Але думкай, сэрцам толькі вас я знаю,\\
Як і жыў, жыву я ў сваім родным краю.

І няма на свеце так вялікай меры,\\
І няма на свеце так каваных дзвераў,

Каб хоць на часіну ў будні ці ў нядзелі —\\
Беларусь са мною разлучыць пасмелі!

([[постаці/янка-купала-коратка|Янка Купала]]. «Я ад вас далёка...»)

\\
Дробны дождж сячэ, ліецца;\\
Вецер злосна ў хату рвецца,\\
Ў полі стогнам аддаецца,\\
Стукне ў дзверы і акно —\\
Сэрца беднае заб’ецца,\\
І адразу ў ім прачнецца,\\
І адразу скалыхнецца\\
Ўсё, што згінула даўно.\\
([[творы/максім-багдановіч/творчасць-максіма-багдановіча|Максім Багдановіч]]. «Разрытая магіла»)\\
\\
Не адна, як струна,\\
Сасонка расла\\
У бязмежным\\
Бары-гушчары.\\
А сягоння яна\\
Пачарнеўшы, лягла\\
На аснежным\\
Фабрычным двары.\\
(А. Александровіч. «Сасна»)

\\
Часам (праўда, вельмі рэдка) у адным і тым жа творы, напісаным васьмірадкоўямі, сустракаюцца розныя рыфмова-клаўзуальныя схемы гэтай страфы. Так, напрыклад, у вершы С. Ліхадзіеўскага «Тры мовы» адна страфа рыфмуецца па схеме //ААбВбВгг//, другая — //АААбВВВб//, трэцяя — //ААААбВВб// і г. д.