Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- слоўнік:біблія [2025/08/23 15:53] – vedybeadmin
+++ слоўнік:біблія [2025/08/23 16:03] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 15: / Радок 15: @@
 Новы запавет складаецца з помнікаў раннехрысціянскай літаратуры (2-я палавіна I ст. - пачатак II ст.), напісаных у асноўным на старажытнагрэчаскай мове. Уключае чатыры [[слоўнік/евангеллі|Евангеллі]] (ад Мацвея, Марка, Лукі і Яна), Дзеі апосталаў, 21 пасланне (павучанні ў эпісталярнай форме, што прыпісваюцца апосталам Паўлу, Пятру, Яну, Якаву, Юдзе) і, нарэшце, Адкрыццё Яна Багаслова, або Апакаліпсіс — прароцтвы пра канец свету.\\
 Безумоўна, біблія служыла і служыць найперш рэлігійным мэтам. Аднак увасобленыя ў ёй шматвяковы духоўны вопыт чалавека, этычныя і эстэтычныя каштоўнасці, звесткі з розных галін ведаў дапамагалі і дапамагаюць развіццю цывілізацыі, культуры, у тым ліку мастацтва, мастацкай літаратуры. Без ведання бібіліі, асобных яе сюжэтаў, матываў, вобразаў цяжка, а то і немагчыма глыбока спасцігнуць ідэйна-мастацкую сутнасць літаратуры, у тым ліку беларускай. Перакладзеная на нацыянальныя мовы і ўведзеная ў працэс еўрапейскай богаслужбы, бібілія паспрыяла нацыянальнаму самаўсведамленню многіх народаў, станаўленню іх дзяржаўнасці і дзяржаўнай незалежнасці, развіццю нацыянальных моў і культур. Упершыню на славянскую (старабалгарскую) мову асобныя кнігі бібліі пераклалі ў ІХ ст. святары Кірыла і Мяфодзій. Удалыя спробы перакласці біблію на беларускую мову рабіліся яшчэ ў ХV стагоддзі іудзеямі. Сапраўды тытанічную працу ў гэтым кірунку ажыццявіў вялікі беларускі асветнік-гуманіст Францыск Скарына, які ў 1517-1519 гг. пераклаў і выдаў у Празе 23 кнігі бібліі (ёсць звесткі, што быў зроблены пераклад усёй бібліі). Гэта было трэцяе ў славянскім свеце (пасля балгарскага і чэшскага) выданне бібліі, ажыццёўленае яшчэ да вядомага перакладу бібліі на нямецкую мову Марціна Лютэра. У 70-х гг. XVI ст. Васіль Цяпінскі пераклаў на беларускую мову і часткова надрукаваў у Цяпіне (каля Лепеля) Евангелле. У 1572 г. [[творы/іншае/сымон-будны|Сымон Будны]] выдаў у Нясвіжы свой польскамоўны пераклад бібліі, зрабіўшы пры гэтым першы ва ўсёй Цэнтральна-Усходняй Еўропе яе філалагічны аналіз.\\
-Тэкст бібліі ў розных мэтах шырока выкарыстоўвалі беларускія асветнікі Ефрасіння Полацкая і Кірыла Тураўскі, беларускія пісьменнікі-палемісты ХVІ-ХVII ст. (Л. і С. Зізаніі, Мялецій Сматрыцкі, Л. Карповіч, [[творы/іншае/афанасій-філіповіч|Афанасій Філіповіч]] і інш.), Сімяон Полацкі, аўтары школьных драм і [[слоўнік/ананім|ананімных]] сатырычна-парадыйных твораў ХVIII-ХIX ст., пісьменнікі ХХ ст. [[litpers>максім-багдановіч|Максім Багдановіч]] ("Апокрыф"), К. Сваяк (духоўныя вершы), [[litpers>уладзімір-жылка|Уладзімір Жылка]] ("Марта"), К[[litpers>кандрат-крапіва|андрат Крапіва]] ("Біблія"), [[litpers>уладзімір-караткевіч|Уладзімір Караткевіч]] ([[творы/уладзімір-караткевіч/уладзімір-караткевіч-хрыстос-прызямліўся|"Хрыстос прызямліўся ў Гародні"]]) і інш. У ХХ ст. рабіліся неаднаразовыя спробы перакласці з арыгінала на сучасную беларускую мову розныя кнігі бібліі. Найбольш вядомыя з іх "Новы запавет і псальмы" ў перастварэнні [[litpers>антон-луцкевіч|Антона Луцкевіча]] (Гельсінгфорс, 1931; Лондан, 1948; Стакгольм, 1991), "Новы закон" (Нью-Ёрк, 1970) і "Сьвятая Біблія" (Нью-Ёрк, 1973) ва ўзнаўленні Я. Станкевіча, "Новы запавет" (Мінск, 1999) у перакладзе У. Чарняўскага, "Новы запавет. Псалтыр" (Мінск, 1995) і "Біблія" (ЗША, 2002) у перакладзе В. Сёмухі, "Свяшчэннае Евангелле" (Мінск, 2007) у перакладзе Біблейскай камісіі Беларускай Праваслаўнай Царквы.
+Тэкст бібліі ў розных мэтах шырока выкарыстоўвалі беларускія асветнікі Ефрасіння Полацкая і Кірыла Тураўскі, беларускія пісьменнікі-палемісты ХVІ-ХVII ст. (Л. і С. Зізаніі, Мялецій Сматрыцкі, Л. Карповіч, [[творы/іншае/афанасій-філіповіч|Афанасій Філіповіч]] і інш.), Сімяон Полацкі, аўтары школьных драм і [[слоўнік/ананім|ананімных]] сатырычна-парадыйных твораў ХVIII-ХIX ст., пісьменнікі ХХ ст. [[постаці/максім-багдановіч|Максім Багдановіч]] ("Апокрыф"), К. Сваяк (духоўныя вершы), [[постаці/уладзімір-жылка|Уладзімір Жылка]] ("Марта"), К[[постаці/кандрат-крапіва|андрат Крапіва]] ("Біблія"), [[постаці/уладзімір-караткевіч|Уладзімір Караткевіч]] ([[творы/уладзімір-караткевіч/уладзімір-караткевіч-хрыстос-прызямліўся|"Хрыстос прызямліўся ў Гародні"]]) і інш. У ХХ ст. рабіліся неаднаразовыя спробы перакласці з арыгінала на сучасную беларускую мову розныя кнігі бібліі. Найбольш вядомыя з іх "Новы запавет і псальмы" ў перастварэнні [[постаці/антон-луцкевіч|Антона Луцкевіча]] (Гельсінгфорс, 1931; Лондан, 1948; Стакгольм, 1991), "Новы закон" (Нью-Ёрк, 1970) і "Сьвятая Біблія" (Нью-Ёрк, 1973) ва ўзнаўленні Я. Станкевіча, "Новы запавет" (Мінск, 1999) у перакладзе У. Чарняўскага, "Новы запавет. Псалтыр" (Мінск, 1995) і "Біблія" (ЗША, 2002) у перакладзе В. Сёмухі, "Свяшчэннае Евангелле" (Мінск, 2007) у перакладзе Біблейскай камісіі Беларускай Праваслаўнай Царквы.
@@ Радок 21: / Радок 21: @@
 ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[textdiss>біблія]]
+  * [[ibdc.ped>біблія]]