Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


слоўнік:акцэнтны-чыста-танічны-верш

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Наступная версія
Папярэдняя версія
слоўнік:акцэнтны-чыста-танічны-верш [2025/08/22 11:14] – створана - знешняе змена 127.0.0.1слоўнік:акцэнтны-чыста-танічны-верш [2025/08/23 16:01] (бягучы) vedybeadmin
Радок 7: Радок 7:
  
 ====== Акцэнтны (чыста танічны) верш ====== ====== Акцэнтны (чыста танічны) верш ======
-Акцэнтны (ад лац. accentus – націск), або чыста танічны, верш - від танічнага верша, рытм якога заснаваны на аднолькавай (або прыблізна аднолькавай) колькасці акцэнтаў (апорных рытмічных націскаў) у вершаваных радках. Колькасць міжнаціскных складоў у ім неаднолькавая (звычайна ад 0 да 8 складоў). Калі іншыя віды танічнага верша (акцэнтна-складовы. [[slounik>дольнік|дольнік]]. [[slounik>тактавік|тактавік]]) у пэўнай ступені захоўваюць сувязь з сілаба-тонікай ці сілабікай (аднолькавая колькасць складоў у радках - у акцэнтна-складовым вершы, пэўнае адчуванне метрычнай канвы. перш за ўсё трохскладовых метраў. - у дольніку і тактавіку), то акцэнтны верш з іншымі сістэмамі вершаскладання такой сувязі не мае. Акцэнты верш (літаратурны) узнік на аснове народнага інтанацыйна-сказавага верша, яго быліннага тыпу. Першыя спробы акцэнтнага вершу былі своеасаблівым перайманнем народнага быліннага верша ("Песня западных славян" А. Пушкіна. "Песня про купца Калашникова" М. Лермантава. "...А чалом. чалом" і [[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-страцім-лебедзь|"Страцім-лебедзь"]] Максіма Багдановіча і інш.). Аднак сапраўдным стваральнікам акцэнтнага верша лічыцца У. Маякоўскі. Ён найбольш поўна раскрыў велізарныя выяўленчыя магчымасці як акцэнтнага верша, так і танічнай сістэмы вершавання ўвогуле. Менавіта таму часам гавораць нават пра "**верш Маякоўскага**" як пра своеасаблівы від верша. У беларускай сучаснай паэзіі акцэнтны верш, у адрозненне ад [[slounik>каламыйкавы-верш|каламыйкавага]] і дольніка, амаль не выкарыстоўваецца. Тлумачыцца гэта. відаць. перш за ўсё нацыянальнымі фальклорнымі традыцыямі. Пры ўвогуле шырокім бытаванні ў беларускай вуснай творчасці народнага верша адна яго разнавіднасць - музычна-моўны (песенны) верш - займае ў ёй выключнае становішча, другая - інтанацыйна-сказавы (рэчытатыўны) верш - не знайшла шырокага распаўсюджання. Акцэнтны ж літаратурны верш якраз і грунтуецца на другой разнавіднасці народнага танічнага верша. Аднак у беларускай паэзіі на ўзмежжы сілабікі і тонікі яшчэ ў ХІХ ст. узнікла арыгінальная форма акцэнтнага верша, які можна назваць акцэнтна-складовым вершам, Некаторыя даследчыкі тэрмінам "акцэнтны верш" акрэсліваюць танічную сістэму вершаскладання.+Акцэнтны (ад лац. accentus – націск), або чыста танічны, верш - від танічнага верша, рытм якога заснаваны на аднолькавай (або прыблізна аднолькавай) колькасці акцэнтаў (апорных рытмічных націскаў) у вершаваных радках. Колькасць міжнаціскных складоў у ім неаднолькавая (звычайна ад 0 да 8 складоў). Калі іншыя віды танічнага верша (акцэнтна-складовы. [[слоўнік/дольнік|дольнік]]. [[слоўнік/тактавік|тактавік]]) у пэўнай ступені захоўваюць сувязь з сілаба-тонікай ці сілабікай (аднолькавая колькасць складоў у радках - у акцэнтна-складовым вершы, пэўнае адчуванне метрычнай канвы. перш за ўсё трохскладовых метраў. - у дольніку і тактавіку), то акцэнтны верш з іншымі сістэмамі вершаскладання такой сувязі не мае. Акцэнты верш (літаратурны) узнік на аснове народнага інтанацыйна-сказавага верша, яго быліннага тыпу. Першыя спробы акцэнтнага вершу былі своеасаблівым перайманнем народнага быліннага верша ("Песня западных славян" А. Пушкіна. "Песня про купца Калашникова" М. Лермантава. "...А чалом. чалом" і [[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-страцім-лебедзь|"Страцім-лебедзь"]] Максіма Багдановіча і інш.). Аднак сапраўдным стваральнікам акцэнтнага верша лічыцца У. Маякоўскі. Ён найбольш поўна раскрыў велізарныя выяўленчыя магчымасці як акцэнтнага верша, так і танічнай сістэмы вершавання ўвогуле. Менавіта таму часам гавораць нават пра "**верш Маякоўскага**" як пра своеасаблівы від верша. У беларускай сучаснай паэзіі акцэнтны верш, у адрозненне ад [[слоўнік/каламыйкавы-верш|каламыйкавага]] і дольніка, амаль не выкарыстоўваецца. Тлумачыцца гэта. відаць. перш за ўсё нацыянальнымі фальклорнымі традыцыямі. Пры ўвогуле шырокім бытаванні ў беларускай вуснай творчасці народнага верша адна яго разнавіднасць - музычна-моўны (песенны) верш - займае ў ёй выключнае становішча, другая - інтанацыйна-сказавы (рэчытатыўны) верш - не знайшла шырокага распаўсюджання. Акцэнтны ж літаратурны верш якраз і грунтуецца на другой разнавіднасці народнага танічнага верша. Аднак у беларускай паэзіі на ўзмежжы сілабікі і тонікі яшчэ ў ХІХ ст. узнікла арыгінальная форма акцэнтнага верша, які можна назваць акцэнтна-складовым вершам, Некаторыя даследчыкі тэрмінам "акцэнтны верш" акрэсліваюць танічную сістэму вершаскладання.
  
    
Радок 13: Радок 13:
  
 ===== Падобныя старонкі ===== ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[slounik>акцэнтна-складовы-верш]] +  * [[слоўнік/акцэнтна-складовы-верш]] 
-  * [[slounik>цвёрдыя-формы-верша]] +  * [[слоўнік/цвёрдыя-формы-верша]] 
-  * [[slounik>танічнае-вершаванне]] +  * [[слоўнік/танічнае-вершаванне]] 
-  * [[slounik>каламыйкавы-верш]] +  * [[слоўнік/каламыйкавы-верш]] 
-  * [[slounik>александрыйскі-верш]]+  * [[слоўнік/александрыйскі-верш]]
  
слоўнік/акцэнтны-чыста-танічны-верш.1755861240.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:14 — 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki