Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- постаці:янка-лучына [2025/08/23 15:40] – vedybeadmin
+++ постаці:янка-лучына [2025/08/23 15:53] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 23: / Радок 23: @@
 Патрэба выказацца на беларускай мове з’явілася нечакана, як выбух, пад уражаннем выступленняў украінскіх артыстаў, якія гастралявалі ў Мінску ў 1887 г. Украінскі тэатр падаваў прыклад паспяховай нацыянальнай самавыявы. Свае першыя беларускія творы «Усёй трупе дабрадзея Старыцкага...» і «Дабрадзею артысту Манько» Янка Лучына не публікаваў. Як беларускі паэт ён дэбютаваў у друку ў 1889 г., калі змясціў у газеце «Минский листок» верш «Вясновай парой», паклаўшы тым самым пачатак вяртанню беларускай літаратуры да друкаванага жыцця, перарванага на чвэрць стагоддзя пасля падаўлення паўстання 1863 г.\\
 Апавядальная інтанацыя большасці паэтычных твораў Янкі Лучыны, напісаных па-беларуску, гэта рух насустрач селяніну, дзеля каго задумваўся і ад чыйго імя ствараўся верш. Менавіта праз гутарковы стыль, які адпавядаў духу часу і абумоўліваўся дэмакратычнай настроенасцю паэта, выяўлялася зліццё яго асобы з памкненнямі і ладам думак сялянства, адбывалася мастацкае адкрыццё эпічнай постаці беларускага мужыка.\\
-«[[творы/янка-лучына/янка-лучына-паляўнічыя-акварэлькі-з-пале|Паляўнічыя акварэлькі з Палесся]]» — гэта Лучынава адкрыццё беларускага народа, мужнага, цярплівага, сціплага. Менавіта гэтыя рысы ўласцівы старому лесніку Грышку, вобраз якога выпісаны ў паэме з любасцю і пераканаўчым [[slounik>псіхалагізм-у-літаратуры|псіхалагізмам]]. Постаць Грышкі — самая прыкметная і значная ў [[творы/янка-лучына/творчасць-янкі-лучыны|творчасці Лучыны-Неслухоўскага]], а «Паляўнічыя акварэлькі» — выдатная з’ява ў літаратурным жыцці Беларусі на зыходзе XIX ст.\\
+«[[творы/янка-лучына/янка-лучына-паляўнічыя-акварэлькі-з-пале|Паляўнічыя акварэлькі з Палесся]]» — гэта Лучынава адкрыццё беларускага народа, мужнага, цярплівага, сціплага. Менавіта гэтыя рысы ўласцівы старому лесніку Грышку, вобраз якога выпісаны ў паэме з любасцю і пераканаўчым [[слоўнік/псіхалагізм-у-літаратуры|псіхалагізмам]]. Постаць Грышкі — самая прыкметная і значная ў [[творы/янка-лучына/творчасць-янкі-лучыны|творчасці Лучыны-Неслухоўскага]], а «Паляўнічыя акварэлькі» — выдатная з’ява ў літаратурным жыцці Беларусі на зыходзе XIX ст.\\
 Магчыма, аўтар да канца не ўсведамляў гэтага, але ў тым, што тут яго напаткала творчая ўдача, ён не сумняваўся. Гэта відаць з лістоў паэта да рэдактара варшаўскага часопіса «Žycie» («Жыццё») Зянона Пшасмыцкага. У адным з іх ён пісаў: «Чым жа прывабліваюць мае «[[творы/янка-лучына/паляўнічыя-акварэлькі-з-палесся-ідэйны-з|Паляўнічыя акварэлькі]]»? Не ведаю. Мабыць, тым, што яны арыгінальныя і праўдзівыя, як фатаграфія, бо спісаны яны з сапраўдных факцікаў». I крыху ніжэй у тым жа лісце: «“Паляўнічых акварэлек” я мог бы напісаць з капу, бо і цяпер, хаця і без ног, трываю ў заўзятасці да шаракоў і бакасаў, за ложкам у мяне ёсць самапал, і езджу, калі здарыцца, паляваць на ўражанні, бо звярыну нячаста пазбаўляю жыцця. Ці павінен я тады фабрыкаваць «Акварэлькі»? Дзве ўжо абдумаў, адну напісаў слова ў слова з жыцця». Вельмі важнае прызнанне аўтара, што паэма ўзята з яго ўласнай жыццёвай практыкі. Значыць, існавалі прататыпы старога Грышкі і паніча. Думаецца, што паніч, ад імя якога вядзецца вершаванае апавяданне, — гэта сам паэт у час маладосці. Што да лесніка, то яго Лучына мог сустрэць у арандаванай бацькамі Мархачоўшчыне, куды яшчэ студэнтам прыязджаў на канікулы.\\
-Уласнага зборніка польскамоўных твораў «Poezje» («Паэтычныя творы») Лучына не дачакаўся. 16 ліпеня 1897 г. ён памёр, так і не давёўшы ў адпаведнасці са сваімі эстэтычнымі патрабаваннямі да канчатковай [[slounik>рэдакцыя|рэдакцыі]] варыянты беларускамоўных твораў, аб’яднаных пазней удзячнымі нашчадкамі ў кнігу «Вязанка».\\
+Уласнага зборніка польскамоўных твораў «Poezje» («Паэтычныя творы») Лучына не дачакаўся. 16 ліпеня 1897 г. ён памёр, так і не давёўшы ў адпаведнасці са сваімі эстэтычнымі патрабаваннямі да канчатковай [[слоўнік/рэдакцыя|рэдакцыі]] варыянты беларускамоўных твораў, аб’яднаных пазней удзячнымі нашчадкамі ў кнігу «Вязанка».\\
 \\
 У. Мархель\\