Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


постаці:алесь-гарун

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Наступная версія
Папярэдняя версія
постаці:алесь-гарун [2025/08/22 11:14] – створана - знешняе змена 127.0.0.1постаці:алесь-гарун [2025/08/23 15:55] (бягучы) vedybeadmin
Радок 9: Радок 9:
 {{/images/harun.jpg?286x402|Алесь Гарун}} {{/images/harun.jpg?286x402|Алесь Гарун}}
  
-Алесь Гарун — адзін з найвыдатнейшых беларускіх пісьменнікаў пачатку XX стагоддзя. Па таленту ён не ўступае тым, каго мы па праву называем заснавальнікамі сучаснай беларускай літаратуры — [[litpers>янка-купала-коратка|Янку Купалу]], Якубу Коласу, Максіму Багдановічу, [[litpers>максім-гарэцкі|Максіму Гарэцкаму]]. Толькі жыццёвы лёс яго склаўся надзвычай трагічна: сам ён на працягу цэлых дзесяці гадоў быў адарваны ад свайго асяроддзя, ад роднай зямлі. Займацца літаратурнай творчасцю мог толькі ў няволі, а пад канец жыцця — ва ўмовах разбуральнай вайны, іншаземных нашэсцяў, пад уладай акупацыйных рэжымаў.\\+Алесь Гарун — адзін з найвыдатнейшых беларускіх пісьменнікаў пачатку XX стагоддзя. Па таленту ён не ўступае тым, каго мы па праву называем заснавальнікамі сучаснай беларускай літаратуры — [[постаці/янка-купала-коратка|Янку Купалу]], Якубу Коласу, Максіму Багдановічу, [[постаці/максім-гарэцкі|Максіму Гарэцкаму]]. Толькі жыццёвы лёс яго склаўся надзвычай трагічна: сам ён на працягу цэлых дзесяці гадоў быў адарваны ад свайго асяроддзя, ад роднай зямлі. Займацца літаратурнай творчасцю мог толькі ў няволі, а пад канец жыцця — ва ўмовах разбуральнай вайны, іншаземных нашэсцяў, пад уладай акупацыйных рэжымаў.\\
 Імя Алеся Гаруна — выдатнага паэта, празаіка, драматурга, публіцыста на працягу амаль цэлага стагоддзя з-за ідэалагічных прычын было фактычна пад забаронай, а яго творчасць — штучна адчужаная ад літаратурнай спадчыны, выведзеная з культурнага ўжытку. Сёння яго імя становіцца адным з сімвалаў адраджэння, жыццё і літаратурная спадчына пераасэнсоўваюцца і выступаюць як матывацыйны фактар для мастацкай творчасці новых пакаленняў.\\ Імя Алеся Гаруна — выдатнага паэта, празаіка, драматурга, публіцыста на працягу амаль цэлага стагоддзя з-за ідэалагічных прычын было фактычна пад забаронай, а яго творчасць — штучна адчужаная ад літаратурнай спадчыны, выведзеная з культурнага ўжытку. Сёння яго імя становіцца адным з сімвалаў адраджэння, жыццё і літаратурная спадчына пераасэнсоўваюцца і выступаюць як матывацыйны фактар для мастацкай творчасці новых пакаленняў.\\
-Алесь Гарун — найбольш вядомы [[slounik>псеўданім|псеўданім]] пісьменніка, сапраўднае прозвішча — Прушынскі Аляксандр Уладзіміравіч. Нарадзіўся Алесь Гарун 11 сакавіка 1887 года. Што тычыцца месца яго нараджэння, то называецца як Мінск, так і фальварак Новы Двор Мінскага павета (сёння вёска Новы Двор Мінскага раёна) ў беднай сям'і чорнарабочага, выхадца з вёскі Падстарынь Стваловіцкай воласці Навагрудскага павета (сёння гэта Івацэвіцкі раён Брэсцкай вобласці).\\+Алесь Гарун — найбольш вядомы [[слоўнік/псеўданім|псеўданім]] пісьменніка, сапраўднае прозвішча — Прушынскі Аляксандр Уладзіміравіч. Нарадзіўся Алесь Гарун 11 сакавіка 1887 года. Што тычыцца месца яго нараджэння, то называецца як Мінск, так і фальварак Новы Двор Мінскага павета (сёння вёска Новы Двор Мінскага раёна) ў беднай сям'і чорнарабочага, выхадца з вёскі Падстарынь Стваловіцкай воласці Навагрудскага павета (сёння гэта Івацэвіцкі раён Брэсцкай вобласці).\\
 Малы Алесь змалку вызначаўся здольнасцямі і ўжо ў пяцігадовым узросце чытаў па-руску і па-польску. У дзяцінстве шмат часу праводзіў на вёсцы ў сваякоў, дзе не цураўся сялянскай працы. Хлопчык на працягу трох гадоў вучыўся ў Мінску ў царкоўна-прыходскай школе. Скончыў яе ў 1897 годзе. Два гады чакаў, каб мець права паступіць на дрэваапрацоўчае аддзяленне рамесніцкага вучылішча. Там, на дрэваапрацоўчым аддзяленні, ён правучыўся тры гады. Такой адукацыі было дастаткова, каб пачаць самастойнае працоўнае жыццё. У шаснаццаць гадоў юнак стаў кваліфікаваным столярам і, пачынаючы з 1902 года, працаваў у розных майстэрнях і на мэблевай фабрыцы ў Мінску. Ён меў працавітыя рукі і добры талент чырвонадрэўшчыка, а яшчэ настойліва і сістэматычна ўзбагачаў свае веды шляхам самаадукацыі.\\ Малы Алесь змалку вызначаўся здольнасцямі і ўжо ў пяцігадовым узросце чытаў па-руску і па-польску. У дзяцінстве шмат часу праводзіў на вёсцы ў сваякоў, дзе не цураўся сялянскай працы. Хлопчык на працягу трох гадоў вучыўся ў Мінску ў царкоўна-прыходскай школе. Скончыў яе ў 1897 годзе. Два гады чакаў, каб мець права паступіць на дрэваапрацоўчае аддзяленне рамесніцкага вучылішча. Там, на дрэваапрацоўчым аддзяленні, ён правучыўся тры гады. Такой адукацыі было дастаткова, каб пачаць самастойнае працоўнае жыццё. У шаснаццаць гадоў юнак стаў кваліфікаваным столярам і, пачынаючы з 1902 года, працаваў у розных майстэрнях і на мэблевай фабрыцы ў Мінску. Ён меў працавітыя рукі і добры талент чырвонадрэўшчыка, а яшчэ настойліва і сістэматычна ўзбагачаў свае веды шляхам самаадукацыі.\\
 Юнацтва і сталасць Алеся Гаруна прыпалі на гады, якія пакінулі ў гісторыі народа небывала яркі след: рэвалюцыя 1905 года, Першая сусветная вайна, нямецкая акупацыя, Лютаўская і Кастрычніцкая рэвалюцыі, грамадзянская вайна, іншаземныя інтэрвенцыі. На фоне ўсяго гэтага набірала сілы беларускае нацыянальнае адраджэнне, змаганне за права народам звацца, разгортванне вызваленчага руху. Алесь Гарун не застаўся ў баку ад усіх гэтых падзей.\\ Юнацтва і сталасць Алеся Гаруна прыпалі на гады, якія пакінулі ў гісторыі народа небывала яркі след: рэвалюцыя 1905 года, Першая сусветная вайна, нямецкая акупацыя, Лютаўская і Кастрычніцкая рэвалюцыі, грамадзянская вайна, іншаземныя інтэрвенцыі. На фоне ўсяго гэтага набірала сілы беларускае нацыянальнае адраджэнне, змаганне за права народам звацца, разгортванне вызваленчага руху. Алесь Гарун не застаўся ў баку ад усіх гэтых падзей.\\
Радок 26: Радок 26:
 У верасні 1917 года Алесь Гарун, хворы на сухоты, вярнуўся ў Беларусь. Жыў у Мінску. У 1918 годзе ён аддае пахвалу рускаму пралетарыяту і рэвалюцыі ў Расіі. Потым прымае актыўны ўдзел у беларускім нацыянальна-вызваленчым руху. У гэты час шырока разгарнулася яго ідэйна-палітычная барацьба, літаратурная і публіцыстычная творчасць. Алесь Гарун рэдагаваў газету "Беларускі шлях". У жніўні 1919 года ён узначаліў Часовы беларускі нацыянальны камітэт. Восенню 1919 года стаў членам так званай Беларускай вайсковай камісіі. Алесь Гарун друкуе мастацкія і публіцыстычныя творы ў розных перыядычных выданнях і калектыўных зборніках, змагаецца за права беларусаў народам звацца. I ўсё гэта нягледзячы на хваробу і на асабліва неспрыяльныя сямейныя і бытавыя ўмовы.\\ У верасні 1917 года Алесь Гарун, хворы на сухоты, вярнуўся ў Беларусь. Жыў у Мінску. У 1918 годзе ён аддае пахвалу рускаму пралетарыяту і рэвалюцыі ў Расіі. Потым прымае актыўны ўдзел у беларускім нацыянальна-вызваленчым руху. У гэты час шырока разгарнулася яго ідэйна-палітычная барацьба, літаратурная і публіцыстычная творчасць. Алесь Гарун рэдагаваў газету "Беларускі шлях". У жніўні 1919 года ён узначаліў Часовы беларускі нацыянальны камітэт. Восенню 1919 года стаў членам так званай Беларускай вайсковай камісіі. Алесь Гарун друкуе мастацкія і публіцыстычныя творы ў розных перыядычных выданнях і калектыўных зборніках, змагаецца за права беларусаў народам звацца. I ўсё гэта нягледзячы на хваробу і на асабліва неспрыяльныя сямейныя і бытавыя ўмовы.\\
 У 1920 годзе здароўе Алеся Гаруна пагаршаецца: да сухотаў дабаўляецца тыф. У ліпені 1920 года, калі белапалякі адступалі, цяжкахворага паэта на насілках унеслі ў санітарны цягнік, які вывез яго ў Кракаў. У гэтым жа месяцы ён і памёр, пражыўшы ўсяго толькі 33 гады. Пахаваны на вайсковых Ракавіцкіх могілках у Кракаве. I толькі амаль праз 70 гадоў пасля смерці, 24 верасня 1988 года, на яго магіле быў адкрыты помнік стараннямі актывістаў Беларускага грамадска-культурнага таварыства ў Польшчы. Пачалі выдавацца яго творы, пачалі гаварыць пра пісьменніка Алеся Гаруна. У 1991 годзе пра яго быў зняты дакументальна-публіцыстычны фільм "Праз сваю хату ўбачыць бацькаву".\\ У 1920 годзе здароўе Алеся Гаруна пагаршаецца: да сухотаў дабаўляецца тыф. У ліпені 1920 года, калі белапалякі адступалі, цяжкахворага паэта на насілках унеслі ў санітарны цягнік, які вывез яго ў Кракаў. У гэтым жа месяцы ён і памёр, пражыўшы ўсяго толькі 33 гады. Пахаваны на вайсковых Ракавіцкіх могілках у Кракаве. I толькі амаль праз 70 гадоў пасля смерці, 24 верасня 1988 года, на яго магіле быў адкрыты помнік стараннямі актывістаў Беларускага грамадска-культурнага таварыства ў Польшчы. Пачалі выдавацца яго творы, пачалі гаварыць пра пісьменніка Алеся Гаруна. У 1991 годзе пра яго быў зняты дакументальна-публіцыстычны фільм "Праз сваю хату ўбачыць бацькаву".\\
-Пісаць вершы Алесь Гарун пачаў змалку, але ніводнага твора гэтага перыяду не захавалася. З найбольш ранніх твораў да нас дайшла паэма "[[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-мае-коляды|Мае Коляды]]", датаваная 1905 годам, якая пабачыла свет у Вільні толькі ў 1920 годзе пад псеўданімам А. Сумны. Гэта – гісторыя нечаканага абуджэння нацыянальнай свядомасці ў беларускага вясковага хлопчыка, які прыехаў да свайго школьнага сябра і правёў свята ў асяроддзі паноў. Тэма нацыянальнага ўсведамлення, нацыянальнай годнасці беларуса ў далейшым становіцца адной з галоўных ва ўсёй творчасці Алеся Гаруна.\\+Пісаць вершы Алесь Гарун пачаў змалку, але ніводнага твора гэтага перыяду не захавалася. З найбольш ранніх твораў да нас дайшла паэма "[[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-мае-коляды|Мае Коляды]]", датаваная 1905 годам, якая пабачыла свет у Вільні толькі ў 1920 годзе пад псеўданімам А. Сумны. Гэта – гісторыя нечаканага абуджэння нацыянальнай свядомасці ў беларускага вясковага хлопчыка, які прыехаў да свайго школьнага сябра і правёў свята ў асяроддзі паноў. Тэма нацыянальнага ўсведамлення, нацыянальнай годнасці беларуса ў далейшым становіцца адной з галоўных ва ўсёй творчасці Алеся Гаруна.\\
 У 1907 годзе ў газеце "Наша ніва" Алесь Гарун дэбютаваў з вершам "Маці-Беларусі": У 1907 годзе ў газеце "Наша ніва" Алесь Гарун дэбютаваў з вершам "Маці-Беларусі":
  
Радок 35: Радок 35:
  
 \\ \\
-У 1908 годзе з'явіліся яшчэ два вершы: [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-януку-купале|"Януку Купале"]] (паэтычны водгук на зборнік "Жалейка") і [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-начныя-думкі|"Начныя думкі"]].\\ +У 1908 годзе з'явіліся яшчэ два вершы: [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-януку-купале|"Януку Купале"]] (паэтычны водгук на зборнік "Жалейка") і [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-начныя-думкі|"Начныя думкі"]].\\ 
-Больш стала літаратурнай творчасцю Алесь Гарун заняўся ў Сібіры, дзе, па сутнасці, склалася яго творчая індывідуальнасць, выявіўся шматгранны пісьменніцкі талент, прыйшла мастацкая сталасць. Аб гэтым сведчаць яго вершы: "У выгнанні", "Журба", "Навокал", [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-мае-думкі|"Мае думкі"]], "Як надарыцца мінута", "Мілая, родная старонка-маці!", "З песняў няволі", "Прывітанне", "Малітва" і інш. Вершы паэта, напісаныя ў Сібіры, — гэта водгулле пакуты і сімвал веры, споведзь і скарга выгнанніка, а таксама сведчанне нязломнай, непахіснай вытрымкі. I разам з тым — шчымлівае, неадольнае пачуццё духоўнае сувязі з роднаю зямлёю, з усім тым, што на ёй адбываецца, а галоўнае — з тымі пераменамі, якія там наспяваюць, набіраюць сілы, з'яўляюцца вестунамі адраджэння дарагой сэрцу Беларусі:+Больш стала літаратурнай творчасцю Алесь Гарун заняўся ў Сібіры, дзе, па сутнасці, склалася яго творчая індывідуальнасць, выявіўся шматгранны пісьменніцкі талент, прыйшла мастацкая сталасць. Аб гэтым сведчаць яго вершы: "У выгнанні", "Журба", "Навокал", [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-мае-думкі|"Мае думкі"]], "Як надарыцца мінута", "Мілая, родная старонка-маці!", "З песняў няволі", "Прывітанне", "Малітва" і інш. Вершы паэта, напісаныя ў Сібіры, — гэта водгулле пакуты і сімвал веры, споведзь і скарга выгнанніка, а таксама сведчанне нязломнай, непахіснай вытрымкі. I разам з тым — шчымлівае, неадольнае пачуццё духоўнае сувязі з роднаю зямлёю, з усім тым, што на ёй адбываецца, а галоўнае — з тымі пераменамі, якія там наспяваюць, набіраюць сілы, з'яўляюцца вестунамі адраджэння дарагой сэрцу Беларусі:
  
 … Што мне багацтва? Без грошы, без золата\\ … Што мне багацтва? Без грошы, без золата\\
Радок 62: Радок 62:
 \\ \\
 Паэтычнымі радкамі вершаў Алесь Гарун сцвярджае, што не можа бясследна загінуць той народ, які змог зберагчы родную мову – скарб, што захаваўся ад дзядоў і прадзедаў, і з натхненнем заклікаў беларусаў шанаваць, берагчы, не цурацца роднай мовы.\\ Паэтычнымі радкамі вершаў Алесь Гарун сцвярджае, што не можа бясследна загінуць той народ, які змог зберагчы родную мову – скарб, што захаваўся ад дзядоў і прадзедаў, і з натхненнем заклікаў беларусаў шанаваць, берагчы, не цурацца роднай мовы.\\
-Крыніцай творчасці Алеся Гаруна быў і сам беларускі народ, у жыцці якога паэт бачыў вытокі сваёй творчасці і дзеля якога пісаў свае вершы ("Народ", "Брацця, к агульнаму шчасцю…", [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-людзям|"Людзям"]], "Хто сказаў: "І я з народам", "Пажар" і інш). У вершах гучыць жаданне лепшай долі для народа, паэт гатовы ахвяраваць сабой дзеля шчасця роднага краю. Пачуццё адказнасці перад часам і перад народам не слабела, не змяншалася ў Алеся Гаруна да канца яго дзён. У вершы "Думкі — дыяменты, краскі жыцця..." паэт уявіў сябе ў апошнюю хвіліну жыцця, з якім ён хацеў бы развітацца толькі песняй аб шчасці людзей:+Крыніцай творчасці Алеся Гаруна быў і сам беларускі народ, у жыцці якога паэт бачыў вытокі сваёй творчасці і дзеля якога пісаў свае вершы ("Народ", "Брацця, к агульнаму шчасцю…", [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-людзям|"Людзям"]], "Хто сказаў: "І я з народам", "Пажар" і інш). У вершах гучыць жаданне лепшай долі для народа, паэт гатовы ахвяраваць сабой дзеля шчасця роднага краю. Пачуццё адказнасці перад часам і перад народам не слабела, не змяншалася ў Алеся Гаруна да канца яго дзён. У вершы "Думкі — дыяменты, краскі жыцця..." паэт уявіў сябе ў апошнюю хвіліну жыцця, з якім ён хацеў бы развітацца толькі песняй аб шчасці людзей:
  
 … Хай заспяваю, як лебедзь, калі\\ … Хай заспяваю, як лебедзь, калі\\
Радок 92: Радок 92:
  
 \\ \\
-Сваю місію паэт выканаў. Творчасць Алеся Гаруна – яркая старонка ў гісторыі беларускай літаратуры. Аб гэтым сведчыць яго адзіны прыжыццёвы паэтычны зборнік "Матчын дар" (выдаваўся ў 1918, 1929, 1988). Матчын дар – гэта, найперш, родны край, мова, дадзеная ад маці, гордае імя Беларуса, якое паэт піша з вялікай літары. Зборнік вылучае асноўныя матывы творчасці Алеся Гаруна: любоў да Радзімы, роля паэта і паэзіі ў жыцці грамадства, непарыўнасць сувязі паэта са сваім народам, інтымныя, пейзажныя творы. "Матчын дар" — цэласная кніга, са сваім паэтычным светам, дзе кожны верш яркі і цікавы сам па сабе, а ўзятыя разам і аб'яднаныя ў цыклы ([[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-роднаму-краю|"Роднаму краю"]], "На чужыне", "Праявы роднага") яны складаюць "Думы і песні", атрыманыя ў спадчыну як запаветны матчын дар. Зборнік Алеся Гаруна "Матчын дар" з'яўляецца адным з найвыдатнейшых паэтычных дасягненняў пачатку XX стагоддзя. Крытыкі ставяць гэты зборнік побач з такімі кнігамі, як "Шляхам жыцця" Янкі Купалы і "Вянок" Максіма Багдановіча.\\ +Сваю місію паэт выканаў. Творчасць Алеся Гаруна – яркая старонка ў гісторыі беларускай літаратуры. Аб гэтым сведчыць яго адзіны прыжыццёвы паэтычны зборнік "Матчын дар" (выдаваўся ў 1918, 1929, 1988). Матчын дар – гэта, найперш, родны край, мова, дадзеная ад маці, гордае імя Беларуса, якое паэт піша з вялікай літары. Зборнік вылучае асноўныя матывы творчасці Алеся Гаруна: любоў да Радзімы, роля паэта і паэзіі ў жыцці грамадства, непарыўнасць сувязі паэта са сваім народам, інтымныя, пейзажныя творы. "Матчын дар" — цэласная кніга, са сваім паэтычным светам, дзе кожны верш яркі і цікавы сам па сабе, а ўзятыя разам і аб'яднаныя ў цыклы ([[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-роднаму-краю|"Роднаму краю"]], "На чужыне", "Праявы роднага") яны складаюць "Думы і песні", атрыманыя ў спадчыну як запаветны матчын дар. Зборнік Алеся Гаруна "Матчын дар" з'яўляецца адным з найвыдатнейшых паэтычных дасягненняў пачатку XX стагоддзя. Крытыкі ставяць гэты зборнік побач з такімі кнігамі, як "Шляхам жыцця" Янкі Купалы і "Вянок" Максіма Багдановіча.\\ 
-Паэтычная спадчына Алеся Гаруна ўключае шмат іншых вершаў ("Край няволі", "Песня-звон", "Праводзіны", "[[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-жыццё|Жыццё]]", "Вецер", [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-восень|"Восень"]], "Начлег", "Хрыстос нарадзіўся"!..", "Самсон", "Дзяўчыначка – сэрца, сябе не трывож…", "Два каханні", "Сын", "Асенні спеў" і інш.), апублікаваных паасобку ў розных выданнях пад псеўданімамі І. Жывіца, А. Сумны, А. Навадворскі, Сальвэсь.\\ +Паэтычная спадчына Алеся Гаруна ўключае шмат іншых вершаў ("Край няволі", "Песня-звон", "Праводзіны", "[[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-жыццё|Жыццё]]", "Вецер", [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-восень|"Восень"]], "Начлег", "Хрыстос нарадзіўся"!..", "Самсон", "Дзяўчыначка – сэрца, сябе не трывож…", "Два каханні", "Сын", "Асенні спеў" і інш.), апублікаваных паасобку ў розных выданнях пад псеўданімамі І. Жывіца, А. Сумны, А. Навадворскі, Сальвэсь.\\ 
-Алесь Гарун увайшоў у беларускую літаратуру і як выдатны празаік. На працягу 1912-1915 гадоў у "Нашай ніве" з'явіліся чатыры яго празаічныя творы: кароценькая алегарычная легенда [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-першы-снег|"Першы снег"]] і апавяданні [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-пан-шабуневіч|"Пан Шабуневіч"]], "Маладое", [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-чалавек-без-крыві|"Чалавек без крыві"]]. Пасля вяртання з Сібіры ў "Вольнай Беларусі" пісьменнік апублікаваў яшчэ тры апавяданні: "Свята", [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-п-ера-і-каламбіна|"П'ера і Каламбіна"]] і [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-у-панасавым-сяле|"У Панасавым сяле"]]. Празаічныя творы, як правіла, падпісваў псеўданімам І. Жывіца (дзявочае прозвішча маці).\\+Алесь Гарун увайшоў у беларускую літаратуру і як выдатны празаік. На працягу 1912-1915 гадоў у "Нашай ніве" з'явіліся чатыры яго празаічныя творы: кароценькая алегарычная легенда [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-першы-снег|"Першы снег"]] і апавяданні [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-пан-шабуневіч|"Пан Шабуневіч"]], "Маладое", [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-чалавек-без-крыві|"Чалавек без крыві"]]. Пасля вяртання з Сібіры ў "Вольнай Беларусі" пісьменнік апублікаваў яшчэ тры апавяданні: "Свята", [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-п-ера-і-каламбіна|"П'ера і Каламбіна"]] і [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-у-панасавым-сяле|"У Панасавым сяле"]]. Празаічныя творы, як правіла, падпісваў псеўданімам І. Жывіца (дзявочае прозвішча маці).\\
 Алесь Гарун пісаў пра нацыянальнае бяспраўе беларусаў, нацыянальную самасвядомасць ("Пан Шабуневіч", 1912). У творы паказваецца складаны, вельмі і вельмі няпросты лёс тых людзей, якія спрабуюць абараняць права роднай мовы на існаванне ў штодзённым жыцці.\\ Алесь Гарун пісаў пра нацыянальнае бяспраўе беларусаў, нацыянальную самасвядомасць ("Пан Шабуневіч", 1912). У творы паказваецца складаны, вельмі і вельмі няпросты лёс тых людзей, якія спрабуюць абараняць права роднай мовы на існаванне ў штодзённым жыцці.\\
 Блізкай Алесю Гаруну была астрожная тэматыка. Са зместу апавяданняў "Чалавек без крыві" і "Маладое" відаць, як астрожнае жыццё калечыць лёс чалавека, разбуральна ўздзейнічае на яго псіхалогію.\\ Блізкай Алесю Гаруну была астрожная тэматыка. Са зместу апавяданняў "Чалавек без крыві" і "Маладое" відаць, як астрожнае жыццё калечыць лёс чалавека, разбуральна ўздзейнічае на яго псіхалогію.\\
-У шэрагу апавяданняў пісьменніка асобна стаіць "П'ера і Каламбіна". Гэта — своеасаблівы празаічны [[slounik>трыпціх|трыпціх]], паасобныя часткі якога сюжэтна паміж сабою не звязаны. Яны аб'ядноўваюцца толькі агульнай тэмай кахання, мастацкім роздумам аб загадкавай сіле гэтага пачуцця і аб тых тайнах, якія то збліжаюць двух чужых людзей, то зноў утвараюць паміж імі непераадольную бездань.\\+У шэрагу апавяданняў пісьменніка асобна стаіць "П'ера і Каламбіна". Гэта — своеасаблівы празаічны [[слоўнік/трыпціх|трыпціх]], паасобныя часткі якога сюжэтна паміж сабою не звязаны. Яны аб'ядноўваюцца толькі агульнай тэмай кахання, мастацкім роздумам аб загадкавай сіле гэтага пачуцця і аб тых тайнах, якія то збліжаюць двух чужых людзей, то зноў утвараюць паміж імі непераадольную бездань.\\
 Апошнім празаічным творам пісьменніка з'яўляецца фантастычнае апавяданне "У Панасавым сяле", якое дае магчымасць прасачыць, як пісьменнік у сваёй творчасці быў звязаны з самымі разнастайнымі традыцыямі і як узбагачаў іх, творча пераасэнсоўваючы.\\ Апошнім празаічным творам пісьменніка з'яўляецца фантастычнае апавяданне "У Панасавым сяле", якое дае магчымасць прасачыць, як пісьменнік у сваёй творчасці быў звязаны з самымі разнастайнымі традыцыямі і як узбагачаў іх, творча пераасэнсоўваючы.\\
-У асобе Алеся Гаруна беларуская літаратура атрымала і цудоўнага дзіцячага пісьменніка, аб чым сведчыць зборнік п'ес "Жывыя казкі" (1920) для дзіцячага тэатра, які перад самай смерцю, у 1920 годзе, выдаў пісьменнік. У яго ўвайшлі п'есы "[[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-хлопчык-у-лесе|Хлопчык у лесе]]", "[[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-шчаслівы-чырвонец|Шчаслівы чырвонец]]" і "[[books/Alies_Harun-Dziuny_lapac.pdf|Дзіўны лапаць, або Не ўсё тое порах, што ў пораху ляжыць]]". Двойчы таксама публікавалася пераробленая з польскай мовы дзіцячая п'еса [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-датрымаў-характар|"Датрымаў характар"]]. Пішучы гэтыя п'есы, Алесь Гарун быў прыкаваны цяжкай хваробай да ложка. Аднак, нягледзячы на гэта, у творах пануе светлая атмасфера жыццесцвярджэння, аптымізму, непрымірымасці да махлярства, фальшу, няпраўды, да любых заганных з'яў у жыцці, ва ўзаемаадносінах паміж людзьмі.\\+У асобе Алеся Гаруна беларуская літаратура атрымала і цудоўнага дзіцячага пісьменніка, аб чым сведчыць зборнік п'ес "Жывыя казкі" (1920) для дзіцячага тэатра, які перад самай смерцю, у 1920 годзе, выдаў пісьменнік. У яго ўвайшлі п'есы "[[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-хлопчык-у-лесе|Хлопчык у лесе]]", "[[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-шчаслівы-чырвонец|Шчаслівы чырвонец]]" і "[[books/Alies_Harun-Dziuny_lapac.pdf|Дзіўны лапаць, або Не ўсё тое порах, што ў пораху ляжыць]]". Двойчы таксама публікавалася пераробленая з польскай мовы дзіцячая п'еса [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-датрымаў-характар|"Датрымаў характар"]]. Пішучы гэтыя п'есы, Алесь Гарун быў прыкаваны цяжкай хваробай да ложка. Аднак, нягледзячы на гэта, у творах пануе светлая атмасфера жыццесцвярджэння, аптымізму, непрымірымасці да махлярства, фальшу, няпраўды, да любых заганных з'яў у жыцці, ва ўзаемаадносінах паміж людзьмі.\\
 Творчасць Алеся Гаруна адлюстроўвае ў сабе праўду жыцця і імкненняў таго далёкага пакалення, якое бясконца самаахвярна працярэблівала шлях да свабоды і роўнасці, справядлівасці і ўсеагульнага шчасця. Пракладваючы ўласныя шляхі ў літаратуру, Алесь Гарун вельмі істотна дапаўняе Янку Купалу і Якуба Коласа і ў філасофскім асэнсаванні заканамернасцей гісторыі, і ў пазнанні таямніц і глыбіняў чалавечай псіхалогіі.\\ Творчасць Алеся Гаруна адлюстроўвае ў сабе праўду жыцця і імкненняў таго далёкага пакалення, якое бясконца самаахвярна працярэблівала шлях да свабоды і роўнасці, справядлівасці і ўсеагульнага шчасця. Пракладваючы ўласныя шляхі ў літаратуру, Алесь Гарун вельмі істотна дапаўняе Янку Купалу і Якуба Коласа і ў філасофскім асэнсаванні заканамернасцей гісторыі, і ў пазнанні таямніц і глыбіняў чалавечай псіхалогіі.\\
 Сваёй мастацкай творчасцю, паводзінамі, усім жыццём пісьменнік дае новым пакаленням урокі мужнасці, вернасці, самаахвярнасці, міласэрнасці, годнасці. Сваім мастацкім словам Алесь Гарун паказвае новым пакаленням, як трэба берагчы і славіць Радзіму, бацькоўскую зямлю і матчыну мову. Ён выносіць няшчадны прысуд здрадлівасці, няпраўдзе і фальшу. Сваім мастацкім словам ён заўсёды будзіў і будзіць чалавечае сумленне і праведны гнеў супраць любых форм прыгнёту, любых форм здзеку над чалавекам.\\ Сваёй мастацкай творчасцю, паводзінамі, усім жыццём пісьменнік дае новым пакаленням урокі мужнасці, вернасці, самаахвярнасці, міласэрнасці, годнасці. Сваім мастацкім словам Алесь Гарун паказвае новым пакаленням, як трэба берагчы і славіць Радзіму, бацькоўскую зямлю і матчыну мову. Ён выносіць няшчадны прысуд здрадлівасці, няпраўдзе і фальшу. Сваім мастацкім словам ён заўсёды будзіў і будзіць чалавечае сумленне і праведны гнеў супраць любых форм прыгнёту, любых форм здзеку над чалавекам.\\
Радок 108: Радок 108:
  
 ===== Падобныя старонкі ===== ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-ветру]] +  * [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-ветру]] 
-  * [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-у-чатырохлецце-нашае-нівы]] +  * [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-у-чатырохлецце-нашае-нівы]] 
-  * [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-восень]] +  * [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-восень]] 
-  * [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-брацця-досыць-цярпець-нам-і-]] +  * [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-брацця-досыць-цярпець-нам-і-]] 
-  * [[bellit>алесь-гарун/алесь-гарун-мае-думкі]]+  * [[творы/алесь-гарун/алесь-гарун-мае-думкі]]
  
постаці/алесь-гарун.1755861245.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:14 — 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki