Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


аналіз-і-крытыка:рэвалюцыйна-вызваленчыя-матывы-ў-творчас

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Наступная версія
Папярэдняя версія
аналіз-і-крытыка:рэвалюцыйна-вызваленчыя-матывы-ў-творчас [2025/08/22 11:14] – створана - знешняе змена 127.0.0.1аналіз-і-крытыка:рэвалюцыйна-вызваленчыя-матывы-ў-творчас [2025/08/23 15:55] (бягучы) vedybeadmin
Радок 7: Радок 7:
  
 ====== Рэвалюцыйна-вызваленчыя матывы ў творчасці Цёткі ====== ====== Рэвалюцыйна-вызваленчыя матывы ў творчасці Цёткі ======
-Палымяная творчасць Цёткі пачалася не на голым месцы: яна ўвабрала ў сябе дэмакратычныя ідэі і прынцыпы папярэднікаў, і перш за ўсё [[litpers>францішак-багушэвіч|Ф. Багушэвіча]]. Нават назва яе зборніка "Скрыпка беларуская" асацыіруецца з назвамі зборнікаў Ф. Багушэвіча "Дудка беларуская" і "Смык беларускі". І калі Ф. Багушэвіч хацеў адшукаць "такой вадзіцы ды з такой крыніцы, што як хто нап’ецца, дык вольным стаецца", то Цётка марыць "зярном пшаніцы ўпасць на ніўкі вёскі, зазалаціцца без мятліцы, даць хлеб смачнейшы трошкі". Але Цётка, у адрозненне ад Ф. Багушэвіча, жыла ў іншы час. Рэвалюцыя дапамагла таленту паэтэсы адкрыцца перад людзьмі, абудзіла няўрымслівае жаданне данесці праўду да свядомасці працоўных, выказаць яе голасна, ледзь не на ўвесь свет.\\ +Палымяная творчасць Цёткі пачалася не на голым месцы: яна ўвабрала ў сябе дэмакратычныя ідэі і прынцыпы папярэднікаў, і перш за ўсё [[постаці/францішак-багушэвіч|Ф. Багушэвіча]]. Нават назва яе зборніка "Скрыпка беларуская" асацыіруецца з назвамі зборнікаў Ф. Багушэвіча "Дудка беларуская" і "Смык беларускі". І калі Ф. Багушэвіч хацеў адшукаць "такой вадзіцы ды з такой крыніцы, што як хто нап’ецца, дык вольным стаецца", то Цётка марыць "зярном пшаніцы ўпасць на ніўкі вёскі, зазалаціцца без мятліцы, даць хлеб смачнейшы трошкі". Але Цётка, у адрозненне ад Ф. Багушэвіча, жыла ў іншы час. Рэвалюцыя дапамагла таленту паэтэсы адкрыцца перад людзьмі, абудзіла няўрымслівае жаданне данесці праўду да свядомасці працоўных, выказаць яе голасна, ледзь не на ўвесь свет.\\ 
-Бурлівы, кіпучы 1905 год цалкам захапіў Цётку. "Люблю ўраганы... У буры я адчуваю рай", – прызнаецца паэтэса. Раз’юшанай марской стыхіяй здаецца ёй рэвалюцыя ў вершы "[[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-мора|Мора]]" (яго падзагаловак – "Рэвалюцыя народная"). Шырокае, неабсяжнае мора становіцца неспакойным. Грыміць гром – і хвалі ўспененага мора ўздымаюцца да неба, рвуць берагі, змываюць векавыя горы і скалы.+Бурлівы, кіпучы 1905 год цалкам захапіў Цётку. "Люблю ўраганы... У буры я адчуваю рай", – прызнаецца паэтэса. Раз’юшанай марской стыхіяй здаецца ёй рэвалюцыя ў вершы "[[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-мора|Мора]]" (яго падзагаловак – "Рэвалюцыя народная"). Шырокае, неабсяжнае мора становіцца неспакойным. Грыміць гром – і хвалі ўспененага мора ўздымаюцца да неба, рвуць берагі, змываюць векавыя горы і скалы.
  
 Мора вуглем цяпер стала,\\ Мора вуглем цяпер стала,\\
Радок 22: Радок 22:
 У такім бою толькі пасць. У такім бою толькі пасць.
  
-Паэзія Цёткі, якую можна ўпэўнена назваць летапісам рэвалюцыі 1905 г., уздымала рэвалюцыйны дух народа, паказвала сілу і моц працоўнага чалавека, які яшчэ так нядаўна пакорліва цярпеў прыніжэнне і прыгнёт. У вершы "[[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-вера-беларуса|Вера беларуса]]" паэтэса сцвярджае, што беларускі народ стаіць на парозе сваёй свабоды, што яшчэ адзін націск – і падуць ланцугі.+Паэзія Цёткі, якую можна ўпэўнена назваць летапісам рэвалюцыі 1905 г., уздымала рэвалюцыйны дух народа, паказвала сілу і моц працоўнага чалавека, які яшчэ так нядаўна пакорліва цярпеў прыніжэнне і прыгнёт. У вершы "[[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-вера-беларуса|Вера беларуса]]" паэтэса сцвярджае, што беларускі народ стаіць на парозе сваёй свабоды, што яшчэ адзін націск – і падуць ланцугі.
  
 Веру, братцы: людзьмі станем,\\ Веру, братцы: людзьмі станем,\\
Радок 36: Радок 36:
 Пара, братцы, парваць пута! Пара, братцы, парваць пута!
  
-Асаблівым рэвалюцыйным запалам вызначаецца верш "[[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-хрэст-на-свабоду|Хрэст на свабоду]]", які апявае саму рэвалюцыю і адлюстроўвае падзеі крывавай нядзелі 9 студзеня. Расстрэл мірнай дэманстрацыі паказаў, што цар і самадзяржаўе з’яўляюцца галоўнымі ворагамі народа. Верш расказвае і пра бясслаўную руска-японскую вайну, у якой па віне цара "кроў ракамі льецца ў мора, салдат гіне там ад гора без кашулі і без хлеба". Разбуджаны расстрэлам студзеньскай дэманстрацыі, працоўны люд уздымаецца на барацьбу і патрабуе знішчэння "бюракратаў", антыхрыстаў, павешання цара. Сваёй палітычнай накіраванасцю, выкрывальным пафасам верш "Хрэст на свабоду" нагадвае паэтычную лістоўку (пракламацыю), што заклікала да ўсенароднага паўстання супраць цара і самадзяржаўя.\\ +Асаблівым рэвалюцыйным запалам вызначаецца верш "[[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-хрэст-на-свабоду|Хрэст на свабоду]]", які апявае саму рэвалюцыю і адлюстроўвае падзеі крывавай нядзелі 9 студзеня. Расстрэл мірнай дэманстрацыі паказаў, што цар і самадзяржаўе з’яўляюцца галоўнымі ворагамі народа. Верш расказвае і пра бясслаўную руска-японскую вайну, у якой па віне цара "кроў ракамі льецца ў мора, салдат гіне там ад гора без кашулі і без хлеба". Разбуджаны расстрэлам студзеньскай дэманстрацыі, працоўны люд уздымаецца на барацьбу і патрабуе знішчэння "бюракратаў", антыхрыстаў, павешання цара. Сваёй палітычнай накіраванасцю, выкрывальным пафасам верш "Хрэст на свабоду" нагадвае паэтычную лістоўку (пракламацыю), што заклікала да ўсенароднага паўстання супраць цара і самадзяржаўя.\\ 
-Цётка добра разумела, што ў барацьбе з царызмам працоўныя Беларусі не павінны быць ізаляванымі, што дабіцца перамогі можна толькі ў еднасці з іншымі народамі. У вершы "[[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-суседзям-у-няволі|Суседзям у няволі]]" паэтэса звяртаецца да брацкіх народаў, якія таксама пакутуюць у няволі, з заклікам узняцца на барацьбу супраць прыгнятальнікаў:+Цётка добра разумела, што ў барацьбе з царызмам працоўныя Беларусі не павінны быць ізаляванымі, што дабіцца перамогі можна толькі ў еднасці з іншымі народамі. У вершы "[[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-суседзям-у-няволі|Суседзям у няволі]]" паэтэса звяртаецца да брацкіх народаў, якія таксама пакутуюць у няволі, з заклікам узняцца на барацьбу супраць прыгнятальнікаў:
  
 Мы вам родны. Праўду знайце:\\ Мы вам родны. Праўду знайце:\\
Радок 51: Радок 51:
  
 ===== Падобныя старонкі ===== ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-мора]] +  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-мора]] 
-  * [[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-прысяга-над-крывавымі-разорамі]] +  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-прысяга-над-крывавымі-разорамі]] 
-  * [[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-сварба]] +  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-сварба]] 
-  * [[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-міхаська]] +  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-міхаська]] 
-  * [[bellit>цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-алаіза-пашкевіч]]+  * [[творы/цётка-алаіза-пашкевіч/цётка-алаіза-пашкевіч]]
  
аналіз-і-крытыка/рэвалюцыйна-вызваленчыя-матывы-ў-творчас.1755861250.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:14 — 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki