Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Сачыненне на тэму "Прырода – крыніца прыгажосці"
&keywords = прырода, восень, край, чалавека, радкі, роднага, пухам, абараніць, вясны, думка, колас, любові, зямлі
&abstract = Сачыненне на тэму "Прырода – крыніца прыгажосці"
&iftrue = nan
~~

====== Прырода – крыніца прыгажосці ======
Мой родны кут, як ты мне мілы!..\\
Забыць цябе не маю сілы!\\
Не раз, утомлены дарогай,\\
Жыццём вясны мае убогай,\\
К табе я ў думках залятаю\\
І там душою спачываю.

//Я.Колас//

Гэтыя пранікнёныя радкі сталі своеасаблівай формулай выражэння любові да роднага краю, бацькоўскай зямлі, бо для кожнага з нас гэта зямля – самая ласкавая і непаўторная. І дзе б мы не апынуліся пазней, у якіх цудоўных палацах-музеях не пабывалі, мы заўсёды вяртаемся на радзіму свайго дзяцінства. Гэтыя знаёмыя з маленства мясціны, дзе мы выраслі і жывём, – ёсць часцінка таго вялікага і святога, што мы называем словамі Айчына, Бацькаўшчына.\\
Адвечная прыгажосць роднага краю, яго прырода апета многімі мастакамі слова, ёй прысвечаны самыя задушэўныя старонкі кніг. Асабліва многа цудоўных пейзажных замалёвак у Я. Коласа:

Малюнкі родныя і з’явы!\\
Як вы мне любы, як цікавы!\\
Як часта мілай чарадою\\
Вы ўстаяце перада мною!

Чытаючы "Новую зямлю", "Сымона-музыку", "На ростанях", мы можам уявіць і палюбавацца ўзыходам сонца і летняй раніцай, пачуць бусліны клёкат і спеў жаўрука, пабываць на квітнеючым лузе і пясчаным беразе, пачуць шум бору, шапаценне калосся на ніве. "Прырода з людзьмі жыве супольна, згодна", – падкрэслівае гэту думку Я. Колас. Яна то тужлівая, змрочная, як доля селяніна, то светлая і радасная, як мары чалавека, спадзяванні на лепшае будучае. Малюнкі прыроды чаргуюцца ў Я. Коласа з філасофскімі разважаннямі і важнымі абагульненнямі пра жыццё чалавека, яго лёс.\\
Прызнанне ў любові да роднага краю гучыць і ў вядомым вершы-рамансе К. Буйло "Люблю". Радкі яго, эмацыянальныя, узвышаныя, кранаюць душу:

Люблю наш край – старонку гэту,\\
Дзе я радзілася, расла,\\
Дзе першы раз пазнала шчасце,\\
Слязу нядолі праліла.

Зачараваным царствам паказвае родную прыроду М. Багдановіч. У такім царстве жывуць легенды, паданні, народныя павер’і. Вось гудзе і кружыцца падвей, брыдзе па дзікім лесе касматы лясун; белы месяц цягне з возера срэбныя ніці, у якіх русалкі заблыталі свае косы; залёг у ціне, спіць на дне ракі вадзянік. Хараство рэальнай прыроды не псуюць гэтыя міфічныя істоты. М. Багдановіч цудоўна перадае фарбы і гукі прыроды. Яго вабіць час змяркання, пераходу дзённага святла ў цемень і золак, "той дзень, што мае нарадзіцца, і знікшы дзень". Музыка прыроды – музыка сэрца паэта, яго душэўныя перажыванні і думы – гучыць у вершы "Па-над белым пухам вішняў...":

Па-над белым пухам вішняў,\\
Быццам сіні аганёк,\\
Б’ецца, ўецца шпаркі, лёгкі\\
Сінякрылы матылёк...\\
Не паняць таго ніколі,\\
Не разведаць, не спазнаць:\\
Не даюць мне думаць зыкі,\\
Што ляцяць, дрыжаць, звіняць.

Аб светлай пары лета з навальніцамі і спякотай, аб усходзе сонца і жнівеньскім вечары, бяскрайнім жытнёвым моры, рознакаляровых красках на ўзмежках і пожнях, аб летняй ночы з светлячкамі, аб рыбнай лоўлі гучаць радкі В. Вярбы, А. Вялюгіна, Р. Ігнаценкі, Т. Хадкевіча, В. Віткі, М. Танка, К. Кірэенкі, Ю. Свіркі.\\
Тужлівая восень з навальніцамі і дажджамі, непаўторнымі фарбамі лясоў, вераснёўскімі вечарамі знайшла сваё адлюстраванне ў творчасці амаль усіх паэтаў і празаікаў як старэйшага, так і малодшага пакалення. Восень выклікае глыбокі роздум аб жыцці.\\
Прыгадаем пачатак верша "Восень" П. Панчанкі:

Сляды гарачыні\\
Яшчэ на тварах носім,\\
Ды паплылі ўжо дні\\
У залатую восень.\\
Самотны крык гусей\\
Даносіцца з-пад воблак.\\
У асмужанай красе\\
Твой бачу, восень, воблік.

Нямала слоў сказана пра зіму і белы снежань, які "мяккім пухам апрануў палі і луг". У зімовых замалёўках зрокава ўспрымаеш нахіленыя пад цяжарам снегу сасновыя галіны, голыя сучкі дуба ці бярозы – зімні адпачынак прыроды, якая заснула толькі на міг і чакае свайго абуджэння.\\
Вясна, цудоўная пара года, што сімвалізуе сабой вечнае абнаўленне жыцця, апісана ў вершах Я. Купалы, М. Багдановіча, П. Панчанкі, П. Броўкі, празаічных творах М. Лынькова, І. Мележа, І. Шамякіна, [[постаці/іван-пташнікаў|І. Пташнікава]], Б. Сачанкі, Я. Скрыгана і інш. Абуджэнне прыроды заўсёды з’яўляецца для чалавека доўгачаканай падзеяй. З надыходам вясны ажываюць у нашых душах даўнія мары і спадзяванні. Нам хочацца бясконца любавацца гэтым ажыўшым пасля доўгага зімовага сну наваколлем, любіць і кахаць, ствараць велічныя гімны прыродзе, а таксама любіць яе і шанаваць. Без гэтага можа здарыцца так, што чалавек аднойчы не пачуе ранішняй песні жаўрука, не сарве ў полі прыгожай кветкі, не заслухаецца начнымі трэлямі салаўя. Ці будзе наша прырода такой жа, як сёння, непаўторнай і багатай, – залежыць ад чалавека. Нам неабходна з выключнай адказнасцю ставіцца да ўсяго навакольнага, зрабіць кожны куточак зямлі лепшым, прыгажэйшым. Хараство прыроды павінна радаваць не толькі нас, але і нашых нашчадкаў. Прырода сёння не можа выстаяць перад нястрымным наступам тэхнікі. Яна патрабуе абароны. А абараніць прыроду – значыць абараніць жыццё, абараніць Радзіму.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/якуб-колас/карціны-роднай-прыроды-ў-паэме-новая-зям]]
  * [[ibdc.ped>беражыце-прыроду]]
  * [[ibdc.ped>чалавек-і-прырода]]
  * [[ibdc.ped>крыштальны-звон-бяроз]]
  * [[ibdc.ped>зімовы-начлег]]