Пісьменства

Гэтая старонка толькі для чытання. Вы можаце паглядзець яе зыходны тэкст, але не можаце яго змяніць. Паведаміце адміністратару, калі лічыце, што гэта няправільна.
~~META:
title = Патрыятычны гімн Беларусі ("Пагоня" М. Багдановіча)
&keywords = пагоні, народа, паэта, гербу, багдановіч, беларуска, сімвалу, радзімую, пагоня, твора, мове, мужная, стрымаць
&abstract = Сачыненне "Патрыятычны гімн Беларусі ("Пагоня" М. Багдановіча)"
&iftrue = nan
~~

====== Патрыятычны гімн Беларусі ("Пагоня" М. Багдановіча) ======
Яе так мусіць ашчаджаць і сёння\\
адважны, годны родны чалавек;\\
усюды пад спрадвечнаю "Пагоняй"\\
і наша ніва й песня ажыве.

Аляксей Русецкі

\\
У 1913 годзе Максім Багдановіч напісаў верш, якому было наканавана стаць патрыятычным гімнам нашай Бацькаўшчыны. Ён прысвечаны сімвалу адзінства нашай нацыі – старажытнаму гербу "Пагоня". У ім на лаканічнай мове геральдыкі адлюстравана ўся слаўная і мужная гісторыя беларускага народа.\\
Упершыню гэты герб паведамляецца ў беларуска-літоўскім летапісе каля 1270 года. Старажытны славянскі сімвал, які першапачаткова ўзнік як княжацкі і гарадскі ў Наваградку, хутка стаў гербам Вялікага Княства Літоўскага. Вось як хораша піша пра гэта М. Багдановіч:

Ў белай пене праносяцца коні, –\\
Рвуцца, мкнуцца і цяжка хрыпяць...\\
Старадаўняй Літоўскай Пагоні\\
Не разбіць, не спыніць, не стрымаць.

Пагоня невыпадкова набыла для нас, беларусаў, выключнае значэнне: на нашу зямлю часта прыходзілі нязваныя госці, несучы ёй ярмо і разбурэнне, сеючы смерць. Таму яшчэ з часоў Усяслава Чарадзея існаваў такі звычай: пасля нападу ворагаў на паселішча ўсе мужчыны, што маглі трымаць зброю, павінны былі дагнаць ворага і паквітацца з ім за забітых супляменнікаў. Гэты звычай і меў назву пагоні.\\
Штуршком, які натхніў паэта на напісанне твора, паслужыла выява "Пагоні", змешчаная на Вострай Браме ў Вільні:

Толькі ў сэрцы трывожным пачую\\
За краіну радзімую жах, –\\
Ўспомню вострую браму святую\\
І ваякаў на грозных канях.

Коннікі імчацца з сівой даўніны на дапамогу сённяшняму беларусу, на барацьбу са здраднікамі, адшчапенцамі, з тымі, хто выракаецца сваёй Айчыны, цураецца роднай мовы:

Бійце ў сэрцы іх – бійце мячамі,\\
Не давайце чужынцамі быць! –

заклікае паэт вершнікаў. Сам вобраз узброенага конніка ўвасабляе нашых мужных і гераічных продкаў, якія крывёю і жыццём заплацілі за свабоду Радзімы. З Пагоняй змагаліся яны супраць Маскоўскай арміі ў 1514 г. пад Оршай, у Грунвальдскай бітве 1410 г. некалькі дзясяткаў харугваў мелі на сваіх штандарах герб пагоні, сімвалам нацыянальна-вызваленчай барацьбы стала яна ў час паўстання 1863-1864 гг.\\
Заклікаючы да помсты адрачэнцам, паэт усё ж не выключае для іх магчымасці даравання. Але яго можна купіць толькі коштам уласнага жыцця. Лепш памерці за сваю Айчыну, чым быць яе ворагам – такая думка закладзена ў падтэкст наступных слоў, звернутых да Радзімы:

Ты прабач. Ты прымі свайго сына,\\
За Цябе яму ўмерці дазволь!..

У заключных радках свайго верша М. Багдановіч выказвае цвёрдую веру ў непераможнасць нацыянальнага духу, у светлую будучыню свайго народа:

Старадаўняй Літоўскай Пагоні\\
Не разбіць, не спыніць, не стрымаць.

Так, у невялікім вершы паэт акумуляваў усё мінулае нашага народа, паказаў, якім шляхам павінна ісці Беларусь да сваёй светлай будучыні. Гэты твор нібы злучае ўсе мінулыя эпохі з нашым сённяшнім днём. Ён заклікае нас быць вернымі сынамі і дочкамі свайго народа, гнаць ворагаў прэч з роднай зямлі і ашчадна захоўваць тую спадчыну, якую пакінулі нам прашчуры і якую павінны мы перадаць сваім нашчадкам.

 


===== Падобныя старонкі =====
  * [[творы/алесь-бадак/алесь-бадак-пагоня]]
  * [[творы/васіль-зуёнак/васіль-зуёнак-у-люстэрку-свіцязі]]
  * [[творы/іван-пташнікаў/іван-пташнікаў-пагоня]]
  * [[творы/артур-вольскі/артур-вольскі-пагоня]]
  * [[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-покліч]]