Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

--- аналіз-і-крытыка:народ-і-радзіма-ў-лірыцы-максіма-багдано [2025/08/22 11:21] – створана - знешняе змена 127.0.0.1
+++ аналіз-і-крытыка:народ-і-радзіма-ў-лірыцы-максіма-багдано [2025/08/23 16:03] (бягучы) – vedybeadmin
@@ Радок 15: / Радок 15: @@
 Вецер гуляе на волі.
-Паэту балюча бачыць бедныя хаткі, убогія палі, абяздоленых людзей. Ён разважае над лёсам свайго народа і радзімы і бачыць прычыну ўсіх няшчасцяў і бед народных у сацыяльнай няроўнасці, драпежніцкай палітыцы прыгнятальнікаў. Так, у вершы "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-мяжы|Мяжы]]" ён гаворыць аб "нязмерных вольных прасторах", падзеленых межамі, перакапаных канавамі і рвамі. Гэтыя межы створаны з мэтай зрабіць людзей ворагамі, каб адны знемагалі ад сытасці, а другія паміралі з голаду:
+Паэту балюча бачыць бедныя хаткі, убогія палі, абяздоленых людзей. Ён разважае над лёсам свайго народа і радзімы і бачыць прычыну ўсіх няшчасцяў і бед народных у сацыяльнай няроўнасці, драпежніцкай палітыцы прыгнятальнікаў. Так, у вершы "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-мяжы|Мяжы]]" ён гаворыць аб "нязмерных вольных прасторах", падзеленых межамі, перакапаных канавамі і рвамі. Гэтыя межы створаны з мэтай зрабіць людзей ворагамі, каб адны знемагалі ад сытасці, а другія паміралі з голаду:
 Так многа ёсць паўсюль багацтва і красы,\\
@@ Радок 22: / Радок 22: @@
 Бо скрозь – мяжы, бо скрозь – платы.
-Але разам з тым паэт бачыць моц і красу беларускай прыроды: бяскрайняе мора збажыны, густыя лясы, духмяныя лугі і палі. Ён чуе, як "дрыжаць ад ветру зоркі", "расце ў цішы трава", як "срэбрам грукае крыніца". Казачнаму беларускаму краю, населенаму лесунамі, вадзянікамі, русалкамі і іншымі міфічнымі істотамі, прысвяціў паэт цыкл вершаў "У зачарованым царстве" ("[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-вадзянік|Вадзянік]]", "Лясун", "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-змяіны-цар|Змяіны цар]]", "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-возера|Возера]]"). У вершах гэтага цыкла спалучыліся вобразы народнай фантазіі і паэтычныя ўяўленні М. Багдановіча, злілася душа паэта з царствам светлай прыроды.\\
+Але разам з тым паэт бачыць моц і красу беларускай прыроды: бяскрайняе мора збажыны, густыя лясы, духмяныя лугі і палі. Ён чуе, як "дрыжаць ад ветру зоркі", "расце ў цішы трава", як "срэбрам грукае крыніца". Казачнаму беларускаму краю, населенаму лесунамі, вадзянікамі, русалкамі і іншымі міфічнымі істотамі, прысвяціў паэт цыкл вершаў "У зачарованым царстве" ("[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-вадзянік|Вадзянік]]", "Лясун", "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-змяіны-цар|Змяіны цар]]", "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-возера|Возера]]"). У вершах гэтага цыкла спалучыліся вобразы народнай фантазіі і паэтычныя ўяўленні М. Багдановіча, злілася душа паэта з царствам светлай прыроды.\\
 Паэт верыць у сваю радзіму і яе лепшую будучыню. Яна бачыцца яму шчаслівай, светлай, радаснай:
@@ Радок 30: / Радок 30: @@
 Сколькі ў хмарках залётных агня...
-Верай у гістарычную перспектыву беларускага нацыянальна-вызваленчага руху і лепшую будучыню народа прасякнуты верш "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-санет-паміж-пяскоў-егі|Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі...]]", дзе аўтар паказаў сябе выдатным майстрам санета. У першых васьмі радках расказваецца пра зярняткі, якія знайшлі ў Егіпце. Яны праляжалі ў магіле некалькі тысяч гадоў, але не загінулі. Жыццёвая сіла іх нібы драмала на працягу многіх стагоддзяў. Трапіўшы ў вільготную глебу, зярняткі далі багатую рунь. У другой частцы санета паэт параўноўвае зерне з беларускім народам, які прыгнечаны, спіць, але і пад прыгнётам захаваў сваю жыццястойкасць. Паэт верыць, што духоўныя сілы народа праб’юцца на шырокую дарогу, пераадолеюць на сваім шляху ўсе перашкоды. Аўтар сцвярджае ідэю вечнасці, неўміручасці жыцця:
+Верай у гістарычную перспектыву беларускага нацыянальна-вызваленчага руху і лепшую будучыню народа прасякнуты верш "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-санет-паміж-пяскоў-егі|Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі...]]", дзе аўтар паказаў сябе выдатным майстрам санета. У першых васьмі радках расказваецца пра зярняткі, якія знайшлі ў Егіпце. Яны праляжалі ў магіле некалькі тысяч гадоў, але не загінулі. Жыццёвая сіла іх нібы драмала на працягу многіх стагоддзяў. Трапіўшы ў вільготную глебу, зярняткі далі багатую рунь. У другой частцы санета паэт параўноўвае зерне з беларускім народам, які прыгнечаны, спіць, але і пад прыгнётам захаваў сваю жыццястойкасць. Паэт верыць, што духоўныя сілы народа праб’юцца на шырокую дарогу, пераадолеюць на сваім шляху ўсе перашкоды. Аўтар сцвярджае ідэю вечнасці, неўміручасці жыцця:
 Вось сімвал твой, забыты краю родны!\\
@@ Радок 40: / Радок 40: @@
 Здалеўшы з глебы на прастор прабіцца.
-Спяшаючыся, прадчуваючы, што вельмі мала часу адмерана яму, каб нязгасна запалаў яго паэтычны талент, М. Багдановіч сеяў промні жыватворнага святла. І самы яркі з іх, які ззяе і праз тры чвэрці стагоддзя, безумоўна, "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-пагоня|Пагоня]]":
+Спяшаючыся, прадчуваючы, што вельмі мала часу адмерана яму, каб нязгасна запалаў яго паэтычны талент, М. Багдановіч сеяў промні жыватворнага святла. І самы яркі з іх, які ззяе і праз тры чвэрці стагоддзя, безумоўна, "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-пагоня|Пагоня]]":
 Толькі ў сэрцы трывожным пачую\\
@@ Радок 54: / Радок 54: @@
 Не разбіць, не спыніць, не стрымаць.
-Грозны прысуд здраднікам, адшчапенцам, тым, хто выракаецца сваёй бацькаўшчыны, кідае яе, гучыць і ў вершы "Эмігранцкая песня". У ім расказваецца пра гістарычны лёс Беларусі, якой гандлявалі не толькі чужынцы, але і родныя сыны. Яны адракліся ад веры бацькоў, матчынай мовы, апалячыліся, абруселі. Асуджаючы гэтых людзей, паэт са спачуваннем адносіцца да тых беларусаў, якія па волі лёсу, а не па ўласным жаданні вымушаны былі пакінуць Радзіму. М. Багдановіч спачувае ім, спадзеючыся, што ў шумных замежных гарадах ім будзе "маячыцца" родная вёсачка, рэчка, бацькоўскі дом. Чытаеш апошнія радкі верша, і перад вачамі ўстаюць велічныя постаці [[bellit>іншае/літаратары-хіх-стагоддзя/ігнат-дамейка|Ігнація Дамейкі]], [[litpers>наталля-арсеннева|Наталлі Арсенневай]], Міхася Забэйды-Суміцкага, [[litpers>ларыса-геніюш|Ларысы Геніюш]], [[litpers>уладзімір-жылка|Уладзіміра Жылкі]], якія як бы ўсклікаюць:
+Грозны прысуд здраднікам, адшчапенцам, тым, хто выракаецца сваёй бацькаўшчыны, кідае яе, гучыць і ў вершы "Эмігранцкая песня". У ім расказваецца пра гістарычны лёс Беларусі, якой гандлявалі не толькі чужынцы, але і родныя сыны. Яны адракліся ад веры бацькоў, матчынай мовы, апалячыліся, абруселі. Асуджаючы гэтых людзей, паэт са спачуваннем адносіцца да тых беларусаў, якія па волі лёсу, а не па ўласным жаданні вымушаны былі пакінуць Радзіму. М. Багдановіч спачувае ім, спадзеючыся, што ў шумных замежных гарадах ім будзе "маячыцца" родная вёсачка, рэчка, бацькоўскі дом. Чытаеш апошнія радкі верша, і перад вачамі ўстаюць велічныя постаці [[творы/іншае/літаратары-хіх-стагоддзя/ігнат-дамейка|Ігнація Дамейкі]], [[постаці/наталля-арсеннева|Наталлі Арсенневай]], Міхася Забэйды-Суміцкага, [[постаці/ларыса-геніюш|Ларысы Геніюш]], [[постаці/уладзімір-жылка|Уладзіміра Жылкі]], якія як бы ўсклікаюць:
 Не рассталіся б мы з нашым краем,\\
 Каб было дзеля нас у ім хлеба.
-З роднай зямлёй, з краем белых буслоў М. Багдановічу па-сапраўднаму давялося сустрэцца толькі ў дваццацігадовым узросце (у 1911 г.). Каля двух месяцаў жыў і працаваў Максім у фальварку Ракуцёўшчына. Тут, па сутнасці, ён па-сапраўднаму адчуў "смак" беларускай мовы, вельмі ахвотна гаварыў на ёй. Праз мову ён пазнаў душу беларускага народа і на яе высокі, прыгожы лад настроіў сваё маладое сэрца. Вынікамі творчай працы на Беларусі з’явіўся цыкл вершаў "Старая Беларусь". Сюды ўвайшлі вершы "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-летапісец|Летапісец]]", "Перапісчык", "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-кніга|Кніга]]", "[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-слуцкія-ткачыхі|Слуцкія ткачыхі]]", "Безнадзейнасць", "Ціхі вечар", "Па ляду, у глухім бары", у якіх знайшлі сваё паэтычнае адлюстраванне здабыткі нацыянальнай культуры, старажытная гісторыя беларускага народа. Перад намі паўстаюць велічныя вобразы летапісца, што, як "рупная пчала", хоча данесці да нашчадкаў "усю праўду пра жыццё у наш і пройшлы час, пра войтаў, лаўнікоў, і райцаў, і паспольства, пра розных каралёў, і бітвы, і пасольства", перапісчыка, які "на чыстым аркушы, прад вузенькім акном, прыгожа літары выводзіць", Скарыны, які "ў доўгай вопратцы на вежы сочыць зоры".\\
+З роднай зямлёй, з краем белых буслоў М. Багдановічу па-сапраўднаму давялося сустрэцца толькі ў дваццацігадовым узросце (у 1911 г.). Каля двух месяцаў жыў і працаваў Максім у фальварку Ракуцёўшчына. Тут, па сутнасці, ён па-сапраўднаму адчуў "смак" беларускай мовы, вельмі ахвотна гаварыў на ёй. Праз мову ён пазнаў душу беларускага народа і на яе высокі, прыгожы лад настроіў сваё маладое сэрца. Вынікамі творчай працы на Беларусі з’явіўся цыкл вершаў "Старая Беларусь". Сюды ўвайшлі вершы "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-летапісец|Летапісец]]", "Перапісчык", "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-кніга|Кніга]]", "[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-слуцкія-ткачыхі|Слуцкія ткачыхі]]", "Безнадзейнасць", "Ціхі вечар", "Па ляду, у глухім бары", у якіх знайшлі сваё паэтычнае адлюстраванне здабыткі нацыянальнай культуры, старажытная гісторыя беларускага народа. Перад намі паўстаюць велічныя вобразы летапісца, што, як "рупная пчала", хоча данесці да нашчадкаў "усю праўду пра жыццё у наш і пройшлы час, пра войтаў, лаўнікоў, і райцаў, і паспольства, пра розных каралёў, і бітвы, і пасольства", перапісчыка, які "на чыстым аркушы, прад вузенькім акном, прыгожа літары выводзіць", Скарыны, які "ў доўгай вопратцы на вежы сочыць зоры".\\
 Максіма Багдановіча часта называюць зоркай беларускай паэзіі. Яго параўноўваюць з метэарытам, які, згараючы, асвятляе ўсё вакол сябе. "Надтрэснутае сэрца" яго да канца заставалася мужным, гераічным, бо паэт бясконца верыў у народ і родны край. Паэзія вялікага чалавека сагравае і сённяшняе наша жыццё, трывожнае і неспакойнае. У далёкай Ялце побач з магілай М. Багдановіча растуць два кіпарысы – сімвал вечнай журбы, сімвал вечнай маладосці. І даносіцца адтуль, з пачатку ХХ стагоддзя, малады і задорны голас М. Багдановіча пра маладосць – самую прыгожую і радасную пару чалавечага жыцця:
-[[bellit>максім-багдановіч/максім-багдановіч-маладыя-гады|Маладыя гады]],\\
+[[творы/максім-багдановіч/максім-багдановіч-маладыя-гады|Маладыя гады]],\\
 Маладыя жадання!\\
 Ні жуды, ні нуды,\\
@@ Радок 76: / Радок 76: @@
 ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>алесь-разанаў/алесь-разанаў-радзіма]]
+  * [[творы/алесь-разанаў/алесь-разанаў-радзіма]]
-  * [[bellit>янка-купала/тэма-народнага-жыцця-і-любоў-да-радзімы-]]
+  * [[творы/янка-купала/тэма-народнага-жыцця-і-любоў-да-радзімы-]]
-  * [[textdiss>скарбы-нашай-радзімы]]
+  * [[ibdc.ped>скарбы-нашай-радзімы]]
-  * [[bellit>алесь-бачыла/алесь-бачыла-радзіма-мая-дарагая]]
+  * [[творы/алесь-бачыла/алесь-бачыла-радзіма-мая-дарагая]]
-  * [[textdiss>ганарымся-бацькаўшчынай]]
+  * [[ibdc.ped>ганарымся-бацькаўшчынай]]