Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


аналіз-і-крытыка:матывы-і-вобразы-паэзіі-уладзіміра-жылкі

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Наступная версія
Папярэдняя версія
аналіз-і-крытыка:матывы-і-вобразы-паэзіі-уладзіміра-жылкі [2025/08/22 11:14] – створана - знешняе змена 127.0.0.1аналіз-і-крытыка:матывы-і-вобразы-паэзіі-уладзіміра-жылкі [2025/08/23 15:55] (бягучы) vedybeadmin
Радок 13: Радок 13:
  
 \\ \\
-Паэт рамантычнага складу і трагічнага лёсу, Уладзімір Жылка ўвайшоў у літаратуру на самым пачатку 20-х гадоў. Яго хвалявала становішча і далейшы лёс Айчыны ў цяжкія для яе гады. У сімвалічных вобразах У. Жылка паэтызаваў служэнне Бацькаўшчыне, змаганне за яе лепшую будучыню. У вершы "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-віхор|Віхор]]" аўтар паказвае абуджэнне беларускага народа і яго імклівы непераможны рух да свайго гістарычнага самасцвярджэння:+Паэт рамантычнага складу і трагічнага лёсу, Уладзімір Жылка ўвайшоў у літаратуру на самым пачатку 20-х гадоў. Яго хвалявала становішча і далейшы лёс Айчыны ў цяжкія для яе гады. У сімвалічных вобразах У. Жылка паэтызаваў служэнне Бацькаўшчыне, змаганне за яе лепшую будучыню. У вершы "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-віхор|Віхор]]" аўтар паказвае абуджэнне беларускага народа і яго імклівы непераможны рух да свайго гістарычнага самасцвярджэння:
  
 Грыміць, гудзе ўсё недарэчнае,\\ Грыміць, гудзе ўсё недарэчнае,\\
Радок 26: Радок 26:
  
 Праўда, не зусім акрэсленымі ўяўляюцца паэту шляхі, якія прывядуць да незалежнасці: "Дзе йдзем? І дзе капцы канцовыя? Дзе ходу нашаму мяжа?.."\\ Праўда, не зусім акрэсленымі ўяўляюцца паэту шляхі, якія прывядуць да незалежнасці: "Дзе йдзем? І дзе капцы канцовыя? Дзе ходу нашаму мяжа?.."\\
-Блізкімі да гэтага верша па пафасе і тэматыцы з’яўляюцца вершы "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-мы-любім-даўнія-паданні|Мы любім даўнія паданні...]]" і "Ізноў пытанні...". У іх таксама няма адказу на пытанне аб шляхах выхаду з няволі. У радках верша "Ізноў пытанні..." чуецца знітаванасць лірычнага героя з нявольным краем, патрыятычная адданасць яму.\\ +Блізкімі да гэтага верша па пафасе і тэматыцы з’яўляюцца вершы "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-мы-любім-даўнія-паданні|Мы любім даўнія паданні...]]" і "Ізноў пытанні...". У іх таксама няма адказу на пытанне аб шляхах выхаду з няволі. У радках верша "Ізноў пытанні..." чуецца знітаванасць лірычнага героя з нявольным краем, патрыятычная адданасць яму.\\ 
-У творах У. Жылкі назіраецца арыентацыя на класічныя формы еўрапейскай паэзіі, на традыцыі філасофскай лірыкі М. Багдановіча. Так, верш "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-палімпсест|Палімпсест]]", які пераклікаецца з багдановічаўскімі "Перапісчыкамі", "Летапісцам", "Кнігай", можна назваць сімвалам нацыянальнага адраджэння. Як палімпсесту ( старажытнаму сцёртаму рукапісу, сэнс якога "пайме не кожны") патрэбна ачышчэнне ад пылу і наліплага бруду, так і краіне з яе "багаццем і хараством прыроды" неабходна ачышчэнне ад "вяковага бруду паганага", адраджэнне сваёй гісторыі ("прошласці слаўнай"), сваіх каранёў і вытокаў.\\ +У творах У. Жылкі назіраецца арыентацыя на класічныя формы еўрапейскай паэзіі, на традыцыі філасофскай лірыкі М. Багдановіча. Так, верш "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-палімпсест|Палімпсест]]", які пераклікаецца з багдановічаўскімі "Перапісчыкамі", "Летапісцам", "Кнігай", можна назваць сімвалам нацыянальнага адраджэння. Як палімпсесту ( старажытнаму сцёртаму рукапісу, сэнс якога "пайме не кожны") патрэбна ачышчэнне ад пылу і наліплага бруду, так і краіне з яе "багаццем і хараством прыроды" неабходна ачышчэнне ад "вяковага бруду паганага", адраджэнне сваёй гісторыі ("прошласці слаўнай"), сваіх каранёў і вытокаў.\\ 
-У творчасці У. Жылкі, не ацэненай пры жыцці належным чынам, нямала разважанняў аб лёсе чалавека, які павінен быць свабодалюбівым, непакорным, з бунтарскім духам, з усведамленнем сваёй чалавечай годнасці. Толькі тады магчыма перамога. "Лепш быць пакутнікам, жабраком, чым рабом", – сцвярджае паэт у вершы "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-ляпей-жабрачы-лёс|Ляпей жабрачы лёс]]":+У творчасці У. Жылкі, не ацэненай пры жыцці належным чынам, нямала разважанняў аб лёсе чалавека, які павінен быць свабодалюбівым, непакорным, з бунтарскім духам, з усведамленнем сваёй чалавечай годнасці. Толькі тады магчыма перамога. "Лепш быць пакутнікам, жабраком, чым рабом", – сцвярджае паэт у вершы "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-ляпей-жабрачы-лёс|Ляпей жабрачы лёс]]":
  
 Ляпей жабрачы лёс,\\ Ляпей жабрачы лёс,\\
Радок 41: Радок 41:
 Але не лёс раба... Але не лёс раба...
  
-Такая ж думка выказваецца і ў вершы "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-праметэй|Праметэй]]". Вобраз Праметэя надзелены рысамі гордага змагара. Ён, нягледзячы на свае пакуты і прыніжэнні, што церпіць ад Зеўса, не можа скарыцца: "З гордых вуснаў не вылеціць стогн! Пакарацца, хіліцца не мне!" Гэты верш, на думку І. Багдановіч, " можа ўспрымацца як сімвал зняволенага і раскрыжаванага роднага Краю, які зазнаў на сабе "магутны, няправедны" прымус".\\ +Такая ж думка выказваецца і ў вершы "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-праметэй|Праметэй]]". Вобраз Праметэя надзелены рысамі гордага змагара. Ён, нягледзячы на свае пакуты і прыніжэнні, што церпіць ад Зеўса, не можа скарыцца: "З гордых вуснаў не вылеціць стогн! Пакарацца, хіліцца не мне!" Гэты верш, на думку І. Багдановіч, " можа ўспрымацца як сімвал зняволенага і раскрыжаванага роднага Краю, які зазнаў на сабе "магутны, няправедны" прымус".\\ 
-Пра былую веліч і славу краіны, калі яе сталіцай была Вільня, вядзецца размова ў "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-вершы-аб-вільні|Вершах аб Вільні]]". Твор прасякнуты настальгіяй па мінуўшчыне, калі Вільня была канкрэтным сведчаннем волі, росквіту і духоўнасці, кансалідуючым сімвалам вызваленчых ідэй беларускага народа. Лірычны герой вершаў называе горад крывіцкай Меккай, местам родным, любым. І таму зразумелым становіцца жаданне паэта пасля смерці быць пахаваным толькі ў Вільні. Уяўленнем свайго сімвалічнага пахавання "на могілках зацішных Росы" заканчваецца апошні твор У. Жылкі – паэма "Тэстамент".\\ +Пра былую веліч і славу краіны, калі яе сталіцай была Вільня, вядзецца размова ў "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-вершы-аб-вільні|Вершах аб Вільні]]". Твор прасякнуты настальгіяй па мінуўшчыне, калі Вільня была канкрэтным сведчаннем волі, росквіту і духоўнасці, кансалідуючым сімвалам вызваленчых ідэй беларускага народа. Лірычны герой вершаў называе горад крывіцкай Меккай, местам родным, любым. І таму зразумелым становіцца жаданне паэта пасля смерці быць пахаваным толькі ў Вільні. Уяўленнем свайго сімвалічнага пахавання "на могілках зацішных Росы" заканчваецца апошні твор У. Жылкі – паэма "Тэстамент".\\ 
-Творы тыпу жылкаўскага "[[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-тастамент|Тэстаменту]]" вядомы ў беларускай літаратуры з даўніх часоў (гл. "Дыярыуш" [[bellit>іншае/афанасій-філіповіч|Афанасія Філіповіча]], "Пісьмо з-пад шыбеніцы" К. Каліноўскага). Па складзе паэма лічыцца аўтабіяграфічнай, філасофска-медытатыўнай. У цэнтры яе лірычны герой, у спавядальным маналогу якога – роздум над сваім лёсам, над прызначэннем творцы наогул. Аўтар як бы апраўдвае паэта (песняра і змагара) за міжвольныя грахі, якія ён мог дапусціць на цяжкім жыццёвым шляху. Грахі гэтыя зямныя, чалавечыя, і людзі змогуць знайсці ім вялікадушнае апраўданне, бо паэт заўсёды імкнуўся захаваць у сабе вышыню чалавечага духу. Асэнсоўваючы жыццёвы і творчы шлях, паэт сцвярджае агульначалавечыя прынцыпы жыцця:+Творы тыпу жылкаўскага "[[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-тастамент|Тэстаменту]]" вядомы ў беларускай літаратуры з даўніх часоў (гл. "Дыярыуш" [[творы/іншае/афанасій-філіповіч|Афанасія Філіповіча]], "Пісьмо з-пад шыбеніцы" К. Каліноўскага). Па складзе паэма лічыцца аўтабіяграфічнай, філасофска-медытатыўнай. У цэнтры яе лірычны герой, у спавядальным маналогу якога – роздум над сваім лёсам, над прызначэннем творцы наогул. Аўтар як бы апраўдвае паэта (песняра і змагара) за міжвольныя грахі, якія ён мог дапусціць на цяжкім жыццёвым шляху. Грахі гэтыя зямныя, чалавечыя, і людзі змогуць знайсці ім вялікадушнае апраўданне, бо паэт заўсёды імкнуўся захаваць у сабе вышыню чалавечага духу. Асэнсоўваючы жыццёвы і творчы шлях, паэт сцвярджае агульначалавечыя прынцыпы жыцця:
  
 На зломе дзвюх эпох злавесным,\\ На зломе дзвюх эпох злавесным,\\
Радок 66: Радок 66:
  
 ===== Падобныя старонкі ===== ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-марта]] +  * [[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-марта]] 
-  * [[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-хараство]] +  * [[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-хараство]] 
-  * [[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-каханне]] +  * [[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-каханне]] 
-  * [[litpers>уладзімір-жылка]] +  * [[постаці/уладзімір-жылка]] 
-  * [[bellit>уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-меч]]+  * [[творы/уладзімір-жылка/уладзімір-жылка-меч]]
  
аналіз-і-крытыка/матывы-і-вобразы-паэзіі-уладзіміра-жылкі.1755861250.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:14 — 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki