Інструменты карыстальніка

Інструменты сайта


аналіз-і-крытыка:жыццёвы-шлях-к-каліноўскага-і-яго-рэвалю

Адрозненні

Тут паказаны адрозненні паміж двума версіямі гэтай старонкі.

Спасылка на гэта параўнанне

Наступная версія
Папярэдняя версія
аналіз-і-крытыка:жыццёвы-шлях-к-каліноўскага-і-яго-рэвалю [2025/08/22 11:21] – створана - знешняе змена 127.0.0.1аналіз-і-крытыка:жыццёвы-шлях-к-каліноўскага-і-яго-рэвалю [2025/08/23 16:03] (бягучы) vedybeadmin
Радок 15: Радок 15:
  
 \\ \\
-Барацьбітом за разняволенне, роўнасць, нацыянальнае адраджэнне Беларусі з’яўляецца правадыр паўстання 1863-1864 гг. [[litpers>кастусь-каліноўскі|Канстанцін Вінцэнт Каліноўскі]]. Нарадзіўся ён у шляхецкай сям’і на Гродзеншчыне ў вёсцы Мастаўляны (зараз тэрыторыя Беластоцкага ваяводства ў Польшчы). Вучыўся ў Свіслацкай гімназіі і на юрыдычным факультэце Пецярбургскага універсітэта. Атрымаўшы званне кандыдата права, К. Каліноўскі вяртаецца на радзіму, дзе разам з паплечнікамі В. Урублеўскім (будучым генералам Парыжскай камуны) і Ф. Ражанскім наладжвае выпуск першай беларускай газеты "[[bellit>іншае/кастусь-каліноўскі-мужыцкая-праўда|Мужыцкая праўда]]". Упершыню на роднай мове ў ёй апавядалася аб праўдзе, у чаканні якой так збалеліся сялянскія сэрцы. Невялікая па фармаце, газета нагадвала лістоўку-заклік, ў якой на адным ці двух баках папяровага ліста лацінскімі літарамі друкаваўся тэкст. Усяго ў 1862-1863 гг. выйшла сем нумароў газеты (спачатку ў Беластоку, потым у Вільні), падпісаных псеўданімам К. Каліноўскага "Яська – гаспадар з-пад Вільні".\\+Барацьбітом за разняволенне, роўнасць, нацыянальнае адраджэнне Беларусі з’яўляецца правадыр паўстання 1863-1864 гг. [[постаці/кастусь-каліноўскі|Канстанцін Вінцэнт Каліноўскі]]. Нарадзіўся ён у шляхецкай сям’і на Гродзеншчыне ў вёсцы Мастаўляны (зараз тэрыторыя Беластоцкага ваяводства ў Польшчы). Вучыўся ў Свіслацкай гімназіі і на юрыдычным факультэце Пецярбургскага універсітэта. Атрымаўшы званне кандыдата права, К. Каліноўскі вяртаецца на радзіму, дзе разам з паплечнікамі В. Урублеўскім (будучым генералам Парыжскай камуны) і Ф. Ражанскім наладжвае выпуск першай беларускай газеты "[[творы/іншае/кастусь-каліноўскі-мужыцкая-праўда|Мужыцкая праўда]]". Упершыню на роднай мове ў ёй апавядалася аб праўдзе, у чаканні якой так збалеліся сялянскія сэрцы. Невялікая па фармаце, газета нагадвала лістоўку-заклік, ў якой на адным ці двух баках папяровага ліста лацінскімі літарамі друкаваўся тэкст. Усяго ў 1862-1863 гг. выйшла сем нумароў газеты (спачатку ў Беластоку, потым у Вільні), падпісаных псеўданімам К. Каліноўскага "Яська – гаспадар з-пад Вільні".\\
 Разгортваючы карціны народнага бяспраўя, крыўд, рэкруцкіх павіннасцей, газета ў даступнай форме паказвала антынародную сутнасць царскай палітыкі і суда, тлумачыла прычыны сацыяльнай няроўнасці, выкрывала грабежніцкі характар сялянскай рэформы 1861 г., дараванай царом Аляксандрам ІІ – "вызваліцелем". Суд, на думку К. Каліноўскага, быў толькі дадаткам царскай адміністрацыі. Ён справядліва параўноўвае судовых чыноўнікаў з воўчай зграяй, "дзе не разбіраюць, чы за табой праўда, чы не, а скубуць адно як могуць". Бунтарская па ўсёй сваёй сутнасці, "Мужыцкая праўда" заклікала беларускі народ да ўзброенага паўстання супраць існуючага ладу. Так, заключныя радкі першага і трэцяга нумароў газеты заклікаюць сялян да згуртавання, да ўсведамлення сябе людзьмі высокай чалавечай годнасці, да ўсенароднай барацьбы за вольнасць, свабоду: "Няма чаго ждаці ад нікога, бо той толькі жне, хто пасее. Так сейце ж, дзецюкі, як прыйдзе пара, поўнаю рукою, – не шкадуйце працы, каб і мужык быў чалавекам вольным". Апошнія радкі сёмага нумара поўныя аптымізму, бязмежнай веры і ўпэўненасці ў перамозе над маскоўскім прыгнётам: "Станьма дружна разам за нашу вольнасць!.. А будзе ў нас вольнасць, якой не было нашым дзядам ды бацькам".\\ Разгортваючы карціны народнага бяспраўя, крыўд, рэкруцкіх павіннасцей, газета ў даступнай форме паказвала антынародную сутнасць царскай палітыкі і суда, тлумачыла прычыны сацыяльнай няроўнасці, выкрывала грабежніцкі характар сялянскай рэформы 1861 г., дараванай царом Аляксандрам ІІ – "вызваліцелем". Суд, на думку К. Каліноўскага, быў толькі дадаткам царскай адміністрацыі. Ён справядліва параўноўвае судовых чыноўнікаў з воўчай зграяй, "дзе не разбіраюць, чы за табой праўда, чы не, а скубуць адно як могуць". Бунтарская па ўсёй сваёй сутнасці, "Мужыцкая праўда" заклікала беларускі народ да ўзброенага паўстання супраць існуючага ладу. Так, заключныя радкі першага і трэцяга нумароў газеты заклікаюць сялян да згуртавання, да ўсведамлення сябе людзьмі высокай чалавечай годнасці, да ўсенароднай барацьбы за вольнасць, свабоду: "Няма чаго ждаці ад нікога, бо той толькі жне, хто пасее. Так сейце ж, дзецюкі, як прыйдзе пара, поўнаю рукою, – не шкадуйце працы, каб і мужык быў чалавекам вольным". Апошнія радкі сёмага нумара поўныя аптымізму, бязмежнай веры і ўпэўненасці ў перамозе над маскоўскім прыгнётам: "Станьма дружна разам за нашу вольнасць!.. А будзе ў нас вольнасць, якой не было нашым дзядам ды бацькам".\\
 Выяўляючы самой назвай газеты яе народнасць, паэтызуючы сялянскую мару аб справядлівасці і праўдзе, К. Каліноўскі сцвярджаў сацыяльна-палітычныя ідэі, даволі актуальныя і ў нашы дні. Так, словы "не народ для ўрада, а ўрад для народа" гучаць вельмі злабадзённа і сёння. Зямля ў новым грамадстве, лічыць К. Каліноўскі, павінна належаць народу.\\ Выяўляючы самой назвай газеты яе народнасць, паэтызуючы сялянскую мару аб справядлівасці і праўдзе, К. Каліноўскі сцвярджаў сацыяльна-палітычныя ідэі, даволі актуальныя і ў нашы дні. Так, словы "не народ для ўрада, а ўрад для народа" гучаць вельмі злабадзённа і сёння. Зямля ў новым грамадстве, лічыць К. Каліноўскі, павінна належаць народу.\\
Радок 27: Радок 27:
  
 ===== Падобныя старонкі ===== ===== Падобныя старонкі =====
-  * [[bellit>міхась-кавыль/міхась-кавыль-кастусь-каліноўскі]] +  * [[творы/міхась-кавыль/міхась-кавыль-кастусь-каліноўскі]] 
-  * [[bellit>іншае/кастусь-каліноўскі-мужыцкая-праўда]] +  * [[творы/іншае/кастусь-каліноўскі-мужыцкая-праўда]] 
-  * [[bellit>станіслаў-шушкевіч/станіслаў-шушкевіч-хай-літва-і-беларусь-]] +  * [[творы/станіслаў-шушкевіч/станіслаў-шушкевіч-хай-літва-і-беларусь-]] 
-  * [[litpers>кастусь-каліноўскі]] +  * [[постаці/кастусь-каліноўскі]] 
-  * [[textdiss>нявеста-каліноўскага]]+  * [[ibdc.ped>нявеста-каліноўскага]]
  
аналіз-і-крытыка/жыццёвы-шлях-к-каліноўскага-і-яго-рэвалю.1755861677.txt.gz · Апошнія змены: 2025/08/22 11:21 — 127.0.0.1

Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki